KOSOVA E PAVARUR AKT MADHËSHTOR HISTORIK

Binak MAXHARRAJ

Historia e Kosovës është e dhëmbshme dhe shumë e përgjkashme, ajo gjatë historiesë se sajë të tmershme por edhe të lavdishme kaloi nepër baticat dhe zbaticat, ferret dhe tmerret më plotë dhëmbje dhe sakrifica. Kosova kaloi nepër këto katrahura të përgjakshme duke luftuar për çlirim dhe liri qe historikisht kurrë me pare nuk e pati, sepse Kosova historikish e pati fatin e keq që te këtë në afërsi bishat e Karpateve serbet një popull primitive, pa kulture elementare njerëzore dhe pa histori por qe historin e bëjnë duke pushtuar tokat e huja dhe duke bërë gjenocid mbi shqiptarët autokton. Nga ana tjatër edhe pushtuesi tjeter i ardhur nga Anadolli, i cili qendroi ne këto troje për 500 vjetë nuk u soll hiç me mire se sa bishat e Karpateve duke i shtypur dhe dhunuar shqiptarët dhe duke i lenë pa kurrfarë te drejtash elementare bile ua mohuan edhe te drejten e gjuhës dhe arësimit.

Por Kosova historikisht kurr nuk u dorëzu luftoi vazhdimisht më arëmiqet e vetë për liri dhe pavaresi.Ishte ky një rrugëtim i përgjakur nëpër histori deri te pavaresia e sajë e cila u shpallë me 17 shkurtë 2008.nga Parlamenti i Kosovës ku morën pjesë 109 deputet nga gjithesjtë 120 deputet, serbët nuk votuan. Shpallja e pavarëlsisë së Kosovës nuk ishte e rastesishme, por ishte një përpjekje titanike shekullore për liri dhe pavarësi.

Për decenie dhe vite me radhë deri ne qershor të vitit 1999 shqiptarët vazhdimisht u përsektuan, përjetuan pasojat e ndekjes së tyre nga trojet e veta etnike, kështu sot si pasojë e dhunës populli shqiptar është i vetmi popull ne botë, i cili nga te gjitha anet kufizohet më popullin e vet si pasoj e ndarjes dhe përndjekjes së tyre nga rgjimet e tyre duke filluar qe nga koha e Aleksandër Rankoviqit kur shqiptaret e sidomos intelegjenta përsekutohj, burgosëj dhe ndiqej vatrat e veta e deri te regjimi fashist i Slobodan Millsheviqit, i cili ishte edhe me i përgjkshëm se sa ai i Rankoviqit. Kasapi dhe santrapi Millosheviq bëri gjenocidë te pa pare mbi shqiptaret duke i ndejkur ata jashtë vendit, vrau dhe masakroi mbi 15 mijë shqiptar, pleq, femijë, dhunoi mbi 20 mijë femra – nënat, vajzat dhe motrat tona dhe e shendrroi Kosovën në tokë te djegur.

Por,populli shqiptar i Kosovës kurrë nuk ndeji duarkryq rezistoi qendrushëm dhe vazhdimisht perms te organizimit të formave dhe reistencës sidomos gjatë viteve të 80-ta dhe te 90-ta ateherë edhe kur filloi shpërberja e ish-jugosllavisë sepse qellimi i Serbisë ishte krijimi i Serbisë së madhe duke tentuar t’i glëlaberisë edhe republikat tjera. Nuk është e rastesishme qe fillimet e para të shpërberjes ës ish-jugosllavisë filluan bash këtu ne Kosovë. Vlenë te theksohet se vitet 1988-89 shenuan rotesta massive te shqiptarve të Kosovës ndaj politikës gjenocidale te Millosheviqit me ç’rast Serbia e suprimoi autonomin e Kosovës si element konstituiv i Federates Jugosllave. Shkurti i vitit 1989 solli greven historike te minatorve të “Trepçës” si pretekst për supriminmin e autonomies se Kosovës. Kjo grevë e minatorve edhe i luajti themelët e ish-jugosllavisë.

