(Fotoreportazh nga Dubai dhe Shqipëria) shkruar nga Luan Asllan Dibrani
Në një qytet ku hotelet luksoze lindin çdo ditë në çdo cep të Dubait, Millennium Plaza Downtown, hoteli qe u vendosem për disa ditë, mbetet një nga simbolet që i reziston kohës ne pasqyrimin e këtij qyteti . I vendosur në një nga pozitat më strategjike – në zemër të Sheikh Zayed Road, përballë Muzeut të së Ardhmes dhe pranë Qendrës Botërore të Tregtisë – ky hotel është një pikë ideale nisjeje për të eksploruar qytetin, qoftë për pushime apo për punë.
Akomodimi është i rehatshëm dhe modern, me pamje që të lënë pa frymë, ndërsa restorantet ofrojnë shije autentike nga kuzhina të ndryshme botërore. Pishina e jashtme, shërbimi i kujdesshëm dhe afërsia me metronë e bëjnë përvojën edhe më praktike e relaksuese.
Ky është vendi ku ndihesh pjesë e ritmit të gjallë të Dubait, por njëkohësisht gjen qetësinë që të duhet për të shijuar çdo moment.
Qyteti i Dubait ka rreth 3.6 milionë banorë (sipas të dhënave më të fundit nga viti 2024).
Është qyteti më i populluar në Emiratet e Bashkuara Arabe dhe një nga metropolet që rritet më shpejt në botë – me banorë nga mbi 200 kombësi të ndryshme!
Shumica e popullsisë janë emigrantë, që punojnë në sektorë të ndryshëm si ndërtim, turizëm, teknologji, dhe financë. Vetëm një përqindje e vogël janë qytetarë të Emirateve.
Shkretëtira
- Pjesa më e madhe e territorit të Dubait është shkretëtirë rëre, pjesë e Shkretëtirës së Arabisë.
- Rëra është e artë dhe e imët, dhe formon duna që ndryshojnë formë sipas erës.
- Shkretëtira nuk është thjesht bosh – aty zhvillohet turizëm i aventurës: safari me makina 4×4, hipje në deve, kampe tradicionale etj.
Zona urbane
- Vetë qyteti është ndërtuar mbi një terren të ulët dhe të rrafshët, që e ka bërë më të lehtë ndërtimin e infrastrukturës moderne.
- Qendra urbane përgjatë Sheikh Zayed Road është e dominuar nga rrokaqiej modernë si Burj Khalifa dhe Dubai Frame.
- Ka lumenj artificialë, liqene dekorative dhe shumë hapësira të gjelbra të projektuara për bukuri urbane dhe freski në klimën e nxehtë.
Kujdesi ndaj detit
- Dubai ndodhet përgjatë bregut të Gjirit Persik, dhe ka krijuar ishuj artificialë si:
- Palm Jumeirah
- The World Islands
- Këto projekte kanë ndryshuar relievin bregdetar dhe e kanë kthyer detin në një pjesë integrale të jetës në qytet – për luks, turizëm dhe investime.
Në thelb, relievi i Dubait është një kombinim i natyrës së thatë shkretinore dhe ndërtimit të guximshëm njerëzor, që e ka shndërruar qytetin në një mrekulli moderne.
Nëse do të përpiqeshim ta përshkruanim në pak fjalë, Dubai është qyteti i ndërtuar mbi rërë, ndërsa Shqipëria është vendi i ndërtuar nga Zoti. Dy realitete të ndryshme, me rrugë të ndryshme drejt turizmit, por me një të përbashkët: dëshirën për t’u bërë pjesë e hartës botërore të destinacioneve të veçanta.
Dubai është sot një nga qytetet më të frekuentuara nga turistët në botë. Ajo që dikur ishte një pluhur shkretëtire, sot është kthyer në një qytet që mahnit me çdo hap. Ndërtesat me shkëlqim, hotelet luksoze, rrugët e shtruara me përpikmëri dhe teknologjia e fundit janë pjesë e përditshmërisë.
