Koment
Skënder MULLIQI
Lufta nuk bëri njerëz shumë të mirë në Ballkan. Vuajtja nuk fisnikëroj. Tmerri i luftës nuk pastroj, shumë degraduan më kalimin e kohës. Disa shtete në rajon nuk kanë bërë shumë progres, më shumë ndryshime kozmetike. Kështu kan kaluar tre shekujë e më shumë nga lufta. Nuk është pak kohë, mjafton për të përmirësuar, por edhe për të bërë llum kolektivisht siç ndodhi më serbët. Shoqëria serbe pa asnjë dyshim është në një gjendje regresioni afatgjatë dhe ne si fqinjë historikisht, ja kemi pa sherrin. Ky regres serb nuk ka shkua përmes zhdukjës së turpit të qënderimit të përgjithshem.
Në Serbi nuk kemi proces të qytetwrimit të shoqërisë, sepse ndjenja e turpi në këtë shtet dhe popullin e saj nuk po ekziston. E dihet së ndjenja e turpit përcakton qëndrimin tonë ndaj të tjetrve, ndaj normave morale dhe etikës sociale. Mos ndijesia e turpi dhe kodi moral ndaj popujve të tjerë, ka rrëzikuar duket shëndetin mendor të popullit serb, të mbushur më urrejtje nga mitomania. Një shoqëri e qytetëruar mbështetet në ndjenjën e turpit ndoshta më shumë sesa te ligjet. Kur nuk ka turp, nuk ka kufi të qartë midis së mirës dhe së keqes.
Pa turp, nuk ka faj, pendim, nder. Këto janë edhe disa nga predispozitat e funksionimit të një shoqërie dhe të funksionimit të shtetit. Primitivizmi dhe arroganca janë shëndrruar në privilegj të shoqërisë të sotme serbe, që po i drejton grupi i kriminelëve të luftës. Gënjshtrat serbe janë bërë normë shoqërore dhe të normave tw standardeve të saj morale.
Serbët gënjejnë pa turp në hapësirën publike, gënjejnë për qëllime politike, rrejnë kudo, sikur nuk ka të nesërme. Nuk kan frikë apo shqetësim se ato gënjeshtra do të regjistrohen përgjithmonë. Në këtë nivel të ulët në Serbi, janë akademikë, intelektualë, analistë, artistë apo profesor, që do të duhej të ishin në radhë të parë, që e dënojnë rrenen karshi shqiptarëve dhe popujëve të tjerë.
Serbët po rrejnë për shkaqe hegjemoniste dh shtypëse ndaj shqiptarëve. Me këto rrena dhe ndjenjën e pa moralit po e fryjnë më të madhe zjarrit të luftës në Ballkan. Kjo Serbi e Vuçiqit, ka dalë jashtë kontrollit, në mënyrën më të keqe të mundshme. Kjo ka të bëjw më pa karakterin e saj si shtet dhe si popull. Patologjia është qartë e dukshme në skenën politike serbe, dhe bëhet gjithnjë e më e theksuar në majat e qeverisë.
Si rregull, personalitetet patologjike nuk kanë ndjenjë turpi. Por është e vështirë të besohet se të gjithë ata që demonstrojnë me këmbëngulje mungesë turpi janë sociopatë ose psikopatë. Ajo që shohim është vetëm një metastazë e një procesi të gjatë të kalbjes shoqërore serbomadhe. Paturpësia serbe është gatuar moti në kuzhinat shoveniste të këtij shteti, dhe zor që ndonjëherë do të zhduket…