Por Serbia nuk ndalej ajo me 23 mars 1989 në Kuvendin e Kosovës me “vullnetin e qyterarve” siç thuhej, por u morën me shumë në votim agjentet dhe spiunet e Serbisë qe ishin futë në sallën e Kuvendit votuna duke e këthyer pas Kosovën tani si pjeë përberse e Serbisë. Ky suprimim pati pasoja te mëdha sepse ëpolicia e Kosovës e përbërë kryesishtë nga shqiptaret u përzun nga puna, filloi vuarja ne vazhdimesi e masave te dhunshme duke i larguar punëtoret nga puna. Vleresihet se nga puna u larguan mbi 200 mijë punëtor, u suprimua arsimi i lartë ne Universitetitn e Prishtinës ku u ndqen studentet dhe arsimtaret ne te gjitha nivelet e shkollimit ata filluan arsimin nepër shtepia private. Pra, ishte ky nje aparteid i pashembullt ndaj shqiptarve.

Por ishte Presidenti historic Ibrahim Rugova, i cili ne gjithë këtë aparteied u doli ne ndihmë shqiptarve duke e ndarë popullin shqptar nga regjimi i Millosheviqit dhe duke e organizuar jeten ndaras ne të gjitha fushat e jetes e sidmoms ne shen detesi dhe arsim. Presidenti historic Ibrahim Rugova me sukse dhe për lakmi e udhehehëqi rezistëncën paqesore ndaj regjimit fashist gjenocidial te Millosheviqit dhe fuqishëm e senzibilizoi opinionin botëror ne qendrat e vendosjës boterore ndaj te cilit pati admirim te posaçem Amerika e cila edhe i sygjeroi Rugovës se most e nisë luftën i pari ne Kosovë sepse Kosova do te mbaronte përfundimisht, e udhezoi qe ta bejë rezistencën passive me më mjete paqesore, sepse ende nuk ishtin pjekë rethanat për një luftë te armatosur, anipse Rugova kishte presion nga liderët tjerë e sidmomos nga Tuxhmani i Kroarcisë qe te filloj lufte, por Rugova e kundërshto kategorikishtë duke i parë qellimin djallëzor te Tuxhmanit.

Pavaresisht dhunmës dhe presioneve qe bëhëj nga Serbia Rugova e organizoi edhe jetën politike krahas asaj institucionale. Më dy korrik 1990 para Kuvendit te Kosovës ishin mbledhë deputetet shqiptar, sepse nuk lejohëshin të hynin mbrenda, dhe nen masat e rrepta të policies serbe dhe snajperve për rreth Kuvendi I Kosovës e shpalli Deklaratën e pavaresisë qe e definonte Kosovën si republikë, e cila u pasua edhe më nxjerrëne e Kushtetutës se Republikës së Kosovës me 7 shtator 1990 në Kaçanik. Më pastaj një vitë me vonë pikrishtë ne shtatorin e vitit 1991 Kosova organizoi edhe referendumin për pavaresi dhe sovranitet të plotë të Kosovës i cili pati sukses të plotë.

Pasuan edhe zgjedhjet e para jashtë sisitemit juridik te Swerbisë, por ne bazë te Kushtetutes së Kaçanikut u mbajten edhe zgjedhjet e para ku për zgjidhet si president i parë i Republikës së pavarur të Kosovës dr. Ibrahim Rugova dhe formon qeverin ne kezil të udhehequr nga kryeministri Bujar Bukoshi, i cili me vonë i doli si i pa besë, i cili edhe u rreshtu në krah te Shtabit të Rognerit me shumë me kërcnime, sepse qellimi i këtyre LPK-istave ishin parat e 3% se sa vetë Bukoshi.

Pas shpërbërjës së Jugosllavisë në vitin 1991 filloi lufta e përgjakshme në në republikat tjera të cilat nuk e përfillnin hegjemonin dhe krijimin e ndonje serbie te madhe. Se pari lufta filloi en Slloveni, pastaj ne Kroaci, ne Bosne e Hercegovin për te vazhduar edhe në Kosovë. Lufta ne Kroaci dhe ne Bosne e Hercegovin kishte lenë katrahuar të temershme vrasjedh dhe gjenocid nga ushtria e tani ish-jugosllavis te cilën e kishte marr Serbia.

