Zymer Mehani
(Gani Mehmeti “Nga lirika popullore”, Prishtinë, 2024)
Lirika popullore shqiptare përfaqëson një thesar të pashtershëm të kulturës dhe historisë sonë kombëtare. Përmes vargjeve të saj, lirika popullore pasqyron jetën, ndjenjat dhe përvojat e shqiptarëve ndër shekuj. Këto poezi dhe këngë tradicionale janë transmetuar brez pas brezi, duke ruajtur gjuhën, zakonet dhe vlerat e popullit shqiptar. Ato përmbajnë një gamë të gjerë temash, nga dashuria dhe miqësia, te ninullat, këngë fëmijësh, duke ofruar një pasqyrë autentike të shpirtit dhe identitetit shqiptar.
Këngët e dashurisë
Hyrje
Lirika popullore shqiptare përfaqëson një trashëgimi të vyer të kulturës kombëtare, e cila ruan dhe përcjell vlera, ndjenja dhe përvoja të shqiptarëve ndër shekuj. Një nga nënndarjet më të rëndësishme dhe të dashura të kësaj lirike janë këngët e dashurisë. Këngët e dashurisë në traditën popullore shqiptare janë një pasqyrë e ndjenjave më të thella dhe më të sinqerta të popullit tonë, duke shprehur në mënyrë poetike dashurinë, dhimbjen, mallin dhe lumturinë e të rinjve.
Në vijim, do të analizojmë disa nga këngët më përfaqësuese të këtij zhanri, të paraqitura në librin e prof. Gani Mehmetit, duke nxjerrë në pah karakteristikat kryesore dhe motivet që përshkojnë këto krijime.
“Po vjen çika tan` tue nga”
Kjo këngë përshkruan ardhjen e një vajze të re me nxitim, duke nënkuptuar ndoshta takimin e saj të dashurisë ose ndonjë ngjarje të rëndësishme. Nëpërmjet përdorimit të imazheve të gjalla dhe ritmit të shpejtë, krijohet një ndjesi e gjallë e pritjes dhe eksitimit.
“Mora pushkën dola tu reka”
Një këngë që ndoshta përshkruan një djalë që del për gjah, por nëntekstet mund të lidhen me kërkimin e dashurisë. Pushka dhe reka shërbejnë si simbole të guximit dhe përpjekjes për të arritur një qëllim të rëndësishëm.
“Na u çue rrushja ne sabah”
Në këtë këngë, zgjimi i një vajze herët në mëngjes lidhet me pjekurinë dhe freskinë e ndjenjave të saj. “Rrushja” mund të simbolizojë bukurinë dhe ëmbëlsinë e vajzës, ndërsa “sabah” përfaqëson fillimin e diçkaje të re dhe të pastër.
“I lshojmë delet”
Kjo këngë mund të paraqesë një situatë të përditshme të vajzave që çojnë delet në kullotë, por nënkupton gjithashtu lirimin e ndjenjave dhe mendimeve. Një motiv i zakonshëm i lirikut popullor shqiptar është lidhja e ngushtë me natyrën dhe ciklet e saj.
“Moj çobaneshë e kuqe si molla”
Në këtë këngë, një çobaneshë krahasohet me një mollë të kuqe, një simbol i bukurisë dhe shëndetit. Kjo metaforë thekson sa e çmuar është vajza në sytë e të dashurit të saj, duke e lidhur bukurinë e saj me një frut të natyrës.
Vlerësim i përgjithshëm i këngëve të dashurisë në lirikën popullore shqiptare
Stili
Këngët e dashurisë në lirikën popullore shqiptare karakterizohen nga një stil i thjeshtë, por i thellë dhe emocionalisht i ngarkuar. Këto këngë shpesh përdorin një gjuhë të përditshme, duke e bërë të lehtë për çdo shqiptar të kuptojë dhe të ndjejë ndjenjat e shprehura. Megjithatë, brenda kësaj thjeshtësie gjendet një bukuri e madhe poetike, ku fjala e zgjedhur me kujdes dhe ritmi i natyrshëm krijojnë një ndjenjë të fuqishme të autenticitetit dhe intimitetit.
Metri
Metri i këngëve popullore shqiptare është zakonisht i rregullt dhe simetrik, duke ndjekur shpesh vargje gjashtërrokëshe, tetërrokëshe ose dhjetërrokëshe. Ky rregull i metrikës ndihmon në mbajtjen e një ritmi të qëndrueshëm dhe të lehtë për t’u kënduar dhe memorizuar. Ritmi i vargjeve është i larmishëm, shpesh me një ndjesi melodike që lehtëson transmetimin e këngëve nga një brez në tjetrin. Gjithashtu, metrika ndihmon në krijimin e një strukture të qëndrueshme që e bën këngën të tingëllojë e plotë dhe harmonike.
