Përkthyer me Google Translate nga Agim Kasaj, meqense këtu në Shqipërinë tonë nuk e rruan dhe as nuk e qeth njeri, me qëllim apo pa qëllim
Zyra statistikave, ministria e brendshme, 1870
Nga banorët e Mbretërisë, 67.911 nuk e flasin gjuhën greke në shtëpi, madje e shpërfillin plotësisht atë, dhe prej tyre 37.598 e kanë gjuhën amtare shqipen.
ose flasin vetem kaq, dhe 1217 arumunisht/vllahishten e karaguneve; dhe të tjerat, gjuhë të ndryshme evropiane dhe veçanërisht italisht. Fushat më të folura të shqipes janë:
Atika – 13.562
Megarida – 5.055 Në prefekturat e Salaminës, Elefsinës dhe Eidillia
Thiva – 5.195
Levadia – 2.917
Karistia – 3.593
Troizina – 1.933
Korinthia – 1.907
Nafplio – 1.160
Dhe shqip flitet edhe në prefekturat e Patrës, Epidauros, Argos dhe Andros.
Duhet të bëhen përpjekje për të eliminuar gradualisht këtë dallim gjuhësor nga popullata, e cila për këtë arsye është krejtësisht e paarsimuar, por mbi të gjitha, duhet të krijohen shkolla në të gjitha komunat dhe që regjistrimi në këto shkolla dhe në shkollat e hapura duhet. të ndiqet rreptësisht nga të gjithë fëmijët e fshatarëve, pasi në të gjitha bashkitë e krahinës ka shumë shkolla fillore të ngritura, por nuk u arritën rezultate të mëdha, për shkak të apatisë së banorëve dhe indiferencës së autoriteteve lokale.
Një vit më parë, Shoqëria Arsimore themeloi një shkollë për vajza në komunën e Acharnes, Atikë, për të cilën Këshilli Administrativ i Shoqatës vëren në raportin e fundit të vitit 1871,
se fatkeqësinë e mësueses në këtë shkollë, të cilën ai e di edhe shqip, e ka gjithmonë me vete, herë nënën, herë tezen, për t’u inkurajuar nga të njohurit, gjuhën vendase, zellin e fshatarëve për mësim.
