Shkruan Luan-Asllan Dibrani
Si qytetar, si njeri i letrave dhe si shqiptar i ndërgjegjshëm për përgjegjësinë që mbart fjala publike, nuk mund të qëndroj indiferent përballë një sulmi të pashembullt dhe të rrezikshëm që është bërë ndaj njërit prej mendjeve më të kthjellëta të kulturës dhe publicistikës shqiptare – Gani Mehmetajt. Ai nuk u qëllua vetëm me armë në dhomën e gjumit të tij. Ai u qëllua me qëllim të qartë – për të heshtur, për ta frikësuar, për ta zhdukur zërin e arsyes dhe të vërtetës.
Gani Mehmetaj një intelektual gazetar dramaturg publicist i guximshëm për komb e atdhe u sulmuar për vrasje ne dhomën e gjumit ne shtëpinë evet!!!.
Por edhe më i rëndë se sulmi vetë ishte heshtja tronditëse e institucioneve të Kosovës. Policia nuk dha asnjë komunikatë. Ministria e Kulturës heshti. Shoqatat letrare, të gazetarëve, të kineastëve – të gjitha heshtën. Edhe mediat, në shumicë, e trajtuan rastin me ftohtësi, me dyshim, madje disa edhe me ironi. Dhe kjo është fyese jo vetëm për Mehmetajn, por për të gjithë qytetarët që besojnë ende se fjala e lirë dhe kultura janë shtylla e një shteti të shëndoshë.
Kur plumbi nuk godet vetëm trupin, por edhe mendimin
Në çdo vend demokratik, një atentat ndaj një personaliteti publik, qoftë shkrimtar, gazetar apo ish-drejtor i një institucioni si Kosovafilmi, do të trondiste themelet e shtetit. Do të mobilizonte agjencitë ligjzbatuese dhe opinionin publik. Në Kosovë, heshtja ishte më therëse se plumbat.
Gani Mehmetaj është ndër zërat më të kthjellët që ka denoncuar me kurajë ndikimin shkatërrues të islamizmit politik dhe të ideologjive të huaja që cenojnë themelet e shoqërisë shqiptare. Ai nuk është thjesht një kritik i ekstremizmit – ai është mbrojtës i trashëgimisë së mendimit kritik, racional dhe kombëtar. Dhe kjo, për disa, është e papranueshme.
Shteti që dorëzohet përpara frikës, e dorëzon shoqërinë te errësira
Sulmet ndaj tij nuk janë të rastësishme. Kërcënimet që ka marrë në rrjetet sociale, gjuhët e urrejtjes që përhapin individë të lidhur me rryma fetare ekstremiste, dhe tani edhe atentati me armë – janë pjesë e një fushate të heshtur, por të koordinuar për ta eliminuar mendimin ndryshe. Dhe shteti, me heshtjen e tij, është bërë bashkëpunëtor në këtë sulm ndaj intelektualit dhe ndaj mendimit të lirë.
Ministritë heshtin. Policia i mbyll sytë. Shoqëria civile është e ndarë. Media shpesh është ose e kapur, ose e trembur. Dhe kështu, ideologjitë e rrezikshme fitojnë terren pa luftuar.
Kur ekstremizmi sheh që shteti hesht, ai guxon më shumë
Kur predikues të urrejtjes fetare shpifin e nxisin kundër një njeriu që ka shkruar për dritën e arsyes dhe për rrezikun e ideologjive të errëta, dhe kur për këtë nuk ka asnjë reagim nga institucionet, atëherë jemi përballë një rreziku serioz për demokracinë dhe sigurinë kombëtare.
Sa më parë, duhet të shpallet organizatë terroriste islamizmi politik në Kosovë. Ky fenomen, që vepron përmes institucioneve të kamufluara si fetare – e sidomos përmes Bashkësisë Islame të Kosovës në krye me Naim Tërnavën, ka ushqyer dhe toleruar publikisht gjuhën e urrejtjes ndaj intelektualëve, ndaj laicizmit dhe vetë shtetit ligjor. Emra të përmendur si Shefqet Krasniqi, që për vite të tëra kanë përhapur ideologji përçarëse, duhet të trajtohen jo si “hoxhallarë”, por si propagandistë ideologjikë me rrezikshmëri për sigurinë kombëtare.
Ky nuk është më thjesht debat për lirinë e besimit. Kjo është çështje sigurie. Ekstremizmi islamik ka marrë jetë në Kosovë.
Rasti më tragjik ishte vrasja e rreshterit të Policisë së Kosovës, Muhamet Lika, nga një person i lidhur me rrymat islamiste radikale. Ai u vra për shkak të uniformës dhe detyrës – ishte një atentat jo vetëm ndaj një individi, por ndaj shtetit. Dhe përsëri, heshtja mbizotëroi.
Këto nuk janë raste të izoluara. Janë simptoma të një sëmundjeje që po rritet në heshtje. Një fenomen që do të na gërryejë shoqërinë, nëse nuk e emërtojmë me emrin që meriton: terrorizëm ideologjik i brendshëm.
Nuk është vetëm Mehmetaj, jemi të gjithë ne
Sot është Gani Mehmetaj. Nesër mund të jetë çdo qytetar, mësues, gazetar, krijues apo zyrtar që ngre zërin kundër të keqes. Kjo nuk është më çështje vetëm e një njeriu. Është test për shoqërinë tonë: A kemi guxim të mbrojmë njerëzit që guxojnë të flasin? A kemi institucione që e ruajnë fjalën e lirë si themel të Republikës, apo i dorëzohen presionit ideologjik?
Nëse nuk reagojmë sot, nesër do të jetë vonë. Nesër nuk do të kemi më zë për të reaguar.
Apeli im: Koha për veprim, jo për heshtje
I bëj thirrje institucioneve të Kosovës, por edhe faktorit ndërkombëtar, që të marrin seriozisht këtë alarm të shoqërisë. Duhet të hetohet sulmi ndaj Gani Mehmetajt si vepër penale me sfond ideologjik dhe tentativë për vrasje politike. Duhet të kërkohet llogari nga organet që kanë dështuar të reagojnë. Duhet të hetohen lidhjet e grupeve ekstremiste me rrjete financimi të huaja.
Po ashtu, duhet të kërkohet përgjegjësi ligjore për Bashkësinë Islame të Kosovës, si një strukturë që jo rrallë është përdorur për të përhapur ndikime të rrezikshme antikombëtare, dhe përmes të cilës islamizmi politik ka gjetur strehë e përkrahje.
Shoqëria civile, mediat, akademikët dhe të gjithë ata që besojnë në një Kosovë demokratike, nuk duhet ta lënë Gani Mehmetajn vetëm. Sepse nuk po mbrojmë vetëm një njeri – po mbrojmë lirinë tonë kolektive.
Përmbyllje
“Një komb që nuk i mbron krijuesit e vet, i ka hapur vetes rrugën për t’u sunduar nga shkatërruesit.”
Ky nuk është vetëm një reagim personal. Është një zë i ndërgjegjes qytetare, një thirrje për t’u zgjuar, për të mos lejuar që frika, urrejtja dhe ideologjia të zëvendësojnë arsyen, mendimin dhe dashurinë për vendin.
Ne duhet të zgjedhim: të jemi zë, apo të bëhemi bashkëfajtorë me heshtjen.