Figuracioni poetik
Këngët e dashurisë janë të pasura me figura letrare që e bëjnë poezinë të ndjejë dhe të vizualizojë ndjenjat. Metaforat janë të zakonshme, si në këngën “Moj çobaneshë e kuqe si molla,” ku vajza krahasohet me një mollë të kuqe për të theksuar bukurinë dhe freskinë e saj. Simbolet natyrore janë gjithashtu të pranishme kudo, duke përdorur elemente të tilla si mali, pema dhe lulet për të përshkruar ndjenjat dhe përvojat njerëzore. Personifikimi është një tjetër teknikë e përdorur, ku elementët natyrorë shpesh marrin cilësi njerëzore për të pasuruar kuptimin emocional të këngës.
Tematika
Tematika e këtyre këngëve shpesh rrotullohet rreth dashurisë romantike, pritjes së dashurisë së humbur, vuajtjes dhe mallit për të dashurin. Ndjenjat e dashurisë shprehen me një ndershmëri të pastër dhe të hapur, duke pasqyruar emocionet e përjetuara nga individët në jetën e përditshme. Këngët mund të përshkruajnë gjithashtu skena të përditshme të jetës rurale, si bariu që kujdeset për delet, duke lidhur përvojat e përditshme me ndjenjat më të thella të dashurisë.
Përfundim
Këngët e dashurisë në lirikën popullore shqiptare përfaqësojnë një pjesë të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të kombit tonë. Me stilin e tyre të thjeshtë por të ndjerë, metrin e rregullt dhe harmonik dhe figuracionin poetik të pasur, këto këngë arrijnë të kapin dhe të transmetojnë thellësinë e ndjenjave njerëzore. Ato janë një testament i forcës dhe bukurisë së traditës gojore shqiptare, duke ruajtur dhe përcjellë vlerat dhe emocionet e popullit shqiptar ndër shekuj.
Përmes këtyre këngëve, ne mund të vlerësojmë dhe të ndjejmë afërsinë me jetën dhe përvojat e paraardhësve tanë, duke mbajtur gjallë trashëgiminë tonë kulturore.
Këngët e djepit
Hyrje
Këngët e djepit përbëjnë një pjesë të rëndësishme dhe të dashur të traditës gojore shqiptare. Ato janë këngë që nënat dhe gjyshet, por edhe motrat ua këndojnë foshnjave për t’i qetësuar dhe për t’i vënë në gjumë. Nëpërmjet këtyre këngëve, jo vetëm që shprehet dashuria dhe kujdesi për fëmijën, por edhe përcillen vlera dhe mësime të rëndësishme kulturore dhe morale. Këngët e djepit kanë një stil të veçantë, me një metrikë të rregullt dhe figuracion poetik që i bën ato të veçanta dhe të paharrueshme.
Stili
Stili i këngëve të djepit është i thjeshtë dhe i ngrohtë, duke përdorur një gjuhë të qartë dhe të kuptueshme për të vegjlit. Shumë nga këto këngë përmbajnë fjalë dhe fraza të përsëritura, që krijojnë një efekt qetësues dhe monotonik, duke ndihmuar fëmijën të bjerë në gjumë. Melodia e butë dhe ritmi i qetë janë karakteristika të rëndësishme të këtyre këngëve, duke i bërë ato ideale për të krijuar një atmosferë të qetë dhe relaksuese.
Metri
Metri i këngëve të djepit është zakonisht i rregullt dhe simetrik, duke ndjekur shpesh vargje të shkurtëra dhe të thjeshta. Ky rregull i metrikës ndihmon në krijimin e një ritmi të qëndrueshëm dhe të qetë, që është ideal për qetësimin e foshnjave. Këngët e djepit shpesh përdorin vargje tetërrokëshe ose gjashtërokëshe, duke krijuar një strukturë të balancuar dhe harmonike.
Figuracioni poetik
Këngët e djepit janë të pasura me figura letrare që krijojnë imazhe të ngrohta dhe qetësuese. Metaforat janë të zakonshme, si në këngën “Nina nana, dardhë e mollë,” ku fëmija krahasohet me një frut të ëmbël dhe të çmuar. Simbolet natyrore, si yjet, hëna dhe lulet, përdoren shpesh për të krijuar një atmosferë të qetë dhe të sigurt për fëmijën. Personifikimi është gjithashtu i pranishëm, ku gjumi shpesh përshkruhet si një person që vjen për të marrë fëmijën në një botë ëndrrash dhe qetësie.