Por krahas aktivitetit paqesor të Dr. Ibrahim Rugovës pasoi edhe peiudha e dytë ku veç kishte ardh koha qe armikut ti ketheht edhe pushka. Rugova kishte derguar paraprakisht ne ushtrime në Shqiperi për fillimin e luftës në Kosovë. Krahas kësaj Kosova ishte mbushur me plotë djem e vajza të cilët ishin rreshtuar në luftë kundër armikut shekullor Serbisë. Fillo lufta e përgjakshme në Kosovë nën drejtimin e UÇK. U bë një luftë e tmershme ku humbën jetën shumë djem e vajza tona, patriot dhe atdhetar të devotshëm për çështjën kombëtare, u vranë komandant trima qe si trembje plumbit te armikut.Gjat luftës u vran mbi 15 mijë civil, u dhunuan mbi 20 mijë femra, u bë shkrum krejte Kosova në tokë te djegur, u debuan mbi 1 milion shqiptar.

Por lufta nuk ndalëj trimave të Kosovës u erdhën ne ndihmë edhe NATO sepse nuk lejonte një gjenocid te pa pare edhe në Kosovë, sikur ndoshi ne Bosne e Hercegovinë. Dhe Kosova me ndihmën e miqeve tanë sidomos nga Amerika, por edhe nga Evropa definitivisht u çlirua me 9 qershor 1999. Ishte një gëzim e madh dhe përjetim i paparë ndonjëhërë duke i pare foracat e NATO-s duke hyer ne Kosovën e çliruar dhe duke i parë ato serbe duke ikur nga Kosova të turperuar. Në menyrë mitike popullata, sidomos ajo e deportuar në Shqiperi u këthye në Kosovë, pa pritë ndonjë organizim, shumë ia paten mesy edhe kembë vetem te mbrrijnë ta shohin Kosovën e lire, një pjesë e tyre ra edhe viktimë e minave qe i kishin lënë serbet. Se pari u ballafaquar me Kosovën e djegur të bërë shkrum, dikush i gjente edhe familjarët e shkrumuar nëpër shtepit e djegura. Ishte pamje horror qe dijnë të bejnë vetem qetniket e Karpatave.

Nga 13 qershori i vitit 1999 kur forcat serbe detyrohën te largohën nga Kosova, Kosova sipas Marëveshjes se Kumanovës administratohëj nga OKB ose nga UMNIK dhe institucionet e përkohëshme të Kosovës. Kjo do te thotë se Serbia me nuk e kishte kontrollin mbi Kosovës sipa rezolites se OKB 1244 të Këshillit te Sigurimit. Në vitin 2005 sekretare i OKB z.Annan e emeroi z.Martti Ahtisarin si përfaqesues Special në Kosovë ne menyrë qe ai te propozonte një zgjidhje. Në vitin 2007 Martti Ahtisari i dorezoi Klshillit te sigurimit të OKB raportin ne të cilin theksohëj posaçërishtë se Kosova duhet te jetë e pavarur. Kosova e pranoi këtë plan anipse ishte e detyruar ne kompromise, kurse Serbia decidivisht e refuzoi.

Pra, ne linje me Planin e Ahtisarit dhe Rezolutes 1344 të Këshillit të Sigurimit të OKB ku parashihej edhe vendosja e misionit ndërkombëtar, Kosova me ne fund tetë vitet pas çlirimit edhe zyrtarishtë me 17 shkurt 2008 e shpalli pavarësinë si shtet Sovran. Dekretin për shpalljën e pavaresis së Kosovës e beri kryeministri Hashim Thaçi, anipse ai në asnjë menyrë sipas hiearhisë shtetërore nuk duhej ta bënte. Realisht aktin e shpajjlse së pavaresisë duhej ta bente kryetari i republikës Fatmirë Sejdiu, pasiqe siç thuhet ne koluare pavaresia e Kosovës ishte planifikuat te ndodhete me 2006, por këtë e kundërshtonte Hashim Thaçi, siç duket priste te vdiste Rugova, sepse në popull Ibrahim Rugova njihej si artikteki i pavaresisë se Kosovës. Pra siç dihet Hashim Thaçi jo ligjerisht e rrembeu se lexuari aktin mbi shpalljën e pavaresisë se Kosovës.

