[ Libra NëLinjë ]
Besnik Fishta
Historia e shqiptarëve në shekullin XX është ndër më të veçantat dhe më të dhimbshmet në Evropë. Shqiptarët ishin i vetmi popull që e filloi dhe e përfundoi këtë shekull të trazuar me luftë për liri dhe ekzistencë, duke e mbuluar pothuajse çdo dekadë me përpjekje të njëpasnjëshme për çlirim. Në një hark kohor prej njëqind vitesh, epopeja e fundit, ajo për çlirimin e Kosovës nga okupatori serb, përfaqësoi kulmin e guximit dhe të sakrificës së bijve e bijave të këtij populli, të cilët, të bashkuar në radhët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, shkruan faqet më të lavdishme të historisë moderne shqiptare. Gjaku i tyre i derdhur nuk ishte i kotë: ai shërbeu për të themeleuar dhe për të forcuar shtetin më të ri në Evropë, shtetin e pavarur të Kosovës.
Pikërisht këtë realitet të lavdishëm e ka pasqyruar edhe filatelia kosovare, e cila që nga viti 2000 e deri më sot ka sjellë përmes pullave postare një homazh të qëndrueshëm për heronjtë e UÇK-së. Pullat me portretet e komandantëve dhe dëshmorëve janë kthyer në simbole që udhëtojnë nga një cep i botës në tjetrin, duke shpërndarë kujtesë, respekt dhe krenari. Në to gjejmë figurën e Adem Jasharit, të skalitur në mënyrë ikonike si simbol i qëndresës familjare dhe popullore, por edhe emrat e shumë të tjerëve si Zahir Pajaziti, Agim Ramadani, Fehmi e Xhevë Lladrovci, Rexhep Mala e Ilir Konushevci etj, të gjithë pjesë e një galerie që mishëron frymën heroizmi.. .
Pulla postare, në këtë kontekst, nuk është vetëm një mjet i komunikimit të përditshëm. Ajo është dëshmi historike, dokument që ruan dhe përcjell memorien kolektive të një kombi qe nderon herojte e tij. Ajo është edukim për brezat e rinj dhe përkujtesë për të gjithë ata që e jetuan historinë në kushte të jashtëzakonshme. Çdo pullë është një monument i vogël, por me fuqi të madhe shpirtërore dhe simbolike.
Filatelia e Kosovës i ka dhënë zë kësaj historie të madhe, duke e sjellë atë në formatin më të prekshëm: në dorën e çdo qytetari, në albumin e çdo koleksionisti, në arkivat e çdo institucioni që ruan kujtesën. Ajo ka përforcuar identitetin kombëtar dhe ka nënvizuar se sakrifica nuk harrohet. Përkundrazi, ajo përkujtohet me krenari.
Në një kohë kur kujtesa sfidohet nga shpejtësia e informacionit, pullat e Kosovës mbeten dëshmi të palëkundura të rrugës te shqiptareve te Kosoves drejt lirisë. Dhe heroizmi i UÇK-së, i përjetësuar në to, do të mbetet përherë një kapitull që nuk zbehet, por ndriçon gjithnjë më fort në ndërgjegjen e kombit.
Galeria filatelike e heronjve të UÇK-së (2000–2025)
2008 – Adem Jashari, Hero legjendar i UÇK-së (imazhi kryesor)
Pullë përkujtimore që nderon themeluesin dhe figurën emblematike të UÇK-së, simbol i sakrificës familjare dhe qëndresës kombëtare.
2009 – 10-vjetori i Masakrës së Reçakut
Kujtesë vizuale për një nga ngjarjet që tronditi opinionin ndërkombëtar dhe nxiti ndërhyrjen për çlirimin e Kosovës.
2010 – Mbrojtësit e Lirisë
Emision i përkushtuar atyre që ranë në mbrojtje të lirisë dhe dinjitetit të popullit shqiptar gjatë viteve të luftës.
2012 – Flakadanët e Lirisë
Pulla që nderon figurat që ndezën frymën e çlirimit dhe që u bënë pishtarë të shpresës për një Kosovë të lirë.
2013 – Femrat kosovare të shquara
Ndër to, edhe gratë që u rreshtuan në krah të luftës për liri, duke kontribuar me guxim, mençuri dhe sakrificë.
2014 – Fehmi dhe Xhevë Lladrovci
Çifti i njohur i luftëtarëve që ranë së bashku në emër të një ideali të përbashkët: lirinë e Kosovës.
2014 – Adrian Krasniqi
Dëshmori i parë i UÇK-së, simbol i fillimit të luftës së armatosur dhe shpërthimit të hapur kundër pushtuesit.
2015 – Hashim Hajdini: “Mbrojtja e Pragut”
Përkujtim për luftëtarin që dha jetën për të mbrojtur pragun e shtëpisë dhe nderin e popullit të tij.
2015 – Iljaz Kodra
Një ndër figurat e hershme të rezistencës, përfaqësues i brezit që nuk u dorëzua përballë shtypjes.
2015 – Ukshin Hoti
Ideolog, filozof dhe veprimtar – një mendje e ndritur që frymëzoi brezat dhe që mbeti simbol i qëndresës pa kthim.
2015 – Dëshmorët Lleshi
Familje dëshmorësh që përfaqëson përmasën kolektive të flijimit dhe trashëgiminë heroike ndër breza.
2016 – Dëshmorët e rënë
Pullë përkujtimore për të gjithë ata që nuk arritën ta shohin Kosovën e lirë, por që kontribuan për të.
2016 – Beteja e Kosharës: Agim Ramadani & Sali Çekaj
Emision që përkujton njërën nga betejat më të lavdishme të UÇK-së dhe dy nga komandantët më të shquar të saj.
2017 – Xheladin Gashi – Plaku
Komandant me përvojë dhe urti, pjesë e rëndësishme e strukturës luftarake dhe morale të UÇK-së.
2018 – 20-vjetori i Lavdisë
Pullë jubilare që përkujton dy dekada nga përfundimi i luftës dhe nisja e epokës së re të shtetndërtimit.
2018 – Bekim Berisha dhe Bedri Shala
Figura të guximshme që luftuan në disa fronte, duke mishëruar bashkimin e të gjitha trojeve për një ideal të përbashkët.
2018 – Dëshmorët e Gjakovës
Nderim për qytetin që dha shumë në luftën për çlirim dhe për bijtë e tij që mbetën në altarin e lirisë.
2018 – Heronjtë Xhelal Hajda – Toni dhe Selajdin Mullaabazi – Mici
Ky emision përkujton dy figura të ndritura të luftës nga treva e Gjakovës, të cilët ranë për lirinë me përkushtim dhe kurajë të jashtëzakonshme. Ata përfaqësojnë heroizmin lokal të bërë pjesë të kujtesës kombëtare
2023 – 25-vjetori i Epopesë së UÇK-së
Pulla simbolike që shënon çerek shekulli nga ngritja e UÇK-së dhe nisja e kapitullit të fundit të çlirimit.
2024 – Sali Çekaj, Hero i Kosovës
Figura vizionare dhe organizative, i nderuar me titullin më të lartë shtetëror për kontributin e jashtëzakonshëm në luftë.
