STUDIM
Zymer Mehani
Ma. sc. Ilmi Kiçmari “Gjuha komunikuese e drejtorit me mësimdhënësit e shkollave fillore në komunën e Podujevës” SHB TRENDI, Prishtinë, 2020
(Autori është (njëri ndër mësimdhënësit më të mirë) i gjuhës shqipe dhe i letërsisë nga Podujeva)
Në librin “Gjuha komunikuese e drejtorit me mësimdhënësit e shkollave fillore në komunën e Podujevës”, autori Ilmi Kiçmari trajton një temë thelbësore dhe të pazëvendësueshme për funksionimin e duhur të institucioneve arsimore: komunikimin ndërmjet drejtorit të shkollës dhe mësimdhënësve. Ky komunikim është thelbësor për krijimin e një atmosfere të shëndetshme dhe bashkëpunuese, e cila jo vetëm që ndihmon në zhvillimin e procesit mësimor, por gjithashtu kontribuon në rritjen profesionale të stafit arsimor dhe nxënësve.
Në hyrje të librit, Kiçmari na ofron një pasqyrë të qartë dhe të strukturuar mbi rëndësinë e komunikimit në administratën shkollore. Ai shpjegon se komunikimi nuk është thjesht një proces i thjeshtë i ndarjes së informacionit, por një mjet i fuqishëm që lidh dhe nxit bashkëpunimin ndërmjet të gjithëve që janë të përfshirë në procesin arsimor, përfshirë drejtorin, mësimdhënësit dhe nxënësit. Në këtë mënyrë, komunikimi bëhet një urë lidhëse që lehtëson dhe përmirëson marrëdhëniet ndërpersonale, duke i dhënë mundësi shkollës të zhvillohet dhe të krijojë një mjedis të frytshëm për mësimdhënësit dhe nxënësit.
Kiçmari thekson gjithashtu se një komunikim i efektshëm është i nevojshëm për ndërtimin e një mjedisi pozitiv dhe të shëndetshëm për zhvillimin e arsimimit. Komunikimi ndërmjet drejtorit dhe mësimdhënësve është një mjet që mundëson ngritjen e besimit dhe respektit të ndërsjellë, si dhe mundësimin e një bashkëpunimi të suksesshëm në procesin arsimor. Ai thekson se përmes këtij komunikimi, mësimdhënësit mund të ndihen të mbështetur dhe të motivuar në detyrat e tyre, ndërkohë që drejtorët mund të drejtojnë shkollën në mënyrë efikase dhe të krijojnë mundësi për zhvillimin e vazhdueshëm të shkollës.
Përveç kësaj, Kiçmari thekson se komunikimi ka ndikim të drejtpërdrejtë në përmirësimin e klimës shkollore. Ai e sheh komunikimin si një mjet të domosdoshëm për të krijuar një atmosferë ku mësimdhënësit ndihen të vlerësuar, ku mund të shprehin idetë dhe shqetësimet e tyre dhe ku ka mundësi për të ndarë përvoja dhe njohuri. Ky lloj i komunikimit është një instrument i fuqishëm për ndihmën dhe zhvillimin e bashkëpunimit të ndërsjellë, dhe për krijimin e mundësive për përmirësimin e kushteve mësimore dhe profesionale.
Në përgjithësi, autori e trajton komunikimin jo vetëm si një mjet informativ, por si një proces që është thelbësor për zhvillimin e mjedisit arsimor, duke ofruar një analizë të thelluar të mënyrës se si gjuha mund të përdoret për të krijuar dhe mbajtur marrëdhënie të shëndetshme dhe bashkëpunuese ndërmjet drejtorëve dhe mësimdhënësve. Ky libër është një udhëzues për drejtuesit e shkollave dhe për ata që janë të angazhuar në administratën shkollore, duke ofruar një pasqyrë të rëndësishme dhe praktike mbi komunikimin dhe mënyrat e menaxhimit të tij në institucionet arsimore.
Gjuha si mjet komunikimi
Një nga aspektet më të rëndësishme që trajtohet në këtë libër është roli i gjuhës si mjet komunikimi, dhe prej autorit, Kiçmari, i kushtohet vëmendje e veçantë ndikimit të saj në krijimin dhe forcimin e marrëdhënieve ndërmjet drejtorit dhe mësimdhënësve. Ai e sheh gjuhën si një instrument thelbësor për ndihmën e ndërtimit të një atmosferë të hapur dhe bashkëpunuese, e cila është e domosdoshme për një funksionim të suksesshëm të çdo institucioni arsimor. Në këtë kuadër, ai argumenton se gjuha mund të përdoret për të krijuar një ambient ku komunikimi është i qartë, i drejtpërdrejtë dhe, mbi të gjitha, i ndihmon të gjitha palët të arrijnë objektiva të përbashkëta.