Në krahun tjetër, Shqipëria ka gjithçka që natyra mund t’i dhurojë një vendi: plazhe të gjera e të virgjëra, male madhështore, lumenj të kristaltë, gastronomi unike dhe mikpritje që nuk krahasohet ndonjë vend tjetër . Por ajo çka mungon është vizioni dhe përkushtimi për ta ruajtur dhe zhvilluar këtë pasuri qe na e ka fale zoti por nuk e vlerëson robi.
Dubai – Qyteti i Hoteleve pa Shtëpi
Në Dubai nuk sheh ndërtesa të zakonshme apo lagje të vogla qytetare. Qyteti është i mbushur me hotele të njëpasnjëshme, secili më madhështor se tjetri, me pamje nga marina, nga deti apo nga shkretëtira. Xhamat që rrezatojnë në çdo kohë të ditës e kthejnë qytetin në një pasqyrë që ndriçon përherë.
Ndërtesat janë ndërtuar ngushtë, por me elegancë. Gjithçka është e përllogaritur, e ndërtuar për të krijuar efekt vizual, dhe për të bërë turistin të ndihet si pjesë e një bote të përsosur. Nga Burj Khalifa deri tek hotelet e Palm Jumeirah, gjithçka duket si nga një film futuristik.
Ekskursionet në Dubai – Teknologji, Komoditet dhe Supermakina
tjetër dhe gjithashtu katin më të lartë të përdorshëm.
Burj Khalifa është ndërtuar nga kompania zhvilluese Emaar Properties, sipas projekteve të arkitektit Adrian Smith nga studioja amerikane Skidmore, Owings and Merrill. Ndërtimi filloi në vitin 2004 dhe në janar 2009 arriti lartësinë përfundimtare prej 828 metrash. Ndërtesa u përurua më 4 janar 2010. Deri në përurim, ajo quhej Burj Dubai (“Kulla e Dubait”), ndërsa pas përurimit mori emrin e ish-presidentit të Emirateve të Bashkuara Arabe, Khalifa bin Zayed Al Nahyan.
Vendndodhja
Burj Khalifa ndodhet në qendër të një zone të re urbane të quajtur Downtown Dubai, një projekt me investim prej 20 miliardë dollarësh, ku janë kombinuar funksione të ndryshme si tregtia, banimi, zyra, hotele, qendra tregtare, argëtim dhe rekreacion.
Përdorimi
- Në 38 katet e para ndodhet hoteli Armani, i pari i këtij lloji në botë.
- Në katet mbi to janë 43 zyra dhe disa suita.
- Kati i 124-të/125-të shërben si platformë vëzhgimi në lartësi 456 metra me pamje 360 gradë (“At the Top, Burj Khalifa“).
- Që nga vjeshta e vitit 2014, vizitorëve u ofrohet edhe një platformë më ekskluzive në katin e 148-të në lartësi 555 metra (“At the Top, Burj Khalifa SKY”).
- Në janar 2011, në katin e 123-të u hap restoranti @mosphere, restoranti më i lartë në botë.
- Kati më i lartë i banuar është i 163-ti në 584 metra.
- Ashensorët shkojnë deri në katin e 189-të, që ndodhet në 638 metra.
- Në shkurt 2011, në ndërtesë u vendosën dy automatikë ari, ku mund të blesh shufra ari.
- Për shkak të rënies së kërkesës për prona në Dubai, çmimet e apartamenteve ranë me 40% brenda 10 muajve pas hapjes.
Karakteristikat teknike
- Sipërfaqja totale e ndërtesës: 526.760 m²; sipërfaqja e përdorshme: rreth 517.000 m².
- U përdorën 330.000 m³ beton dhe sasi të mëdha çeliku, pjesërisht të ricikluar nga Pallati i Republikës në Berlin.