Por, prap më këtë akt madhor te shpalljes se pavaresisë se Kosova Serbia nuk u pajtu por e dergoi në korrok 2010 ankesën e sajë në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtesisi(GJND). Nga kjo gjykat Serbia e mori përgjegjën e plotë ku decidivisht thuhet: ”shpallja e pavaresisë se Kosovës nuk bie ndeshë më ligjin ndërkombëtar”.

Pas shpalljës së pavaresisë se Kosovës si shtet e pavarur dhe Sovran nise njehjet e menjohershme. I pari po ate ditë Kosovën e njohu Afganistani, të nesermenën vershuan edhe njohjet tjera. Më pas menjeherë pasuan edhe njohjet tjera na shtetet e forta dhe mike siç nga SHBA, Gjermania, Franca, Britanija etj. Nga 193 ahtete sa ka bota se shpejti Kosovën e njohën mbi 115 sosh. Nga Bashkimi Evrpoian nga 28 shtete Kosovën e njohën 23 sosh, kurse pesë nga BE (Spanja, Greqia, Sllovakia, Rumania dhe Qipro) ende e kësaj dite nuk e kanë njohtë Kosovën si shtet.

Pra u bën 14 vjetë nga shpallja e pavaresisë së Kosovës si shtet i pavaruar dhe Sovran me institucione te pavarura dhe me simbole unike shteteror. Shtetet anëtare te perhershme të Këshillit të Sigurimit të OKB janë te ndara sa i përket njohjes së Kosovës se pavarur dhe sovrane: SHBA, Britania e Madhe dhe Franca e njohin pavaresin e Kosovës, kurse Rusia dhe Kina e kanë kundershtuar dhe sot e kesaj dite e kundërshtojnë njohjën e Kosovës.

Anipse kanë kaluar 14 vite nga shpallja e pavaresisë Kosova vazhdon të përballet me shumë sfida si ne planin e jashtem dhe ate të brendshëm.

Kosova ne planin e jashtem Kosova përballet me sfidat e atyre shteteve qe se kanë njohtë Kosovës si nga ata pesë shteteteve te BE (Greqia, Spanja, Rumania, Sllovakia dhe Qipro) por resistenca me e forte i vjen nga blloku sllav Rusia dhe Serbia. Me Serbin qe 10 vjetë por pa sukse vazhdon dialogu shterpë midis Kosovës dhe Serbisë për rregullimin e marrëdhënieve reciproke, por pa sukses sepse Serbia nuk done pëermiresim te raporteve reciproke por e ka syrin te ndarja e Kosovës, korigjimin e kufijve dhe kompromise tjera, por Serbia shkonë edhe më larg duke e penguar Kosovën qe te anëtarësohet ne organizatat nderkombetare por edhe ne anetarësimin ne BE.

Ndersa në planin e mberndshëm sfidat hiq nuk janë me te vogla. Fillë pas luftes kur çdo kush priste ndertimin e shtetit të Kosovës, te gezonte lirin aq shumë te pritur nuk doli ashtu.Turr e vrap te ashtuquajturit koamndante te luftës, sidmos komandantet e rremë te Shtabit te Rognerit qe apsolutikisht nuk kishin marrë pjesë ne luftë, e disa prej tyre kan deklaruar edhe vetë se kanë qenë larg frontit të luftes, me ndihmën e mbeturinave të falangave envesite ne Shqiperi si Fatos Nano, Fatos Klosi e shum fatosa tjerë u ndihmuan qe këta komandante te rremë te rembejnë pushtetin ne Kosovë ne emer te luftës,ne emer të UÇK-së. Këta komandantë në vend se t’i mbarojnë vlerat e luftes të UÇK-s ata i përdhosën këto vlera duke e vjedhë plaqkitë shtetitn të cikër se shpejti u korruptuan dhe u bënë milionera anipse para lufte s’kish as opinga.

