Elektra e Sofokliut është një tragjedi e përqendruar në hakmarrje, tradhti familjare dhe ciklin shkatërrues të dhunës

[ Shkarko tragjedinë “Elektra” të Sofokliut në PDF]

Elektra e Sofokliut është një tragjedi e përqendruar në hakmarrje, tradhti familjare dhe ciklin shkatërrues të dhunës. Ajo tregon historinë e Elektrës dhe vëllait të saj Orestit, që hakmerren për vrasjen e babait të tyre, Mbretit Agamemnon, nga nëna e tyre Klitemnestra dhe i dashuri i saj Egisti.

🌟 Përmbledhje e Ngjarjeve
Skena Hapëse: Oresti kthehet në Mikenë me mikun e tij Piladin dhe një shërbëtor të vjetër. Vite më parë, Agamemnoni u vra nga Klitemnestra dhe Egisti, dhe Oresti u dërgua larg për t’u rritur në siguri. Tani, orakulli i Apollonit e ka urdhëruar atë të hakmerret për vdekjen e babait të tij.

Pikëllimi i Elektrës: Elektra, ende duke jetuar në pallat, është e pushtuar nga pikëllimi dhe tërbimi. Ajo vajton të atin çdo ditë dhe përçmon të ëmën dhe Egistin për krimin e tyre.

Plani: Oresti dhe shokët e tij hartojnë një strategji mashtrimi. Shërbëtori i vjetër përhap lajmin e rremë se Oresti ka vdekur, gjë që e shkatërron Elektrën, por edhe ul vigjilencën e nënës së saj.

Skena e njohjes: Përfundimisht, Elektra dhe Oresti njohin njëri-tjetrin në një ribashkim të fuqishëm. Hidhërimi dhe dëshira e tyre e përbashkët për hakmarrje i bashkojnë ata.

Klimaksi: Së bashku, Oresti dhe Elektra vrasin Klitemnestrën dhe më vonë Egistin, duke përmbushur urdhrin e orakullit dhe duke i dhënë fund pritjes së tyre të gjatë për drejtësi.

🎭 Temat
Hakmarrja dhe Drejtësia: Shfaqja eksploron nëse hakmarrja mund të rivendosë ndonjëherë vërtet drejtësinë, apo nëse ajo përjetëson cikle të pafundme gjakderdhjeje.

Tradhtia Familjare: Vrasja e Agamemnonit nga gruaja e tij dhe i dashuri i saj nxjerr në pah shembjen e lidhjeve familjare dhe korruptimin e pushtetit.

Vuajtja dhe Këmbëngulja: Vajtimi i pamëshirshëm i Elektrës simbolizon besnikërinë, por edhe obsesionin vetëshkatërrues.

Vullneti Hyjnor kundrejt Zgjedhjes Njerëzore: Orakulli i Apollonit drejton veprimin, duke ngritur pyetje rreth fatit dhe përgjegjësisë morale.

📚 Rëndësia
Krahasimi me Eskilin: Elektra e Sofokliut ndryshon nga Orestia e Eskilit. Ndërsa Eskili thekson drejtësinë hyjnore dhe vendosjen e rendit ligjor, Sofokliu përqendrohet më shumë në vuajtjet personale dhe intensitetin psikologjik.

Roli i Elektrës: Ndryshe nga versionet e tjera, Sofokliu i jep Elektrës një zë qendror. Hidhërimi dhe vendosmëria e saj dominojnë shfaqjen, duke e bërë atë një nga figurat femërore më të fuqishme në tragjedinë greke.

Trashëgimia: Historia e Elektrës ka frymëzuar vepra të mëvonshme, duke përfshirë Elektrën e Euripidit dhe adaptime moderne në letërsi dhe opera.

Shkurt: Elektra është një tragjedi e papërpunuar, e ngarkuar emocionalisht, për besnikërinë, hakmarrjen dhe pasojat shkatërruese të tradhtisë familjare.

SHËNIM SI PARATHËNIE

Elektra e Sofokliut bazohet në një nga episodet e fundit në historinë e gjatë dhe të përgjakshme të familjes mbretërore të Mikenës, e cila shpesh quhet Shtëpia e Atreut. Kjo pjesë e rrëfimit më të gjatë fillon kur Agamemnoni, mbreti i Mikenës dhe udhëheqësi i ekspeditës greke kundër Trojës, sakri­fikoi vajzën e tij Ifigjenia, që të merrte erëra të favorshme, në mënyrë që flota greke të mund të lundronte nga Aulisi. Pas sakrificës, erërat ndry­shuan dhe ushtria greke lundroi për në Trojë, ku ata qëndruan për dhjetë vjet.

Ndërsa Agamemnoni ishte larg nga Mikena në Trojë, gruaja e tij, Klitem­nestra, filloi një lidhje me Egistin, një kushëri të Agamemnonit. Kur Aga­memnoni u kthye nga Troja, të dy të dashuruarit e vranë atë në një festë, ku festonte kthimin e tij.

Pas vrasjes, djali i Agamemnonit, Oresti, u mor nga Mikena fshehurazi, për ta mbrojtur atë. Vajzat (Krizotemi, Ifianasa dhe Elektra) mbetën në pallatin mbretëror të Mikenës me Egistin dhe Klitemnestrën, të cilat mor­ën pushtetin mbretëror në qytet.

Sjellja e Elektrës ndaj çiftit mbretëror dhe zia e saj e vazhdueshme për babanë e saj, i detyruan Egistin dhe Klitemnestrën për ta ndëshkuar atë, duke e trajtuar pothuajse si një shërbëtore, por ajo refuzoi t’u nënshtrohej dëshirave të tyre dhe të pushonte së pikëlluari për të atin. Megjithatë, Krisotemi dhe Ifianasa pranuan autoritetin e sundimtarëve të rinj.

Drama e Sofokliut hapet jashtë pallatit mbretëror të Mikenës. Oresti sapo është kthyer fshehurazi nga vitet e tij larg shtëpisë. Detaje të tjera të rrëfi­mit më të gjatë të Shtëpisë së Atreut do të jepen në shënimet në fund të faqes në vendet përkatëse.

Elektra e Sofokliut u shfaq për herë të parë në Athinë rreth vitit 420 para Krishtit.