Zymer Mehani
STUDIM
Bajram Muharremi-Bistrica, “Vlerësimet e miqve” (Recensione, intervista, reportazhe, opinione), Prishtinë, 2021
Redaktor Shaqir Kutllovci, recensent Kadri Tarelli, lektor Fazli Hajrizi.
Libri “Vlerësimet e miqve” i shkrimtarit Bajram Muharremi-Bistrica, botuar në Prishtinë në vitin 2021, përfaqëson një vepër të rëndësishme që sintetizon mendimet, vlerësimet dhe analizat e personaliteteve të ndryshme mbi krijimtarinë e tij.
Përmes një strukture të qartë dhe të organizuar në pesë pjesë kryesore, libri ofron një panoramë të gjerë të ndikimit dhe rëndësisë së veprës së Muharremit, duke përfshirë recensione, opinione, reportazhe, intervista dhe përgëzime.
Në këtë studim do të analizojmë përmbajtjen, rëndësinë dhe ndikimin e kësaj vepre, duke u ndalur te secila pjesë në mënyrë të veçantë.
Struktura e librit dhe rëndësia e tij
Vepra është e ndarë në pesë pjesë kryesore:
- Vlerësime për veprat e Bajram Muharremit
- Opinione
- Reportazhe
- Intervista
- Përgëzime
Kjo ndarje jo vetëm që ndihmon lexuesin të ketë një qasje të qartë ndaj materialit, por edhe dëshmon për një punë të kujdesshme redaktuese, që synon të shfaqë gamën e gjerë të mendimeve mbi krijimtarinë e autorit.
Pjesa e parë: Vlerësime për veprat e Bajram Muharremit
Kjo pjesë përmban shkrime nga autorë të njohur si Fetah Bahtiri, Viron Kona, Nuri Dragoi, Kadri Tarelli dhe prof. dr. Sheqer Kutllovci. Vlerësimet e tyre sjellin një analizë të thellë mbi veprat e Bajram Muharremit, duke evidentuar cilësitë stilistike, mesazhet dhe ndikimin e tij në letërsinë shqipe.
Në këtë seksion, theksohet kontributi i autorit në pasurimin e kulturës dhe letërsisë shqipe, si dhe origjinaliteti i qasjes së tij ndaj temave të trajtuara. Kritika e këtyre autorëve është e argumentuar dhe e mbështetur në analiza të hollësishme të veprave të tij.
Pjesa e dytë: Opinione
Në këtë pjesë përfshihen shkrime të Fetah Bahtirit, Sokol Demakut, Xhavit Çitakut, Elhame Gjyrevcit, Bahtir Latifit, Hyrë Tejecit dhe Flakron Bugaçkut. Këta autorë japin opinionet e tyre mbi temat e trajtuara nga Muharremi, duke vënë në pah kontributin e tij në letërsinë dokumentare dhe publicistikën shqiptare.
Kjo pjesë është veçanërisht e rëndësishme sepse nuk kufizohet vetëm në analiza kritike, por përfshin edhe reflektime më personale dhe subjektive mbi ndikimin e veprave të Muharremit. Autorët ndajnë përvojat e tyre me leximin e veprave të tij, duke nxjerrë në pah elementet që i bëjnë ato të veçanta dhe me vlerë.
Pjesa e tretë: Reportazhe
Reportazhet në këtë pjesë janë shkruar nga Viron Kona dhe Nuri Dragoi. Nëpërmjet këtyre shkrimeve, lexuesi njihet me disa pjesë e vende të Mitrovicës dhe me disa nga momentet kyçe të jetës dhe veprimtarisë së Bajram Muharremit.
Reportazhet janë një nga format më të gjalla të shkrimit letrar dhe publicistik, duke sjellë ngjarje dhe përjetime të autorit në një mënyrë tërheqëse dhe të drejtpërdrejtë. Kjo pjesë ndihmon lexuesin të kuptojë më mirë sfondin dhe rrethanat që e kanë formësuar krijimtarinë e tij.
Pjesa e katërt: Intervista
Në këtë pjesë përfshihen intervista me personalitete të ndryshme si Zyhdi Dervishi, Viron Kona, Nuri Dragoi dhe Kadri Tarelli, të cilët janë intervistuar nga Fazli Muharremi-Tali.
