[ Libra NëLinjë ]
Libri “Përshpirtjet e Njerëzimit” i autores Shukrije Rama, është një ndër veprat që sjell një qasje të re në letrat shqipe. Ky libër përfaqëson një kontribut të vyer në një zhanër të munguar, sepse vendos në qendër udhëtimin jo si përshtypje kalimtare, por si proces reflektimi për njerëzimin. Ky është një libër ku nuk flitet për vendet në mënyrën e zakonshme përshkruese, por ku udhëtimi shndërrohet në një kërkim serioz për kuptim, për thellim dhe për të zbuluar dimensionin njerëzor të përvojës.
Vepra karakterizohet nga një qasje e përmbajtur, e kthjellët dhe e përqendruar. Autorja nuk ndjek rrugën e lehtë të përshtypjeve turistike, por ngulmon të ndalet aty ku jeta flet më qartë. Ajo sjell në vëmendje realitete të margjinalizuara, njerëz të varfër e të shtypur, përvoja të pabarazisë gjinore dhe të racizmit, duke i vendosur ato përkrah institucioneve të dijes, artit dhe kulturës. Kjo aftësi për të ndërthurur margjinalen me madhështoren, për t’i parë të dyja si pjesë të pandashme të së njëjtës përvojë njerëzore, është një element që i jep veprës një profil të veçantë letrar dhe akademik.
Rrëfimi i autores i thjeshtë në dukje, por i ngarkuar me pjekuri dhe seriozitet, dëshmon për një personalitet intelektual që e sheh shkrimin si mision për të dëshmuar e për të kuptuar. Vepra nuk kërkon të imponojë, por fiton vlerën e saj përmes maturisë dhe përmes besnikërisë ndaj përvojës. Pikërisht kjo e bën librin një model të një shkrimi që nuk synon spektaklin, por kuptimin.
Në çdo faqe autorja shfaq një aftësi për ta kthyer përvojën personale në reflektim universal, duke treguar se njerëzimi nuk përbëhet vetëm nga monumente e institucione, por mbi të gjitha nga fytyrat e atyre që shpesh mbeten pa zë. Ky është një tregues i qartë i seriozitetit të saj si autore dhe i qasjes së qëndrueshme akademike që ajo ndjek.
“Përshpirtjet e Njerëzimit” është një libër që i shton bibliotekës shqipe një vepër me peshë të madhe kulturore dhe letrare. Ai dëshmon se shqipja është gjuhë e aftë të mbajë mbi vete rrëfime udhëtimi të konceptuara në mënyrë serioze, duke e bërë pjesë të një dialogu më të gjerë ndërkombëtar. Në këtë vepër, përtej destinacioneve të vizituara, mbizotëron njeriu, me vuajtjet dhe me dinjitetin e tij, me pabarazitë që e rëndojnë dhe me arritjet që e lartësojnë. Për këtë arsye, libri i Shukrije Ramës është më shumë se një rrëfim udhëtimi: është një dëshmi mbi njerëzoren, e shkruar me qartësi dhe me përgjegjësi akademike.
Ky libër nuk do të mbetet vetëm si një udhëtim i rrëfyer, por si një vepër që hap rrugë të reja për letërsinë shqipe. Ai flet me qetësi dhe me maturi, por pikërisht kjo qetësi është ajo që e bën të qëndrueshëm. Nëpërmjet tij, autorja riafirmohet si një zë serioz në letrat shqipe, duke treguar se udhëtimi mund të bëhet letërsi, dhe letërsia mund të mbetet dokument i shpirtit njerëzor.