Ky proces ndihmon në shmangien e keqkuptimeve dhe pasigurisë, duke krijuar një mundësi për bashkëpunim të efektshëm dhe për një zhvillim të qëndrueshëm të arsimit. Kiçmari thekson se një komunikim i tillë mund të shpërndajë barrierat psikologjike, duke bërë që të gjithë të ndihen të respektuar dhe të vlerësuar për kontributet e tyre, pa pasur frikë se do të gjykohen apo të ndihen inferiorë.
Në këtë linjë, pjesa e dytë e librit thekson rëndësinë e normës gjuësore dhe përdorimin e gjuhës letrare në komunikimin profesional. Kiçmari thekson se përdorimi i një gjuhe të pastër dhe të saktë, me një stil të organizuar dhe të përshtatshëm, është kyç për krijimin e një diskursi që është i kuptueshëm dhe efikas. Kjo qasje ndihmon në ngritjen e nivelit të komunikimit dhe në rritjen e prestigjit të udhëheqësve arsimorë, duke krijuar kështu një model pozitiv për mësimdhënësit dhe nxënësit.
Përdorimi i gjuhës letrare jo vetëm që kontribuon në rritjen e efikasitetit të komunikimit, por gjithashtu pasuron dhe formon kulturën organizative, duke e bërë atë më të hapur dhe të pranishme për të gjithë aktorët e përfshirë. Ky lloj komunikimi lejon që të arrihen rezultate më të mira në menaxhimin e procesit mësimor, duke lehtësuar mundësinë për zgjidhjen e problemeve dhe përmirësimin e kushteve të punës.
Për më tepër, Kiçmari shqyrton lidhjen e gjuhës me historinë dhe kulturën e kombit shqiptar, duke theksuar se njohja dhe përdorimi i gjuhës shqipe janë thelbësore jo vetëm për përforcimin e identitetit kombëtar, por edhe për ruajtjen e trashëgimisë kulturore. Ai argumenton se gjuhën nuk mund ta shohim thjesht si një mjet komunikimi në nivel individual apo profesional, por si një element që ka lidhje të ngushta me zhvillimin dhe mbijetesën e një shoqërie.
Përdorimi i saj në arsim, në këtë kontekst, bëhet një akt jo vetëm edukativ, por edhe kulturor, që kontribuon në formimin e një brezi të ndërgjegjshëm dhe të ndërlidhur me vlerat e trashëgimisë dhe traditave të kombit. Kiçmari thekson se mësuesit dhe udhëheqësit arsimorë kanë një rol të rëndësishëm në ruajtjen dhe zhvillimin e këtij identiteti përmes përdorimit të kujdesshëm dhe të qëndrueshëm të gjuhës shqipe.
Komunikimi si proces dhe dimensionet e tij
Në këtë libër, sipas autorit Kiçmari, komunikimi shqyrtohet në disa dimensione, duke ofruar një pasqyrë të thellë mbi mënyrat e ndryshme që lidhen me ndërlidhjen dhe ndërveprimin ndërmjet individëve. Kiçmari i ndan format e komunikimit në tri kategori kryesore: komunikimi verbal, joverbal dhe me shkrim, secili prej tyre me rëndësi dhe rol të veçantë në krijimin e një ambienti funksional dhe të efektshëm arsimor. Ai thekson se një drejtor që është i aftë të përdorë të gjitha këto forma të komunikimit në mënyrë të koordinuar dhe efikase mund të ndikojë drejtpërdrejt në cilësinë e marrëdhënieve dhe bashkëpunimit në shkollë.
Përdorimi i komunikimit verbal, për shembull, ndihmon për të transmetuar mesazhe të drejtpërdrejta dhe të qarta, duke u siguruar që të gjithë të kenë kuptuar mirë qëllimet dhe prioritetet e institucionit. Komunikimi joverbal, nga ana tjetër, përfshin gjestet, mimikën, dhe qëndrimin, që janë po ashtu të rëndësishme për të shprehur mbështetje, miratim, ose shqetësim pa përdorur fjalë. Kiçmari thekson se këto forma të komunikimit ndihmojnë për të krijuar një atmosferë të hapur dhe të respektueshme, ku të gjithë ndihen të vlerësuar dhe të përfshirë.