Rrembyen prona toke me çmime të ulëta gadi falas,permes privatizimit gadi falas shiten çdo gjë qe ishte ndërtuar ne Kosove në 60 vjetet e fundit, e shkaterruan arsimin dhe shendetesin te cilat ranë për tokë. Komandantet qe para lufte ishin qoban delesh menjoherë pas luftes arrijtën te behen me fakultet, magjistra bule edhe drokora shkencave, pa dijtë ne esenclë se çfarë është shkenca fare. Kështu Kosova vazhdon te etiketohët nga mekanizmat ndërkombëtar si vend me i korruptuar ne rajon, ku krimi i organizuar dhe korrupcioni nuk liftohëshin fare, filloi varferia e popullit i cili masovikisht poi k nga Kosova, bile edhe me zi se ne kohën e Millosheviqit.

Bile disa lider të paprekur shkuan edhe më larg sa qe paten guximin edhe ta qesin Kosovën ne pazare me Serbin, benin plane dhe projekte, hartonin skica dhe harta për ndarjën e Kosovës dhe korrigjimin e kufijve te saj duke e cenuar kështu sovranitetin dhe integritetin e Kosovës. Këta lider te korruptuar ishin te shantzhuar nga Serbia e te dyshuar si bashkëpunetor te Serbisl dhe sherbimeve te huaj secrete, të cilët dyshohet se merreshin edhe me krim te organizuar, vrasje dhe porosities te vrasjeve te kundërshtarve te tyre politik, te cilët për këtë arsye edhe gjenden ne Gjykaten Speciale ne Hagë.

Më këto akte te turpshme të këyre liderve lane një imazh te keq në arënën ndërkombetare qe shumë prej shteteve edhe ndalën njohjet duke mos hyer ne avanturë te njohjeve duke menduar se më Kosovën diçka nuk është ne rregull, duke pyetur se a janë stabil kufijt e sajë me te cilët e ka shpall pavaresin, etj. etj.

Por, Kosova do te shenojë përvjetorin e 14 të pavarësisë edhe më një këthesë madheshtore, me një çlirim shpirteror dhe mendor i cili ndodhi me 14 shkurt 2021 kur në zgjrdhjrt parlamentare populli, elektorati votuesi i tha jo klssës se korruptuar duke e nxjerrë dhunshëm ne opozitë. Në sqenë erdh një kast e re lideresh në krye me Albin Kurtin e Vjosa Osamnin me vetit maorale dhe me duar te pastërta ne derjtimin e shtetit të cilët populli i votoi me mbi 50% me shpresë se këta do te bejnë kthesë ne ndërtimin e shtetit, ne luftimin e korrupcionit dhe çkapjen e shtetit nga klanet mafioze te partive politike te korruptuara qe e kishin kap shtetin për dy dekada me radhë pas çlirimit.

Edhe pas një viti te qeverisjes se klasës se re politike te pakorruptuar dhe te pa shantazhuar shteti është në rrugë te mbarë drejtë zhvillimit ne te gjitha sferat e jetes, kjo klasë e re poitike kanë bërë punë të mëdha në çkapjën e shetit nga mafitë politike, me risi ne qeverisje. Shteti se bashku me popullin po frymon lireshëm, nuk ka korrupcion, po sillën ligje te reja ne fuksion te se drejtes te zbatimit te ligjeve. Pritet të vije se shoejti edhe një weting ne drejtesi dhe në te gjitha foshat e jetes dhe institucionet shteterore nga e cila te korruptuarit ne opozitë nuk po e ndjejnë vehten te rehateshm sepse po u vije koha për llogaridhënje. Dhe mu për këtë arsye kanë mbetë si pulat pa kokë duke kërkuar shpetim te rremë ne protestat e pakuptueshme. (17 shkurt 2022).