- Deformimi maksimal nga era në katet e sipërme arrin rreth 1,5 metra, por ndërtesa nuk përdor stabilizues kundër lëkundjeve.
- U përdorën rreth 850 shtylla betoni, disa deri në 70 metra thellësi, për të siguruar stabilitetin e ndërtesës.
- 60 boshtet e ashensorëve funksionojnë si oxhakë të përmbysur, duke tërhequr ajrin nga lart poshtë për të balancuar presionin.
- Ndërtimi zgjati 22 milionë orë pune dhe përfshiu deri në 12.000 punëtorë në kulmin e punimeve.
- Zyrat dhe ambientet e fitness-it zënë 49 kate, ndërsa 1044 apartamente banimi, përfshirë 144 apartamente Armani, janë të shpërndara në kate të tjera.
- Kati më i lartë teknik, ku ndodhen pajisjet elektronike dhe antenat, arrihet vetëm me një shkallë të ngushtë.
- 57 ashensorë dhe 8 shkallë lëvizëse shërbejnë ndërtesën. Ashensorët kryesorë kanë një lartësi funksionimi prej 504 metrash.
- Ashensorët e dyfishtë çojnë në platformën e vëzhgimit me një shpejtësi prej 10 m/s (36 km/h).
- Platforma në katin e 148-të është më e larta në botë për publikun, në lartësinë 555,70 m.
- Ka gjithsej 2.909 shkallë deri në katin e 160-të.
- Parkingu në dy katet nëntokësore ka kapacitet për 3.000 makina.
Arkitektura
- Ndërtesa ka një bazë me formë Y dhe përbëhet nga tre kolona që mbështesin një bërthamë qendrore shumë të fortë.
- Ky sistem i quajtur “buttressed core” nga inxhinieri William F. Baker, siguron stabilitet maksimal ndaj erës dhe rrotullimeve.
- Fillimisht, ndërtesa ishte planifikuar të ishte pak më e lartë se Taipei 101 (508 m), por pas analizës së themelit, u vendos që të ndërtohej shumë më lart.
- Edhe gjatë ndërtimit, lartësia e bërthamës u rrit disa herë – fillimisht ishte planifikuar 507 m, dhe u arrit deri në 601 m për pjesën e betonit.
Kthehemi edhe njëherë këtu ne hotelin qe jam përqendruar në Millennium Hotel në zemër të Dubait, kupton menjëherë se ke hyrë në një botë tjetër. Veturat që lëvizin rrugëve janë nga më luksozet që ka prodhuar bota – të reja, të pastra, të shpejta. Dominojnë modelet japoneze, por gjithashtu sheh Rolls-Royce, Bentley, Ferrari, Lamborghini. Në Dubai, vetura është status për njeriun se kush është.
Ekskursionet janë të organizuara deri në detaj. Një udhëtim në shkretëtirë me Land Cruiser të pajisur për çdo terren, shfaqje tradicionale në tenda beduine, guidat që flasin disa gjuhë dhe ambientet që të lenë pa fjalë – janë pjesë e eksperiencës së garantuar.
Çdo shërbim është i menduar që të lërë mbresa. Nga marrja në hotel deri tek kthimi, gjithçka funksionon si një orë zvicerane. Dhe mbi të gjitha, gjithçka është për turistin.
Shqipëria art natyror qe na e ka fale zoti – Bukuri që nuk e Ndërton Dot Asnjeri, por që Po Harrohet injorohet dhe keq menaxhohet nga vet ne shqiptarët!!!
Shqipëria, në kontrast, është një vend që nuk ka nevojë për ndërtime spektakolare. Ka plazhe të pafundme që nuk i gjen askund tjetër – me rërë të natyrshme, me pyje që krijojnë hije të freskëta, me ujëra të kthjellët që të ftojnë të hysh pa menduar dy herë.