Tematika
Tematika e këngëve të djepit shpesh rrotullohet rreth dashurisë dhe kujdesit për fëmijën, duke shprehur ndjenjat e ngrohta dhe të buta, si dhe dëshirat e nënës për fëmijën e saj, pa marrë parasysh gjininë. Këngët mund të përmbajnë gjithashtu mesazhe dhe mësime morale, duke i mësuar fëmijës vlerat e mirësisë, besnikërisë dhe respektit për të tjerët. Shumë nga këto këngë përmbajnë gjithashtu elemente të traditës dhe kulturës shqiptare, duke i përcjellë ato nga një brez në tjetrin.
Shembuj të këngëve të djepit nga libri i prof. Gani Mehmetit
“Nina nana n’djep t’drunit”
Kjo këngë përshkruan një fëmijë që fle në një djep druri, duke krijuar një imazh të ngrohtë dhe të sigurt. Djepi i drurit është një simbol i traditës dhe stabilitetit.
“Nina nana n’beshik me sanë”
Në këtë këngë, fëmija fle në një djep të mbushur me sanë, një simbol i thjeshtësisë dhe natyrës. Ky përshkrim krijon një ndjenjë të lidhjes me natyrën.
“Po vjen gjumi tanë tue vetë”
Kjo këngë personifikon gjumin si një vizitor që vjen për të marrë fëmijën në një botë ëndrrash dhe qetësie. Personifikimi krijon një ndjenjë të ngrohtë dhe të sigurt për fëmijën.
Përfundim
Këngët e djepit në lirikën popullore shqiptare janë një pjesë e çmuar e trashëgimisë kulturore të kombit tonë. Me stilin e tyre të thjeshtë dhe të ngrohtë, metrin e rregullt dhe harmonik, si dhe figuracionin poetik të pasur, këto këngë arrijnë të krijojnë një atmosferë të qetë dhe relaksuese për fëmijët. Ato janë një testament i dashurisë dhe kujdesit të nënave dhe gjysheve shqiptare, duke ruajtur dhe përcjellë vlerat dhe emocionet e popullit shqiptar ndër breza. Këngët e djepit janë një thesar i vyer që vazhdon të jetojë dhe të ndriçojë jetën e fëmijëve shqiptarë edhe në ditët e sotme.
III. Këngët e fëmijëve
Hyrje
Këngët e fëmijëve zënë një vend të veçantë në traditën gojore shqiptare, duke përfaqësuar një burim të pasur të argëtimit, edukimit dhe socializimit për më të vegjlit. Këto këngë, të thjeshta dhe të këndshme, përdoren për të mësuar fëmijët rreth botës që i rrethon, për të zhvilluar ndjenjën e ritmit dhe muzikës, si dhe për të forcuar lidhjet familjare dhe shoqërore. Duke analizuar këto këngë, ne mund të kuptojmë më mirë se si tradita popullore përcillet nga një brez në tjetrin dhe rolin e saj në formimin e identitetit kulturor të fëmijëve.
Stili
Stili i këngëve të fëmijëve është i thjeshtë dhe i drejtpërdrejtë, me tekste të lehta për t’u kuptuar dhe për t’u memorizuar. Këto këngë shpesh përmbajnë ritme të gjalla dhe melodi të këndshme, që tërheqin vëmendjen e fëmijëve dhe i bëjnë ata të dëshirojnë t’i këndojnë e t’i përsërisin. Përmbajtja e këngëve varion nga tregimet argëtuese dhe lojërat, deri te temat edukuese dhe morale.
Metri
Metri i këngëve të fëmijëve është zakonisht i thjeshtë dhe i rregullt, duke ndjekur vargje të shkurtëra dhe të përsëritura. Vargjet gjashtërrokëshe, tetërrokëshe dhe dhjetërrokëshe janë të zakonshme, duke krijuar një strukturë të lehtë për t’u mbajtur mend dhe për t’u kënduar. Ritmi i qëndrueshëm dhe i harmonik është një nga karakteristikat kryesore që i bën këto këngë të përshtatshme për fëmijët.
