Pas plot dy vjetëve erdhi zogu, pa zogzën në Malmö.
Në vitin 2018 në oborrin para banesës time në bregun e detit në një nga pemët kishte një fole me dy zogj.
Çdo mëngjes zogjët ata fluturonin, luanin, këndonin e putheshin. Ishin të lirë, bota ishte e tyre. E donin shoqi-shoin që nuk iu gjeje kund çiftin. Zogu mashkull, ”burri” më shpesh shkonte për gjah. Këthehej shpejt e në gojë mbante peshk e nganjëherë ndonjë krande (kandrra), cukla pambuki e leshi. Zogu femër kujdesej për dhomën, duke e hijeshuar dhe me kaqepin (sqepin) e vogël çukiste kudo e pa ndalë. Ia kishin lakmi gratë e lagjes sime sa mirë kalonin zogjët.”Gruaja”, nëse vonohej ”burri”, kur shkonte për gjah, e prite krah hapur. Ajo lëvizte nga dega në degën tjetër dhe fillonte këngën e ia këndonte dashnorit sa herë ai e linte vetë.
Eh qerrata që ishte ai. Shkonte gjoja për ushqim e takonte ”gra” të tjera.
Dashuria e tyre ishte shumë romantike, mëngjeseve e mbrëmjeve. Pas disa javëve nga dashuria që kishin, atyre iu lindën edhe dy zogj të tjerë. Edhe tash ”gruaja” pëllumbeshë më shumë kujdesej për fëmijët e burri si më i shkathët e zgjuar që ishte me zënë peshq, ikte larg e larg deri në ujdhesën tjetër afër qytetit të Kopenhagës. Atje gjente më shumë ushqim …
Pas disa javëve zogjët, kur filluan të iu rritën pendlat, lazdroheshin. Nuk i prisnin prindërit në fole por zgjateshin duke provua se a mundën edhe ata të fluturonin.
Shpendët e vegjël nuk e dëgjonin nënen dhe ndodhte që rrëzoheshin e binin në tokë.
Fati që në lagjen tonë nuk ka mace sikur në Turjakë se do ti përlanin për një minut. Eh sa gjuetare janë macet e Turjakës.
Një mëmgjes papritmas pash se më nuk ishte çerdhja në pemë. Dikush iu kishte prishur folenë zogjëve. Zbrita dhe shikoja rreth pemës por nuk vëreja asgjë. Doli edhe një fqinj imi danez e dy gra suedeze. Edhe atyre iu vinte keq që lagja jonë më në fund kishte një çiftë me zogj por ata tashmë ishin zhdukur.
-Natën ka frye një erë e furishme tha një fqinje. E druri i holë ende nuk kish forcën me ndojtur vertiakl dhe ka mundësi që fryma iu ka prishur shtepinë zogjëve.
Po ku do të flenin zogjët e ngratë tash?
Më nuk u kthyen zogjët në lagjen tonë e bashkë me ta ikën edhe këngët, lojrat e puthjet.
A mos vallë pse ”fëmijët” e tyre ishin pavarësua dhe kishin dalur nga shtëpia edhe ata kishin shkua pas tyre?
Fqinji danez tha:
-Sa bukur këndonin mëngjeseve para dritares sepse ai banonte në katin përdhesë dhe pema me folenë nuk ishte më larg se 3 metra larg dritarës së tyre.
Fqinjët folën: ishin pëllumba të dashur e të urtë.
Edhe unë pas 2 muajve e ndërrova banesën, por jo edhe lagjen. Banoja në të njëjtën lagje e shtëpi por dy kate më lart ku e shihja detin më mirë dhe dielli kur lindëte, rrezet e para e lëshonte në banesën time. Nuk i mbyllja dritaret me perde, se më pëlqente drita e dielli. Më mungonte vetëm kënga e zogjëve, lojrat dhe dashuriqkat e tyre që pa pikë turpi putheshin në pemë para të gjithëve.
…
Kanë kalluar më shumë se dy vjet që nuk i shihja më. Kisha fillua ti harroja kur papritmas erdhin njëri zog.
Për habinë time, sot herët, ndërsa dielli kishte ecur disa kilometra e rrezet e tij binin mbi gjamat e Univerzitetit të Malmës, shenjë që pranvera na erdhi, zogu ”burrë” kishte ardhurme pranverën mu në ballkonin tim e shikonte brenda a mos po njeri. Ngadalë iu afrova dritarës dhe e shikova a është ai ”burri” që dikur vetëm fluturonte nga dega në degë duke i kënduar dashnorës serenada e dhënë peshqeshe?
– Po ai duhej të jetë, po ku e ka ”gruan”?
– A mos i ka vdekur apo janë ndarë?
Një zë nga brenda meje më tha se ata duhej të ishin bashkë por, jo. Ata ishin ndarë. Unë isha i pafuqishëm ti bashkoja sepse nuk mund ti pajtoja as personazhet e mia e jo më zogjtë “e malit” por që tash edhe ata tash ishin ndarë sepse ishin qytetërua.
Syla një nga personazhet e mia nuk flet me tiransen ka vite e vite. E shumë pleqëve nga Turjaka iu kanë vdekur gratë të tjerë, djem të ri janë ndarë nga gratë e tyre.
Po pse sot kishte ardhur zogu, ”burri” plak para dritares sime?
A kërkonte ai ndihmë, lëmoshë, bukë apo shoqërim.
I shkreti zog kishte mbetut pa gruan, pa fëmijët dhe pa shtëpi.
Jetë është ndarje, kështu qenka jeta me njerëz e tash edhe me shpezë e shtazë.
Qytetërim.
Zogu iku pa marrë asnjë trohë buke. Nuk munda as ta përdhel e ta mbaj afër, si dikur e të ia them disa fjalë.
Zog, shko në Tiranë e përshëndete tiransen e mos ndal fluturimin, shko edhe në Turjakë e përshëndeti varret e prindërve të mi!
A do të vjen ndonjëherë ndonjë dallëndyshe a pëllumb ?
Sinan Kastrati, Suedi
Malmö, 9 prill 2023
sinan.kastrati@hotmail.com