Por aty ku ka ndërhyrë dora e njeriut, shpesh ka dëmtuar më shumë sesa ka ndërtuar. Plazhe që dikur ishin të virgjëra, sot janë të zaptuara, të betonizuara, të ndotura. Rreth 90% e bregdetit është dëmtuar në një formë apo një tjetër, për shkak të mungesës së kontrollit dhe planifikimit urbanistik dhe teknologjik.
Turizmi që Shqipëria duhet të kishte, shpesh sabotohet nga vetë strukturat shtetërore, nga mungesa e përkrahjes ndaj investimeve serioze dhe nga një qytetari që ndonjëherë nuk është edukuar për ta ruajtur natyrën si një pasuri kombëtare.
Ekskursionet në Shqipëri – Natyrë që Flet, por pa Zë Organizimi
Nga Thethi në Valbonë, nga Syri i Kaltër në Karaburun, nga Liqeni i Komanit në Llogara, Shqipëria është një muze natyror në ajër të hapur. Por shumë nga këto vende janë të vështira për t’u eksploruar për shkak të mungesës së infrastrukturës, sinjalistikës, apo shërbimeve bazë ndesa ne Dubain spektakulare cdo gje eshte artificiale madje edhe nje lule apo bime drunore e ka ujin tek rrënja se për ndryshe për pak dite nga thatësia vdesin si bime dhe kthehte vendi ne pamjen fillestare të shkritores.
Ne Shqipëri turistët shpesh duhet të improvizojnë, të kërkojnë vetë informacion, ose të ecin kilometra në këmbë pa një guidë të certifikuar. Megjithatë, kur mbërrin në destinacion, natyra shpërblen gjithçka – me qetësi, me bukuri, me një ndjesi të rrallë që nuk blihet dot me para.
Gastronomia dhe Mikpritja – Zemra e Shqipërisë
Një tjetër thesar i pazbuluar është kuzhina shqiptare. Me shije të pastra, me gatime tradicionale që kanë kaluar brez pas brezi, me përbërës vendas e të freskët – çdo vakt është një përvojë.
Dhe më shumë se ushqimi, është mikpritja ajo që e bën Shqipërinë të veçantë. Në Dubai, shërbimi është perfekt, por i programuar. Në Shqipëri, është i sinqertë, i gjallë, i ndjerë. Në shumë raste, je mysafir në shtëpi dhe jo thjesht klient në një restorant.
Përmbyllje – Mesazhi i Madh: Shqipëria ka gjithçka, por i mungon vetja
Ky fotoreportazh nuk është vetëm një krahasim mes dy vendeve. Është një thirrje. Një ftesë për reflektim. Dubai tregon çfarë mund të ndërtojë njeriu kur ka vullnet, vizion dhe përkushtim. Shqipëria tregon çfarë ka dhuruar Zoti – por që po e humbasim nga mungesa e kujdesit.
Turizmi nuk është vetëm pamje dhe pushim. Është ekonomi. Është imazh. Është respekt për vendin tënd. Shqipëria, Kosova dhe pjesët e Maqedonisë shqiptare duke i marre parasysh edhe perlat malore dhe detare ne Malin e Zi ,si dhe ne Greqi ne pjesët tona te banuara me shqiptarë, qe u përkasin shqiptareve si vendbanime, mund të jenë perlat e Ballkanit, Evropa e jugut që s’ka nevojë për filtra, por vetëm për organizim dhe dashuri. Sipas një eksperti amerikan ne një interviste, ai deklaron se Shqipëria vetëm me Turizëm ka mundësi ti mbaj mbi 20 milion banore pa u marre me kurrfarë veprimtare tjetër.
Nëse këtë e kuptojnë qytetarët dhe qeveritë, Shqipëria, Kosovën dhe trojet tona shqiptare në Ballkan qe s’kemi nevojë të ndjekim askënd – mjafton të ruajë dhe të vlerësojë atë që tashmë e ka Shqipëria. E ftoj popullin shqiptar qe ti kthehemi vetvetes dhe shërbimit ndaj kombit tonë me atë qe na e ka falë zoti.
