Shkruan Luan-Asllan Dibrani
Gjatë periudhës së luftës në Kosovë, Ushtria Çlirimtare e Kosovës (UÇK) u shfaq si një forcë e fuqishme dhe vendimtare në luftën kundër shtypjes serbe dhe për sigurimin e lirisë kombëtare shqiptare. Me një vizion kombëtar dhe sekular, UÇK-ja synonte të krijonte një unitet të gjerë mes shqiptarëve, pavarësisht besimit ose prejardhjes.
Megjithatë, krahas sfidave të jashtme, UÇK-ja u përball me sfida të brendshme, duke pastruar rradhët e saj nga elementet që mund të rrezikonin unitetin dhe synimet e saj. Një nga këto sfida ishte tentativa e disa hoxhëllarëve për të imponuar agjenda fetare që nuk përputheshin me frymën e luftës çlirimtare.
Lufta dhe Karakteri Sekular i UÇK-së
UÇK-ja u krijua mbi parimet e unitetit kombëtar, duke pranuar luftëtarë nga të gjitha shtresat shoqërore dhe fetare të kombit shqiptar. Lufta çlirimtare ishte një përpjekje kolektive për të çliruar Kosovën dhe për të siguruar të ardhmen e saj si një shoqëri e lirë dhe demokratike.
Por, në disa raste, figura fetare të caktuara tentuan të shfrytëzonin luftën për të promovuar agjenda të ngushta fetare, duke krijuar tensione të brendshme dhe duke devijuar vëmendjen nga misioni kryesor: çlirimi kombëtar.
Konflikti midis Ideologjive
Në disa raste, divergjencat mes vizionit kombëtar të UÇK-së dhe synimeve të disa hoxhëllarëve u shfaqën si tensione të hapura. Luftëtarët, të cilët kishin lënë gjithçka pas për të luftuar, nuk ishin të gatshëm të pranonin përplasje që minonin unitetin dhe fokusin e tyre. Nga ana tjetër, disa figura fetare nuk arrinin të kuptonin se kjo luftë nuk kishte karakter fetar, por ishte një luftë për mbijetesën dhe të ardhmen e kombit.
Vendosmëría e UÇK-së
Për të mbrojtur karakterin kombëtar dhe sekular të luftës, UÇK-ja mori masa të rrepta. Ata që përpiqeshin të përhapnin ndarje fetare ose të impononin ideologji të caktuara u larguan nga rradhët e UÇK-së. Kjo nuk ishte një akt kundër fesë, por një vendim i domosdoshëm për të garantuar që lufta të mbetej një përfaqësim i të gjithë shqiptarëve.
Përpjekjet e Tanishme për të Shfrytëzuar Luftën
Sot, disa grupe dhe individë përpiqen të ndryshojnë narrativën e luftës, duke i dhënë një karakter fetar që nuk përputhet me realitetin historik. Figura të njohura, si Adem Jashari, që simbolizojnë sakrificën dhe luftën për lirinë kombëtare, shpesh janë subjekt i përpjekjeve për të rishkruar historinë sipas agjendave të ndryshme.
Këto përpjekje jo vetëm që dëmtojnë trashëgiminë e luftës, por edhe cenojnë vlerat që ajo përfaqëson: unitetin kombëtar dhe sekularizmin.
Synimi për të minuar unitetin kombëtar
• Figura e Adem Jasharit është një pikë bashkimi për të gjithë shqiptarët. Çdo përpjekje për ta keqpërdorur atë synon të dobësojë këtë unitet dhe të krijojë hapësirë për agjenda që nuk janë në interesin e Kosovës.
Si të ruhet integriteti i figurës së tij?
• Arsimimi dhe ndërgjegjësimi: Është e rëndësishme që figura e Adem Jasharit të mbrohet përmes edukimit të brezave të rinj dhe promovimit të historisë së vërtetë të luftës së Kosovës.
• Denoncimi i keqpërdorimeve: Çdo përpjekje për të manipuluar emrin e tij duhet të demaskohet publikisht.
• Ruajtja e unitetit kombëtar: Shqiptarët duhet të jenë të bashkuar kundër përpjekjeve për të përçarë shoqërinë dhe për të zhvlerësuar historinë e UÇK-së.
Në këtë kontekst, ngritja e zërit kundër këtyre forcave dhe denoncimi i qëllimeve të tyre është një hap i rëndësishëm për të mbrojtur trashëgiminë kombëtare dhe për të ruajtur dinjitetin e sakrificës së Adem Jasharit dhe familjes së tij.
Gjatë luftës së Kosovës (1998-1999), situata ishte komplekse dhe përfshinte përplasje të ndryshme, përfshirë ato ideologjike dhe fetare. Disa burime raportojnë se gjatë kësaj periudhe, disa imamë ose predikues islamikë u arrestuan apo ndaluan nga Ushtria Çlirimtare e Kosovës (UÇK). Kjo kryesisht lidhej me tensionet ndërmjet qëllimeve kombëtare të UÇK-së dhe grupeve që mund të promovonin ideologji fetare që konsideroheshin në kundërshtim me atë që UÇK-ja e perceptonte si luftë për liri dhe pavarësi.
Ka raste të dokumentuara ku disa individë u akuzuan për bashkëpunim me regjimin serb ose për mbështetje të ideologjive që mund të minonin unitetin kombëtar në atë kohë.
Lidhjet e dyshimta ndërkombëtare
• Me Serbinë dhe Rusinë: Disa forca brenda dhe jashtë Kosovës mund të përpiqen të manipulojnë historinë për të zhvlerësuar luftën e UÇK-së dhe për të krijuar ndasi mes shqiptarëve. Serbia dhe Rusia kanë një histori të gjatë të propagandës kundër Kosovës, dhe çdo tentativë për të deformuar figurën e Adem Jasharit mund të jetë pjesë e kësaj agjende.
• Me shtete aziatike: Disa grupe ekstremiste, të lidhura me ideologji fetare ose politike që nuk përputhen me identitetin laik dhe kombëtar të shqiptarëve, kanë tentuar të shfrytëzojnë emrin e tij për të promovuar narrativa që nuk pasqyrojnë realitetin e luftës së Kosovës.
Përfundimi
Dëbimi i disa hoxhëllarëve nga froni i luftës nga UÇK-ja nuk ishte një akt kundër fesë, por një hap strategjik për të mbrojtur frymën çlirimtare dhe unitetin kombëtar. Kjo histori tregon se suksesi i një lëvizjeje çlirimtare varet nga aftësia e saj për të ruajtur fokusin dhe unitetin. UÇK-ja mbetet një shembull i qartë se si luftëtarët e bashkuar mund të arrijnë qëllime të mëdha, duke tejkaluar ndarjet dhe sfidat.
Sot, është detyrë e gjithë shqiptarëve të mbrojnë trashëgiminë e UÇK-së nga rishkrimet dhe keqpërdorimet që mund të dëmtojnë vlerat e saj kombëtare.