Figuracioni poetik
Figuracioni poetik në këngët e fëmijëve është i pasur dhe i larmishëm, duke përdorur metafora, simbole dhe personifikime për të krijuar imazhe të gjalla dhe të kuptueshme për fëmijët. Për shembull, në këngën “Afërdita shkon e del,” Afërdita pershkruhet si një figurë që shkon dhe del, duke krijuar një imazh të lehtë për t’u kuptuar dhe tërheqës për imagjinatën e fëmijëve.
Tematika
Tematika e këngëve të fëmijëve është e larmishme, duke përfshirë lojëra, tregime argëtuese dhe mesazhe edukuese. Disa këngë përshkruajnë aktivitete të përditshme të fëmijëve, si “Top, top,” që flet për lojën me topin, ose “Tak, tak, tak,” që imiton tingujt e përditshëm. Të tjera, si “Nji, dy, tre,” përdoren për të mësuar numrat dhe konceptet bazë matematikore. Gjithashtu, këngët shpesh përmbajnë mesazhe morale dhe sociale, duke inkurajuar fëmijët të jenë të mirë, të sjellshëm dhe të respektueshëm ndaj të tjerëve.
Shembuj të këngëve të fëmijëve nga libri i Prof. Mehmetit
Kënga “Nji, dy, tre”
Nji, dy, tre,
katër, pesë, gjashtë,
Hajde fëmijë të numërojmë bashkë!
Shtatë, tetë, nëntë, dhjetë,
Kush e di çfarë vjen pas?
Njëmbëdhjetë dhe dymbëdhjetë,
Të gjithë së bashku pa u ndalur!
Stili i kësaj këngë është i thjeshtë dhe edukativ, me një qasje të drejtpërdrejtë që synon të mësojë fëmijët numrat bazë. Përdorimi i frazave të shkurtëra dhe të qarta e bën këngën të lehtë për t’u kuptuar dhe kënduar nga fëmijët.
Kënga ndjek një metrikë të rregullt dhe të balancuar, me vargje të shkurtëra që krijojnë një ritëm të qëndrueshëm dhe të këndshëm. Struktura simetrike ndihmon fëmijët të mbajnë mend numrat dhe të këndojnë me lehtësi.
Figuracioni poetik në këtë këngë është i thjeshtë dhe i drejtpërdrejtë, duke u fokusuar në numrat dhe renditjen e tyre. Përdorimi i numrave në formë ritmike dhe melodike e bën mësimin argëtues dhe efektiv për fëmijët.
Tematika e këngës është edukative, duke u përqendruar në mësimin e numrave nga një në dymbëdhjetë. Kënga i ndihmon fëmijët të mësojnë numrat në një mënyrë argëtuese dhe interaktive, duke përdorur një qasje muzikore që e bën procesin e mësimit më të këndshëm dhe tërheqës.
Kënga “Nji, dy, tre” është një shembull i shkëlqyer i këngëve edukative për fëmijë, që kombinon mësimin dhe argëtimin. Me stilin e saj të thjeshtë dhe të kuptueshëm, metrin e rregullt dhe ritmik, dhe fokusin e saj në numrat, kjo këngë arrin të kapë vëmendjen e fëmijëve dhe t’i ndihmojë ata të mësojnë në mënyrë efektive përmes muzikës dhe këngës.
Kënga “Plak, plak, çufurrak”
Sigurisht, kjo këngë është një shembull i zgjedhur nga këngët e fëmijëve të paraqitura në librin e prof. Gani Mehmetit:
Plak, plak, çufurrak
M’i ka hipë gomarit plak
I ka hipë, po shkon ngadalë
Rrugën s’e din, po merr malë.
Stili i kësaj kënge është i thjeshtë dhe argëtues, duke përdorur gjuhë të përditshme dhe të kuptueshme për fëmijët. Përdorimi i fjalëve si “plak” dhe “gomarit” krijon një imazh humoristik dhe të lehtë për t’u imagjinuar nga fëmijët.
Kënga ndjek një metrikë të rregullt dhe simetrike, me vargje tetërrokëshe që krijojnë një ritëm të qëndrueshëm dhe të lehtë për t’u kënduar. Kjo strukturë metrikore ndihmon fëmijët të mbajnë mend vargjet dhe të këndojnë këngën me lehtësi.
Figuracioni poetik në këtë këngë është i thjeshtë, por efektiv. Plaku dhe gomari personifikohen në një mënyrë që krijon një skenë të qartë dhe të këndshme. Përdorimi i termave si “hipë” dhe “ngadalë” thekson veprimet dhe shpejtësinë, duke e bërë këngën të gjallë dhe tërheqëse për fëmijët.