Pjesa mbi procesin e komunikimit është veçanërisht e rëndësishme dhe e detajuar, pasi ofron një kuptim më të thellë mbi mënyrën se si mesazhet transmetohen dhe si ndikojnë në marrëdhëniet ndërmjet individëve. Kiçmari shpjegon se komunikimi është një proces dinamik dhe i ndërlikuar, ku mesazhet nuk transmetohen vetëm përmes fjalëve, por edhe përmes tonit të zërit, shprehjeve të fytyrës dhe qëndrimeve trupore. Ai diskuton se një mesazh mund të ketë interpretime të ndryshme, në varësi të kontekstit dhe mënyrës se si transmetohet, duke theksuar rëndësinë e harmonizimit të të gjitha këtyre elementeve për të shmangur keqkuptimet dhe për të rritur efikasitetin e komunikimit.
Kiçmari gjithashtu tregon se ndikimi i mesazheve në marrëdhëniet ndërmjet individëve mund të jetë shumë i madh, pasi ato mund të forcojnë ose dëmtojnë besimin dhe bashkëpunimin, duke nxitur ose penguar krijimin e një atmosferë produktive dhe të frytshme. Komunikimi, sipas tij, është një instrument i fuqishëm për të krijuar një klimë pozitive, ku të gjithë ndihen të motivuar dhe të angazhuar.
Një element tjetër i rëndësishëm që Kiçmari thekson është mënyra se si komunikimi mund të përdoret për të arritur qëllime të caktuara. Ai e trajton komunikimin si një mjet të rëndësishëm për orientimin dhe menaxhimin e proceseve brenda shkollës, duke siguruar që çdo individ të kuptojë qartë rolin e tij dhe të kontribuojë në realizimin e objektivave të përbashkëta.
Ai thekson se një drejtor që e kupton dhe përdor komunikimin me efikasitet mund të ndikojë drejtpërdrejt në suksesin e shkollës, duke krijuar një vizion të qartë dhe një strategji të koordinuar për arritjen e qëllimeve arsimore dhe profesionale. Përdorimi i komunikimit në këtë mënyrë nuk është vetëm një praktikë menaxheriale, por gjithashtu një mundësi për të ndihmuar në zhvillimin personal dhe profesional të stafit dhe nxënësve, duke e bërë shkollën një vend ku të gjithë janë të angazhuar dhe të motivuar për të mësuar dhe për të kontribuar.
Bashkëpunimi i udhëheqësit të shkollës
Një aspekt i rëndësishëm që trajtohet në libër është bashkëpunimi i drejtorit me mësimdhënësit, një marrëdhënie kyçe për funksionimin efikas të shkollës dhe për realizimin e objektivave arsimore. Kiçmari thekson se një udhëheqës i suksesshëm duhet të ketë një vizion të qartë dhe strategjik, duke pasur aftësinë për të menaxhuar sfidat dhe për të zgjidhur problemet që mund të lindin në shkollë.
Ai argumenton se një drejtor që është në gjendje të komunikojë këtë vizion me ekipin e mësimdhënësve dhe të krijojë një atmosferë bashkëpunimi dhe respekti, mund të kontribuoni në një zhvillim të qëndrueshëm dhe të shëndetshëm të shkollës. Ky bashkëpunim efektiv mund të krijojë mundësi për të zhvilluar metoda mësimdhënieje më të mira, për të rritur performancën e nxënësve dhe për të përmirësuar mjedisin shkollor, duke e bërë shkollën një vend ku arsimimi është i lartë dhe mbështetet në bashkëpunimin ndërmjet të gjithë aktorëve.
Pjesa mbi “udhëheqësin me ndikim” është veçanërisht interesante dhe e rëndësishme, pasi ajo përfshin një diskutim të thelluar mbi rolin e drejtorit, jo vetëm si shef i administratës shkollore, por edhe si një udhëheqës shpirtëror dhe motivues. Kiçmari thekson se një drejtor që është i aftë të inspirojë dhe të udhëheqë mësimdhënësit në nivel shpirtëror dhe profesional, mund të kontribuoni në rritjen e angazhimit dhe motivimit të stafit arsimor. Ky lloj udhëheqësi është i aftë të krijojë një lidhje të fortë dhe një besim të ndërsjellë, që e bën mësimdhënësin të ndihet vlerësuar dhe i mbështetur në përpjekjet e tij profesionale.
