KUMTESË ZYRTARE E FEDERATËS SË ARBËRISË
Mbi Mosnjohjen e Festës së Bajramit në Trojet Shqiptare
Tiranë, Prishtinë, Shkup – 5 Qershor 2025
Federata e Arbërisë, si një zë qytetar dhe kulturor që përfaqëson ndërgjegjen kombëtare shqiptare në të gjitha trojet etnike, publikon këtë qëndrim zyrtar lidhur me festën e Bajramit, e cila më 6 qershor 2025 pritet të shënohet në disa vende me shumicë shqiptare.
- Festa e ashtuquajture Kurban Bajramit nuk është dhe nuk mund të jetë festë kombëtare shqiptare.
Federata e Arbërisë thekson se festa e Bajramit nuk përbën pjesë të trashëgimisë kulturore, historike dhe shpirtërore të kombit shqiptar. Origjina e saj është e huaj për traditën shqiptare, me rrënjë në Lindjen Osmane dhe me një ngarkesë ideologjike që synon nënshtrimin shpirtëror dhe kulturor të popullit tonë. Ajo nuk buron nga përvoja autoktone e shqiptarëve dhe nuk reflekton vlerat tona kombëtare. Kjo festë ka prejardhje fetare lindore dhe nuk përfaqëson as historinë, as kulturën, e as traditën autoktone shqiptare. Ajo është pjesë e një trashëgimie ideologjike të imponuar gjatë pushtimit osman, dhe jo e shpirtit të lirë dhe evropian të popullit tonë.
Në simbolikën e Bajramit nuk shohim asgjë që lidhet me identitetin tonë kombëtar: as në gjuhë, as në veshje, as në muzikë, as në mesazhin kulturor. Kjo festë përfaqëson një ndikim të huaj që, në vend se të pasurojë shoqërinë shqiptare, e çon atë drejt një krize identitare dhe shpirtërore. Kjo “festë” nuk rrjedh nga gjaku, gjuha, historia, as nga përmasa shpirtërore e shqiptarëve. Ajo nuk ka asnjë lidhje me këngët tona, me kostumet tona kombëtare, me legjendat, heronjtë apo simbolikën e flamurit tonë. Në këtë rit nuk ka Shqipëri – ka Lindje të Mesme, ka ideologji të importuar, ka kolonizim kulturor.
- Rastet e Denoncuara – Pasoja të Rënda për Kombin Shqiptar
Federata e Arbërisë sjell në vëmendjen publike disa ngjarje shqetësuese:
- Vrasja e rreshterit Lika në Kaçanik, ku u evidentua përfshirja e elementëve të radikalizuar me prirje islamike.
- Lidhjet e Bashkësisë Islame të Kosovës me struktura të dyshimta dhe figura me të kaluar në shërbime sekrete armiqësore.
- Organizimi masiv i Haxhit, që shoqërohet me kosto të mëdha ekonomike dhe shthurje sociale, pa ndonjë nevojë reale kombëtare.
Këto zhvillime konsiderohen si rrezik serioz për moralin publik, kohezionin shoqëror dhe identitetin kombëtar shqiptar.
- Rreziku i Instrumentalizimit të Fesë
Bajrami është kthyer në një mjet ideologjik për të ndikuar mbi të rinjtë shqiptarë, për t’i larguar nga trashëgimia dhe vetëdija kombëtare. Në vend të riteve që nderojnë rrënjët tona ilire dhe qytetërimin europian, promovohen zakone që shoqërohen me simbole të huaja si ferexhetë dhe ritet e Haxhit.
Federata thekson se:
- Kjo nuk është liri fetare, por kolonizim shpirtëror dhe politik.
- Festa e Bajramit nuk përfaqëson identitetin shqiptar, por një agjendë ideologjike me prapavijë politike dhe gjeostrategjike nga qarqe të huaja.
- Mesazhi ynë është i qartë:
Jo Bajramit – Po Shqipërisë.
