Shkruan Asllan Dibrani
Mbi 100 mijë shqiptarë mbeten të jetonin në Serbi pas mbarimit të luftës në Kosovës. Ishte një nga minoritetet më të mëdha në Serbi, një minoritet autokton, të Medvegjës, Bujanocit dhe Preshevës. Ata përjetuan shkelje të rëndë te të drejtave të njeriut dhe të drejtave të tyre themelore qytetare dhe politike. Në vitin 1999, revolta e regjimit serb për humbjen e Kosovës ishte i madh, dhe si objekti i hakmarrjes shpesh ishin qytetarët e Luginës së Preshevës.
Ata filluan dhe zbatuan metodën e “pasivizimin e adresave të shqiptarëve atje” dhe vendbanimeve te tyre. Kjo praktikë diskriminuese ndaj komuniteti shqiptar në Serbi është një forme diskriminimi e paparë sot në Evropë.
Kjo dëshmon kur një qytetari shqiptar i pasivizohet adresa e vendbanimit dhe më pas fshihet nga regjistri civilë në Serbi, ai person nuk mund të marrë letërnjoftim të ri ose pasaportë. Ai nuk gëzon të drejtën e qasjes në shërbime mjekësore ose asistencë sociale. Ai qytetar nuk mund me bënë regjistrim të makinës, nuk mund të blejë apo shet pronën, dhe nuk mund të votojë në zgjedhjet lokale ose të përgjithshme në Serbi.
Çfarë po synon Serbia përmes pasivizimit masovik të adresave të shqiptarëve në Luginë të Preshevës? Dhe pse po heshtin Tirana dhe Prishtina zyrtare karshi këtyre zhvillimeve?
Qasja politike e Beogradit zyrtar ndaj komunitetit shqiptar, në Serbinë e Vuçiqit e viteve ’90 e udhëhequr nga kasapi i Ballkanit Sllobodan Millosheviqi nga Serbia e Vuçiqit në vitin ’2020 nuk ka ndryshuar, është identike karshi shqiptarëve rasti konkret le te merret rasti i komunës së Medvegjës!?.
Serbia po investon fuqishëm, me një strategji të mirë organizuar dhe me të gjitha mjetet, e ligjshme dhe të paligjshme, të dukshme dhe të padukshme, që të shkëpusin Medvegjën nga bashkësia e 3 komunave shqiptare. Ajo orvatet që të mos ketë më çështje të Medvegjës; që të mos ketë më 3 komuna shqiptare; që të mos ketë më shqiptarë medvegjas. Nga e gjithë kjo synojnë qe Medvegja të zbrazet nga shqiptarët, qe të zaptojë Medvegjën me pasuritë e shumta dhe resurset e sajë…
Pra kemi një luftë “paqësore dhe speciale” nga Serbia për shpopullzim të Medvegjës; për pushtimin pa ushtri të Medvegjës!. Si faktor i këtij segmenti politik është edhe heshtja 20-vjeçare e liderëve politikë të Preshevës dhe Bujanocit, të cilët Medvegjën nuk e kanë pjesë të agjendës së tyre, por me shume bëjnë një politike pasive dhe shumë qyqare duke bere luftën me shume të përqasjes as qe iu ngjason veprimtarisë se serbëve në Kosovë dhe luftën e tyre kundër Kosovës.
Pasivizimi i adresave të shqiptarëve në Medvegjë dhe rajonin e Luginës së Preshevës spastrim etnik i skenarit të Vasa Çubrilloviçi!
Serbia po i shpopullzon shqiptarët në Luginë të Preshevës në nivele alarmant qe gjatë vetëm 7 viteve të fundit autoritetet serbe kanë fshirë mbi 6 mijë shqiptarë nga regjistri civilë në komunën e Medvegjës. Procesi i pasivizimit të adresave të shqiptarëve në Luginë është një proces politik shekullor i Serbise nga shqiptareve siç veproj me përndjekjen e shqiptare nga krahina e Toplicës qe me flake, barot e terror i përzuri nga ai rajon autokton shqiptarët . Prandaj ky fenomen duhet të ndërprehet sa me parë dhe ta padisin Serbinë në Gjykatën Evropiane për të Drejta të Njeriut në Strasburg.
Pasojat e pasivizimit të adresave të shqiptarëve në Luginë të Preshevës si rezultat është edhe heshtja Shqipërisë dhe Kosovës zyrtare!
Si pasojë e pasivizimit të adresave të shqiptarëve, për herë të parë prej se është themeluar komuna e Medvegjës, nga shtatori i vitit 2019 shqiptarët e Medvegjës nuk janë më pjesë e qeverisjes lokale. Në zgjedhjet e fundit lokale ata fituan vetëm 3 asamblistë në kuvend komunal. E tërë kjo është rezultat i pasivizimit të adresave të shqiptarëve. Pra, i shlyerjes se mbi 6 mijë shqiptarëve të Medvegjës nga “Regjistri Civilë në Serbi” vetëm për periudhe 2015 -2022. Pasojat e pasivizimit të adresave të shqiptarëve në Luginë të Preshevës si rezultat është edhe heshtja Shqipërisë dhe Kosovës zyrtare!
Faktorët politik nga Lugina e Preshevës, Kosova dhe Shqipëria duhet urgjentisht ta internacionalizojnë këtë fenomen edhe ne instancat ndërkombëtare sa më shpejt!
Diplomatët ndërkombëtar në Beograd e kanë theksuar disa herë në kushte anonimiteti se diskriminimin sistematik të shqiptarëve në Serbi e kanë mundësuar edhe Prishtina e Tirana.
Por sipas të gjitha gjasave ato nuk do të mund të heshtin edhe gjate: pasivizimi i adresave është intensifikuar dukshëm vitin e fundit edhe në Bujanoc edhe Preshevë. Po ashtu, muajt dhe vitet në vijim do të dëshmojnë se shpopullzimi i shqiptarëve të Luginës ka qenë një mekanizëm për të luftuar edhe shtetësinë e Kosovës.
Faktorët politik nga Lugina e Preshevës, Kosova dhe Shqipëria duhet urgjentisht ta internacionalizojnë këtë fenomen edhe ne instancat ndërkombëtare sa më shpejt.
