Behixhe Mehmet Pakashtica
Gani I. Mehmeti
Nga veprimtaria atdhedashëse e pakashticëve (vazhdimi i katërt)
Behixhe Pakashtica është një nga figurat e shquara të shqiptarëve në Kosovë në kohën e pas Luftës së Dytë Botërore. Si bijë e Mehmet Pakashticës, njeriu i cili nuk kurseu fare pasurinë personale për të alarmuar Europën e viteve të `20-ta të shekullit XX për masakrat serbe që po i bënin mbi shqiptarët anekënd Kosovës.
Behixhja u shkollua dhe përveç që punoi si mësuese, është njëra ndër mësueset e para pas LDB-së në Kosovë, që dha kontributin e saj edhe në lëmin e muzikës, të cilën jo që e pati vetëm për hobi por edhe si talente e këngëve popullure që ishte, e ndjeu edhe si obligim që të argëtojë dhe të vjelë këngën shqiptare, duke i kënaquar shikuesit para të cilëve këndonte atë kohë dhe për t`i kënaqë dëgjuesit në të gjitha kohët, kur këngët e saja jepeshin e jehonin përmes Radio Prishtinës, që fatkeqësisht nuk ka pasur mundësi të inçizoheshin në kamerë atë kohë, dhe, as që kishte TV në Kosovë.
Behixhe Pakashtica ka mbaruar shkollimin e lartë pas LDB dhe ka punuar si mësuese. Ajo përveç gjuhës shqipe, ka njohur edhe gjuhën turke, si prishtinase që ishte. Pas Nexhmije Pagarushës, ajo është këngëtarja e parë e Radio Prishtinës. Edhe sot gjenden në fondin e kartotekës të regjistruara gjashtë këngë të inçizuara të Behixhes. Këto këngë janë:
- Kënga e nostalgjisë, e inçizuar në vitin 1959;
- Qyteti im (1961);
- Dëshira (1960)
- Festa Kubane (1960)
- Mustafa (1960) – në duet me Zef Tupecin, dhe
- Pa ty s`kam jetë (1960) – në duet me Kolë B. Shirokën.[2]
Behixhja u shpërngul në Turqi me familje në vitin të 1961 dhe më nuk dimë se me çka është marrë atje – vazhdoi këngën shqipe, apo vetëm me atë turke, sepse këndonte edhe këngë në gjuhën turke. Për më shumë, ne nuk kishim kontakte me njerëz që e njihnin. Mundemi të themi se, me largimin e saj nga Kosova, asaju iu, imponua çdo mundësi të vazhdojë me taleniçtin e saj në këngën shqipe dhe sikur shuhet, përkundër që ajo ka jetuar diku deri rreth vitit 2020.
Dimë se ajo nuk ndërroi mbiemrin kurrë, as si e martuar, as si e shpërngulur në Turqi, që nuk linin kujt pa ia ndryshuar mbiemrin. Behixhja, në shenjë përkujtimi nga Kosova, me vete mori për mbiemër emrin e fshatit nga ishin shpërngulur herët të parët e saj – Pakashtica, por me prapashtesën turke -li = Pakashticali, pas shpërnguljes në Turqi. Të vetmit me këtë mbiemër shkuan në Turqi kjo dhe vëllai i saj – Bajram Pakashtica, aktor dhe berber.
Behixhja lindi rreth vitit 1933-35. Jetoi në Stamboll dhe vdiq në fillim të viteve 2020, nuk e di saktësisht.
Figura të shquara nga fshati Pakashticë, ka edhe me dhjetëra. Mirëpo, këta të katër, ishin pothuaj të një familjeje, nisur nga Hasan Ismail Pakashtica, i cili dha jetën pêr Kosovën në kufi; duke u vrarë me kryeçetnikun në Merdare, që ishte xhaxhai i Mehmet Pakashticës, që edhe ky nuk kurseu pasurinë e tij për të ndalë masakrat serbe dhe përndjekjet për në Turqi të shqiptarëve. Vazhduam edhe me birin e Mehmet Pakashticës, aktorin e frizerin Bajram Pakashtica, ndërsa sot, në vazhdimin e katërt paraqitëm bijën e Mehmetit, mësuesen dhe këngëtaren, Behixhe Pakashtica, trupi i të cilëve tretet në Turqi, me mallin e pashuar për Kosovën e shqiptarët.
Babai Mehmet Pakashtica në mes me fëmijët e tij: Behixhe Pakashtica në të majtë dhe Bajram Pakashtica në të djathtë.
Lagja Behrami e Qenogës në Pakashticë, vendbanim i hershëm, që konsiderohet të ketë qenë edhe qytet,r që u shemb. Por, hulumtime arkeologjike nuk janë bërë.
Katundi Pakashticë.
[1] Gani I. Mehmeti : PAKASHTICA, Monografi, Podujevë, 2005, faqe 257.
[2] Titujt e këngëve, të kënduara nga Behixhe Pakashtica, të inçizuar dhe të ruajtura në fonotekën e Radio Prishtinës, janë marrë prej fonotekës së Radio Kosovës në Ptrishtinë në vitin 2002.