Jo kolonizimit shpirtëror – Po vetëdijes kombëtare.
Shqiptarët nuk kanë nevojë për ferexhe, xhami të sponsorizuara nga Arabia Saudite, as për gjunjëzim ndaj Mekës. Ata kanë nevojë për arsimim, shkencë, zhvillim dhe lidhje me trashëgiminë e tyre iliro-arbërore dhe me Evropën moderne.
Kërkesat e Federatës së Arbërisë
- Të mos njihet Bajrami si festë shtetërore shqiptare.
Ai është rit fetar që nuk përfaqëson trashëgiminë tonë kombëtare. Asnjë institucion shtetëror nuk duhet ta legjitimojë me simbolikë zyrtare. - Të hiqet nga kalendarët zyrtarë në Shqipëri, Kosovë, Maqedoni të Veriut, Mal të Zi dhe Luginë të Preshevës.
- Të ndalohet promovimi i agjendave fetaro-politike në media publike dhe institucione arsimore.
- Të ruhet laiciteti i shtetit dhe të luftohen format e radikalizmit fetar që rrezikojnë sigurinë, unitetin dhe identitetin tonë kombëtar.
- Të promovohen vlerat tona autoktone: gjuha shqipe, heronjtë kombëtarë, kostumet popullore, kultura ilire dhe trashëgimia evropiane.
Qëndrimi Zyrtar i Federatës së Arbërisë
Federata deklaron:
- Nuk e njeh festën e Bajramit si pjesë të kalendarit kulturor shqiptar.
- Kundërshton përfshirjen e saj në kalendarët zyrtarë të shteteve me shumicë shqiptare.
- Denoncon instrumentalizimin e saj nga qarqe ekstremiste dhe fetare që përpiqen të zëvendësojnë identitetin kombëtar me modele të importuara.
- Fton qytetarët shqiptarë të reflektojnë thellë mbi ndikimin e kësaj feste në kulturën dhe shoqërinë tonë.
- Paralajmëron institucionet shtetërore që të mos legjitimojnë rite që bien ndesh me rendin kushtetues dhe frymën laike të shtetit shqiptar.
- Thirrje për Vetëdije Kombëtare
Federata i bën thirrje:
- Qytetarëve të mos bien pre e ideologjive që promovojnë ndarje dhe përçarje.
- Institucioneve shtetërore, të mbrojnë vlerat laike, kushtetuese dhe kombëtare.
- Mediave dhe shkollave, të tregojnë kujdes nga përhapja e materialeve që nxisin ekstremizëm dhe ndarje identitare. Mos lejoni që të fshihet historia jonë përmes riteve të huaja.
- Mos e lini vendin tonë në duart e fanatikëve e të agjentëve të huaj.
- Mos i dorëzoni fëmijët tanë në duart e një ideologjie që nuk njeh flamurin tonë, as gjakun tonë, as sakrificat tona.
Përfundim
Ky reagim nuk është kundër besimit personal, por një thirrje për ruajtjen e trashëgimisë dhe vetëdijes shqiptare. Festa e Bajramit, ashtu siç promovohet sot në trojet shqiptare, përfaqëson një projekt të rrezikshëm për shpërbërjen kulturore dhe laike të shqiptarëve.
Federata e Arbërisë qëndron në mbrojtje të trashëgimisë arbërore, vlerave qytetare dhe përkatësisë evropiane të kombit tonë.
Lavdi rrënjëve tona arbërore!
JO Bajramit – PO Shqipërisë!
JO agjendave të huaja – PO vetëdijes kombëtare!
Rroftë një Shqipëri e lirë, europiane, laike dhe me dinjitet kombëtar!
Në emër të dinjitetit dhe vetëdijes shqiptare –
Federata e Arbërisë
Shqipëri – Kosovë – Maqedoni e Veriut – Diasporë
Datë: 05.06.2025
Nga Federata e Arbërisë
Shqipëri – Kosovë – Maqedoni e Veriut – Diasporë
Datë: 5 Qershor 2025