Tematika e këngës është argëtuese dhe edukative. Ajo tregon për një plak që shkon ngadalë me gomarin e tij, duke krijuar një situatë komike që i bën fëmijët të qeshin. Përveç argëtimit, kënga mund të përdoret për të mësuar fëmijët rreth kafshëve dhe veprimeve të përditshme, duke i ndihmuar ata të zhvillojnë aftësitë e tyre të vëzhgimit dhe të mësimit.
Kënga “Plak, plak, çufurrak” është një shembull i shkëlqyer i këngëve popullore për fëmijë, që kombinon humorin, edukimin dhe argëtimin. Me stilin e saj të thjeshtë dhe të këndshëm, metrin e rregullt dhe figuracionin poetik të gjallë, kjo këngë arrin të kapë vëmendjen dhe imagjinatën e fëmijëve, duke i bërë ata të ndjejnë dhe të mësojnë përmes muzikës dhe poezisë.
Përfundim
Këngët e fëmijëve në lirikën popullore shqiptare përfaqësojnë një pjesë të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të kombit tonë. Me stilin e tyre të thjeshtë dhe të këndshëm, metrin e rregullt dhe harmonik, si dhe figuracionin poetik të pasur, këto këngë arrijnë të edukojnë, argëtojnë dhe socializojnë fëmijët shqiptarë. Ato janë një testament i dashurisë dhe kujdesit të prindërve dhe gjyshërve shqiptarë, duke ruajtur dhe përcjellë vlerat dhe emocionet e popullit tonë ndër breza. Këngët e fëmijëve janë një thesar i vyer që vazhdon të jetojë dhe të ndriçojë jetën e fëmijëve shqiptarë edhe në ditët e sotme.
Këngët humoristike
Hyrje
Këngët humoristike zënë një vend të rëndësishëm në traditën popullore shqiptare, duke sjellë gëzim dhe argëtim në jetën e përditshme të njerëzve. Ato janë një mjet i fuqishëm për të shprehur humorin, ironinë dhe satirën, duke përdorur gjuhën dhe situatat e përditshme për të krijuar skena komike. Këngët humoristike kanë një stil të veçantë, me një metrikë ritmike dhe figuracion poetik që thekson elementët komikë.
Stili
Stili i këngëve humoristike është i gjallë dhe dinamik, me një gjuhë të qartë dhe të thjeshtë që përdor lojëra fjalësh dhe situata komike për të krijuar një efekt humoristik. Shumica e këngëve humoristike përdorin dialogë të thjeshtë dhe tregime të shkurtëra që fokusohen në aspekte të përditshme të jetës, shpesh duke përqeshur zakonet dhe sjelljet e njerëzve.
Metri
Metri i këngëve humoristike është zakonisht i rregullt dhe ritmik, duke përdorur vargje tetërrokëshe ose dhjetërrokëshe që krijojnë një strukturë të balancuar dhe të qëndrueshme. Ky ritëm ndihmon në theksimin e elementëve komikë dhe e bën këngën të lehtë për t’u mbajtur mend dhe për t’u kënduar.
Figuracioni poetik
Figuracioni poetik në këngët humoristike është i pasur dhe i larmishëm, duke përdorur metafora, simbole dhe hiperbola për të krijuar imazhe të gjalla dhe qesharake. Personifikimi është gjithashtu i pranishëm, ku objektet dhe kafshët shpesh përshkruhen me cilësi njerëzore për të theksuar situatat komike. Ironia dhe satira janë elementë të rëndësishëm që përdoren për të vënë në pah absurditetet e situatave të përditshme.
Tematika
Tematika e këngëve humoristike është e larmishme, duke përfshirë situata të përditshme, marrëdhënie ndërpersonale dhe zakonet sociale. Këto këngë shpesh përqeshin sjelljet dhe zakonet e njerëzve, duke përdorur humorin për të kritikuar dhe reflektuar mbi to. Disa këngë mund të kenë një karakter satirik, duke u fokusuar në të metat dhe absurditetet e shoqërisë.
Shembuj të këngëve humoristike nga libri i Prof. Mehmetit
“Vnova vorbën”
Vnova vorbën n’shpinë
Vjen komshija, thotë “ma jep mu?”
Thash “e kam për vete,”
Ajo qeshi, tha “ta ruaj unë për dy.”
Kjo këngë humoristike përshkruan një situatë të thjeshtë të përditshme ku protagonistja tenton të mbajë vorbën për vete, por komshija e saj i ofrohet ta ruajë për dy, duke krijuar një situatë komike dhe një dialog të qeshur.