Intervistat janë një formë e rëndësishme e komunikimit letrar dhe kritik, pasi japin një pasqyrë të drejtpërdrejtë mbi mendimet dhe përvojat e intervistuarve. Përmes tyre, lexuesi ka mundësinë të zbulojë më shumë për qasjen dhe metodologjinë e Muharremit në krijimtarinë e tij, si dhe për mënyrën se si ai është pritur nga lexuesit dhe kritika.
Pjesa e pestë: Përgëzime
Pjesa e fundit e librit përmban urime dhe përgëzime nga Fetah Bahtiri, Viron Kona dhe Kadri Tarelli. Këto shkrime reflektojnë respektin dhe vlerësimin që kolegët e tij kanë për punën dhe kontributin e Muharremit.
Ndërsa pjesët e mëparshme fokusohen më shumë në analizën kritike, kjo pjesë ka një ton më personal dhe emocional. Ajo përforcon idenë se Muharremi ka lënë një gjurmë të rëndësishme në letërsinë shqipe dhe është vlerësuar nga bashkëkohësit e tij.
Vlerësimi i përgjithshëm i librit
“Vlerësimet e miqve” është një vepër me vlerë të veçantë për studiuesit e letërsisë shqipe, për lexuesit e pasionuar pas kritikës letrare dhe për ata që dëshirojnë të njohin më nga afër veprën e Bajram Muharremit. Ky libër është një dëshmi e qartë e ndikimit të tij në letërsinë shqipe, duke u bazuar në analizat e hollësishme dhe vlerësimet e kolegëve të tij.
Një aspekt i rëndësishëm i librit është larmia e mendimeve dhe qasjeve që paraqiten. Duke përfshirë shkrime nga autorë të ndryshëm dhe nga fusha të ndryshme, libri ofron një tablo të plotë të ndikimit të Muharremit në letërsinë dhe kulturën shqiptare.
Përfundim
Libri “Vlerësimet e miqve” është një kontribut i çmuar në letërsinë shqipe, i cili jo vetëm që nderon autorin Bajram Muharremi, por edhe pasuron kritikën dhe studimet mbi letërsinë dokumentare. Përmes analizave, opinioneve, reportazheve, intervistave dhe përgëzimeve, kjo vepër shërben si një urë lidhëse mes krijimtarisë së Muharremit dhe lexuesve të tij, duke e vendosur atë në një kontekst më të gjerë kulturor dhe letrar.
Ky libër jo vetëm që vlerëson një autor të rëndësishëm, por edhe ofron një model të mirëfilltë për dokumentimin dhe promovimin e letërsisë shqipe.
Në vazhdim do të paraqesim mendimet (shkurt) e miqve për autorin Bajram Muharremi- Bistrica dhe veprën e tij.
Fetah Bahtiri: “Në librin “Gjurmë atdhetarie” shihet qartazi se Bajram Muharrem- Bistrica gjithnjë ka vepruar me këmbëngulëse që t’u shërbejë interesave të atdheut. Për këtë arsye ai gëzon dashurinë, respektin dhe nderimin e të gjithë krijuesve dhe Artistëve Shqiptarë në Suedi, sikur edhe në ambientet ku jeton e vepron”.
Viron Kona: “Poezitë me siglën “Kosova” përbëjnë një buqetë këngësh heroike për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës. Autori ( Bajram Muharremi) i drejtohet asaj herë “Kosova Kreshnike”, herë “Kosova ime”… duke i kënduar njëherazi heroizmit të dëshmorëve të UÇK-së, mes të cilëve edhe dëshmorit Avni Shabani….”
Nuri Dragoj: “Duke lexuar librin me poezi “Vullkan i fjetur” të autorit Bajram Muharremi- Bistrica, përjeton dashurinë për këtë vend (për Kosovën), dhimbjen për shkak të gjakut të derdhur, të masakrave të pafundme për synimet grabitqare të fqinjëve. Aty ku të dalin para syve burrat me sy shqiponje, e pushkën përherë në krah, bujqit e mrekullueshëm, vajzat dhe djemtë e bukur e truplidhur, nënat kosovare që ditën të rrisin shumë fëmijë dhe t’i mëkonin me dashuri për atdheun, me dashuri për gjuhën shqipe….”
Kadri Tarelli: “Libri i poetit Bajram Muharremi-Bistrica, me titull të gjetur letrarisht bukur, “Vullkan i fjetur”, më ngacmon të hedh në letër këto pak fjalë, për t’i thënë lexuesit se “vullkani u zgjua” dhe llava e zjarrtë e ndrydhur brenda shpirtit të mësuesit, luftëtarit dhe poetit atdhetar, shpërtheu…”
