Ekonomisti kryesor: Propozimi i ri nga Mette F. mund të ketë pasoja të mëdha për danezët

Kryeministrja Mette Frederiksen (S) tha të hënën se ishte gati të shpenzonte më shumë nga paratë e danezëve për Mbrojtjen. Foto: Roni Rekomaa/AFP/Ritzau Scanpix

Oliver Fruergaard, BT.dk

Mirëqenie sociale më e keqe ose taksa më të larta.

Një nga këto – ose ndoshta edhe të dyja – mund të jetë pasoja nëse dëshira e Kryeministres Mette Frederiksen (S) për të shpenzuar më shumë para për Mbrojtjen zbatohet, deklaron një ekonomist i lartë danez.

“Nëse shuma totale e disponueshme përdoret pothuajse plotësisht për këto shpenzime që lidhen me mbrojtjen, thjesht nuk do të ketë më para në dispozicion nëse nuk gjenden diku tjetër“, thotë profesori i ekonomisë Bo Sandemann nga Universiteti Aarhus.

Sipas ekonomistit, kjo mund të prekë, për shembull, të moshuarit, të cilët do të shtohen në vitet në vijim.

“Ato janë të shtrenjta. Pra, nëse nuk ndahen para për këtë, kjo do të perceptohet si një rënie në nivelin e shërbimit për individin“, thotë ai.

“Pra, në këtë mënyrë, kjo mund të ushtrojë presion në uljen e nivelit të perceptuar të shërbimit për danezët“.

Të hënën, Kryeministrja njoftoi gatishmërinë e saj për të shpenzuar 3.5 përqind të produktit të brendshëm bruto (PBB) të Danimarkës për shpenzimet ushtarake dhe 1.5 përqind për sfidat e tjera të sigurisë, duke rritur objektivin e NATO-s për shtetet anëtare.

Danimarka është afër shpenzimit të 3.2 përqind të PBB-së sot, por kjo me ndihmën e një të ashtuquajturi Fond Përshpejtimi prej 50 miliardësh, i cili skadon pas vitit 2026.

Kur fondi të mbarojë, do të jetë problem të gjesh para për të ofruar 3.5 përqind vazhdimisht çdo vit, shkruan Ritzau.

“Pavarësisht se çfarë është, është një faturë e madhe“, vëren Sandemann.

Edhe nëse nuk e shterron të gjithë shumën e disponueshme, do të ushtrojë presion mbi mundësinë e zgjerimit të mëtejshëm të sektorit publik, përveç nëse dikush zgjedh të mbulojë kostot me rritje të taksave, thotë ai.

Zgjidhje të ndryshme do të ndikojnë te njerëz të ndryshëm, thekson ekonomisti: Nëse kurseni në sektorin publik, kjo do t’i godasë më rëndë njerëzit me të ardhura më të ulëta. Nëse i gjeni paratë duke rritur taksat, kjo, sipas tij, do të rezultojë në një shpërndarje më të barabartë në shoqëri.

Në parim, “mund të imagjinohet lehtësisht” se do të përfundojë duke qenë një përzierje, thotë ai.