“Kanga e Rahes”
(…)
Kur edh vakti, dhanrri n’xherdek me shkue,
Menjiherë qyqja paska nisë me e pickue!
E ni shkam aty ish qillue
Me shkam çelit i ka mshue
Fijem fije gjaku e ka mlue!
O nal Raha, o kujtue
Fill pej shpie ish kanë shkue
Ka ba be, ma mos me u martue
-Me gja t’bab’s kam me shkue,
Çobaneshë lopsh kanë me m’thanë mue,
Se për çela, ma s’kam me shkue!
“Kanga e Rahes” është një këngë humoristike e lirikës popullore shqiptare që përshkruan në mënyrë komike dhe satirike përvojën e një vajze, Raha, e cila detyrohet të martohet. Teksti përdor ironi dhe humor për të kritikuar zakonet tradicionale dhe presionin social që shoqëronte martesat e rregulluara.
Kënga fillon duke përshkruar ditën e xhuma (e premte) kur Raha detyrohet të martohet, me një ceremoni të shoqëruar nga tri surla dhe tre tupana. Raha nuk dëshiron të martohet dhe shprehet se nuk e kupton arsyen përse duhet të shkojë tek burri. Pavarësisht kundërshtimit të saj, ajo detyrohet të hipë në kerr dhe të shkojë në shtëpinë e burrit.
Në shtëpinë e burrit, Raha vendoset në një dhomë, dhe vizitohet nga gra dhe nuse të cilat e komentojnë me një ironi të hollë, duke thënë se ajo ka pasur shumë fat që është sa një dhomë qileri (d.m.th., është e mbushur dhe e shëndetshme).
Në mbrëmje, kur dhëndri vjen të bashkohet me të në dhomë, situata bëhet më komike. Raha fillon të reagojë me forcë dhe agresion ndaj burrit, duke përdorur një shkam për t’i shkaktuar lëndime. Në fund, Raha vendos që nuk dëshiron më të martohet dhe preferon të kthehet në shtëpinë e saj, duke bërë një betim që do të bëhet çobaneshë dhe nuk do të martohet më “me burra çel”.
Kënga përdor një stil të gjallë dhe dinamik, me një ton humoristik dhe satirik që përqesh zakonet tradicionale të martesës së detyruar. Përdorimi i frazave të thjeshta dhe të qarta e bën këngën të kuptueshme dhe argëtuese.
Kënga ndjek një metrikë të rregullt dhe ritmike, duke përdorur vargje të shkurtëra që krijojnë një ritëm të qëndrueshëm dhe të këndshëm. Ky ritëm ndihmon në theksimin e elementëve komikë dhe ironikë të këngës.
Përdorimi i ironisë, hiperbolës dhe personifikimit është i pranishëm në të gjithë këngën. P.sh., krahasimi i nuseve që vijnë të shohin Rahen me dhitë që shpërndahen është një figuracion komik që thekson absurditetin e situatës.
Tematika kryesore e këngës është kritika ndaj martesave të detyruara dhe presionit social që i shoqëron ato. Kënga përqesh normat dhe pritshmëritë tradicionale, duke përdorur humorin për të sfiduar këto zakone.
“Kanga e Rahes” është një këngë humoristike që arrin të sjellë në pah absurditetin e zakoneve të vjetra përmes një tregimi të gjallë dhe të qeshur. Me stilin e saj të thjeshtë dhe të këndshëm, ajo pasqyron fuqinë e lirikës popullore për të kritikuar dhe reflektuar mbi shoqërinë, duke përdorur humorin dhe ironinë për të sfiduar normat dhe për të ofruar një perspektivë të re.
Përfundim
Këngët humoristike në lirikën popullore shqiptare përfaqësojnë një aspekt të rëndësishëm dhe të dashur të trashëgimisë kulturore të kombit tonë. Me stilin e tyre të gjallë dhe dinamik, metrin e rregullt dhe ritmik, dhe figuracionin poetik të pasur, këto këngë arrijnë të sjellin gëzim dhe argëtim në jetën e përditshme të njerëzve. Ato janë një testament i shpirtit humoristik dhe kritik të popullit shqiptar, duke ruajtur dhe përcjellë vlerat dhe emocionet e tij ndër breza. Këngët humoristike janë një thesar i vyer që vazhdon të jetojë dhe të ndriçojë jetën e njerëzve shqiptarë edhe në ditët e sotme.