Kiçmari e shikon këtë proces si të rëndësishëm jo vetëm për zhvillimin e shkathtësive të mësimdhënësve, por gjithashtu për zhvillimin e tyre personal, pasi një udhëheqës i tillë mund të inkurajojë mësimdhënësit të përballen me sfidat profesionale, të kërkojnë përmirësim dhe të zhvillojnë aftësi të reja që do t’i ndihmojnë në krijimin e mjediseve mësimore më të efektshme.
Kiçmari diskuton gjithashtu rëndësinë e menaxhimit të mirë të shkollës për zhvillimin e vazhdueshëm të saj. Ai argumenton se një drejtim efikas shkollor nuk është vetëm një mjet për të arritur objektivat afatshkurtra, por gjithashtu një mënyrë për të siguruar përmirësime të vazhdueshme dhe rritje të stafit dhe mjedisit shkollor. Menaxhimi i mirë i shkollës kërkon një udhëheqës që mund të sigurojë mundësi të vazhdueshme për zhvillimin e stafit arsimor, përmes trajnimeve, workshop-eve, dhe mundësive për rritje profesionale, që do të ndihmojnë në përmirësimin e cilësisë së mësimdhënies dhe të mjedisit shkollor.
Ky lloj menaxhimi i përqendruar në zhvillim mund të krijojë mundësi për përmirësimin e përhershëm të kushteve të punës për mësimdhënësit dhe për nxënësit, duke kontribuar në një mjedis shkollor që është gjithmonë në rritje dhe adaptim të vazhdueshëm ndaj kërkesave dhe ndryshimeve të shoqërisë.
Për më tepër, Kiçmari thekson se një udhëheqës që arrin të krijojë një mjedis të mbështetjes dhe zhvillimit për të gjithë stafin arsimor mund të ndikojë drejtpërdrejt në ngritjen e nivelit të përfshirjes dhe angazhimit të mësimdhënësve. Ai thekson se një drejtim që ka si prioritet zhvillimin profesional dhe personal të mësimdhënësve mund të çojë në përmirësimin e cilësisë së arsimit dhe mund të sjellë rritje të përformancës së shkollës si e tërë. Në këtë kuadër, Kiçmari flet për rëndësinë e krijimit të mundësive për mësimdhënësit për të shpërndarë njohuritë dhe përvojat e tyre, si dhe për të zhvilluar projekte të përbashkëta që përmirësojnë mësimdhënien dhe menaxhimin shkollor.
Interpretimi i rezultateve të hulumtimit
Një tjetër aspekt i rëndësishëm në këtë libër është hulumtimi i kryer për vlerësimin e gjuhës komunikuese të drejtorëve me mësimdhënësit, një studim që ofron një pasqyrë të thellë dhe të dobishme mbi praktikat dhe sfidat që lidhen me komunikimin në shkolla. Ky hulumtim, i realizuar në komunën e Podujevës, është një shembull konkret i aplikimit të teorisë në praktikën arsimore, duke ofruar të dhëna të vlefshme mbi mënyrat e komunikimit që drejtorët përdorin për të ndërvepruar me mësimdhënësit dhe si këto mënyra ndikojnë në mjedisin e punës dhe në performancën e shkollës.
Kiçmari e përdor këtë studim për të analizuar se si komunikimi verbal dhe joverbal mund të formësojnë marrëdhëniet profesionale dhe bashkëpunimin brenda shkollës, dhe si këto aspekte mund të përmirësohen për të siguruar një ambient më të hapur, të respektueshëm dhe efikas.
Ky hulumtim është i rëndësishëm për arsimin, pasi ai thekson sfidat e përballura nga drejtorët në përpjekjet për të krijuar një kulturë komunikimi të efektshëm në shkolla. Ai tregon se, përkundër përpjekjeve për të krijuar një mjedis komunikimi bashkëpunues, shpeshherë mungon një ndërlidhje e duhur mes drejtorëve dhe stafit mësimor, e cila mund të çojë në keqkuptime dhe tensione.
Për më tepër, hulumtimi tregon se ndonëse drejtorët mund të kenë një vizion të qartë dhe një angazhim për përmirësimin e kushteve të shkollës, shumë herë komunikimi i tyre nuk është i mjaftueshëm për të përçuar këtë vizion te mësimdhënësit, dhe për t’i motivuar ata të angazhohen në realizimin e këtij vizioni. Kiçmari thekson se, në disa raste, përdorimi i gjuhës joverbale dhe i toneve të zërit mund të ndikojë negativisht në perceptimin e stafit mësimor, duke krijuar një distancë dhe një atmosferë jo bashkëpunuese.
Për të përmirësuar këtë situatë, Kiçmari sugjeron se drejtorët duhet të zhvillojnë aftësitë e tyre në përdorimin e gjuhës dhe komunikimit për të krijuar një lidhje më të ngushtë dhe më të fuqishme me mësimdhënësit. Ai thekson rëndësinë e të kuptuarit të nuancave të komunikimit dhe të përshtatjes së stilit të komunikimit në varësi të situatës dhe individëve me të cilët drejtorët po bashkëpunojnë. Një drejtor që është i aftë të përdorë komunikimin në mënyrë të qartë dhe të ndjeshme mund të kontribuoni në ndërtimin e një marrëdhënieje besimi dhe respekti, e cila është thelbësore për një menaxhim efektiv të shkollës.
Ky hulumtim gjithashtu ofron një mundësi të shkëlqyer për të reflektuar mbi sfidat dhe mundësitë që ndodhin në praktikën menaxheriale të shkollave. Ai ofron sugjerime për mënyra të ndryshme për të përmirësuar komunikimin dhe për të forcuar bashkëpunimin ndërmjet drejtorëve dhe mësimdhënësve, duke ndihmuar në krijimin e një klime më të hapur dhe të produktive në shkollë. Kiçmari thekson se ky lloj hulumtimi është veçanërisht i dobishëm për drejtorët dhe menaxherët e tjerë arsimorë, pasi ofron një pasqyrë të qartë të realitetit përkatës dhe të mundësive për rritjen e efikasitetit të komunikimit në nivelin shkollor, duke kontribuar kështu në përmirësimin e përvojës arsimore dhe në ngritjen e cilësisë së mësimdhënies.
Përfundimi dhe rekomandimi
Në përfundim, Kiçmari bën një reflektim të rëndësishëm mbi përfitimet që vijnë nga një menaxhim i suksesshëm i komunikimit në shkollë. Ai thekson rëndësinë e një komunikimi të hapur dhe të ndershëm për krijimin e një mjedisi të shëndetshëm dhe produktiv. Rekomandimet e tij përmirësojnë menaxhimin dhe komunikimin në shkollat tona dhe ndihmojnë në zhvillimin e kapaciteteve profesionale të mësimdhënësve dhe drejtorëve.
Ky libër është një udhëzues i vlefshëm për të gjithë ata që janë të angazhuar në administratën shkollore dhe për ata që duan të përmirësojnë komunikimin dhe bashkëpunimin në shkolla. Ai ofron një pasqyrë të thellë dhe praktike të asaj që është e nevojshme për të menaxhuar komunikimin në mënyrë efektive dhe për të krijuar një mjedis të shëndetshëm dhe të suksesshëm për arsimim.
E përgëzojmë autorin Ma.sc. Ilmi Kiçmari për këtë libër studimor të jashtëzakonshëm, i cili reflekton një angazhim të thellë dhe një pasion të jashtëzakonshëm për fushën e arsimit dhe komunikimit. Ky libër, i mbushur me njohuri të vlefshme dhe analizë të hollësishme, është një udhëzues i dobishëm për drejtuesit e shkollave dhe mësimdhënësit, duke ofruar perspektiva të reja për mënyrën e menaxhimit të komunikimit dhe bashkëpunimit në mjedisin shkollor.
Me një qasje të qartë dhe të strukturuar, Kiçmari ka arritur të përçojë ide të thella mbi rëndësinë e gjuhës si mjet komunikimi dhe rolin e drejtorit në krijimin e një mjedisi bashkëpunues dhe produktiv. Aftësia e tij për të lidhur teorinë me praktikat konkrete në fushën arsimore është e çmuar, duke i dhënë këtij libri një vlerë të jashtëzakonshme për profesionistët e arsimit.
Përkushtimi i autorit ndaj përmirësimit të komunikimit dhe bashkëpunimit në shkolla, si dhe theksimi i rëndësisë së menaxhimit të duhur të këtyre proceseve për zhvillimin e arsimimit, janë pasqyrë e një pune të palodhur dhe të një hulumtimi të thellë. Ky libër është një kontribut i rëndësishëm për fushën e arsimit dhe do të shërbejë si burim frymëzimi dhe udhëzimi për shumë profesionistë të arsimit.
Për këtë arritje të jashtëzakonshme, e përgëzojmë dhe e admirojmë autorin Ma.sc. Ilmi Kiçmari, duke i shprehur mirënjohjen për angazhimin e tij të çmuar në këtë fushë kaq të rëndësishme për zhvillimin e shoqërisë dhe arsimit.
