LUFTA E UKRAINËS
oe24.at – Përktheu Arben Çokaj
Së bashku me SHBA-në (5,428), Rusia zotëron më shumë se 90 për qind të arsenalit bërthamor të botës, sipas librit vjetor SIPRI 2022.
Kiev (Kiev) / Moskë / Vjenë. Ekspertët nuk përjashtojnë që Rusia të përdorë armët e saj bërthamore në luftën në Ukrainë. Sepse pas referendumeve të diskutueshme në territoret e pushtuara ukrainase, pritet që presidenti Vladimir Putin t’i njohë rajonet si ruse. Pas aderimit të zonave për të mbrojtur Rusinë, Rusia mund të “përdorë të gjitha sistemet e armëve të disponueshme për ne“, tha Putin javën e kaluar.
Sipas Institutit të Kërkimeve të Paqes në Stokholm (SIPRI), Rusia ka 5977 koka bërthamore. Së bashku me SHBA-në (5,428), Rusia zotëron më shumë se 90 për qind të arsenalit bërthamor të botës, sipas librit vjetor SIPRI 2022.
Buletini i Shkencëtarëve Bërthamorë vlerëson se që nga fillimi i vitit 2022, inventari i Rusisë përfshinte rreth 4,477 koka bërthamore të destinuara për përdorim në raketa strategjike me rreze të gjatë dhe armë bërthamore taktike me rreze të shkurtër veprimi. Përveç kësaj, ka rreth 1500 koka luftarake të çmontuara, por ende kryesisht të paprekura.
1588 koka strategjike
Nga kokat e luftës në magazinë, afërsisht 1,588 janë koka strategjike në shërbim: afërsisht 812 në raketa balistike me bazë tokësore, afërsisht 576 në nëndetëse dhe ndoshta 200 në baza të rënda bombarduese. 977 koka të tjera strategjike janë vendosur në magazina, së bashku me afërsisht 1,912 koka taktike.
Armët bërthamore taktike, të njohura gjithashtu si armë bërthamore në fushëbetejë, mund të përdoren në mënyrë të ngjashme me armët konvencionale për të kundërshtuar forcat armike. Avantazhi i kësaj arme është se mund të transportohet shpejt me kamion dhe të qëllohet në vend, siç shpjegoi së fundmi kreu i qendrës së mbrojtjes së ushtrisë NBC, koloneli Jürgen Schlechter.
Megjithatë, termi “taktik” mund të keqkuptohet. Këto armë mund të “shkaktojnë shkatërrimin më serioz dhe të lëshojnë radioaktivitet të konsiderueshëm“, thotë Schlechter. Shkalla e dëmtimit varet nga forca shpërthyese dhe lloji i shpërthimit.
Materiali radioaktiv i tokës futet në atmosferë
Në rast të një shpërthimi në tokë, materiali radioaktiv i tokës transportohet deri në një lartësi prej disa kilometrash në atmosferë, i cili më pas, në varësi të erës, bie përsëri në tokë si “rrjedhje radioaktive” dhe mund të shkaktojë rrezatim të përhapur aty ku bie. Një shpërthim ajri krijon një “impuls elektromagnetik bërthamor” (NEMP), i cili mund të çojë në shkatërrim të gjerë të sistemeve elektronike, të krahasueshme me një ndërprerje.
Sipas Schlechter, arma më e vogël taktike bërthamore ka një forcë shpërthyese prej rreth 0.3 kiloton (kT). Gama e fuqisë shpërthyese këtu arrin deri në rreth 200 kT. 1 kiloton korrespondon me një ekuivalent prej 1000 tonësh tritol – TNT. Një armë bërthamore me 10 kT, e krahasueshme me bombën e Hiroshimës, do të kishte “efekte parësore” shkatërruese: vala e presionit dhe rrezatimi i nxehtësisë do të ndikonin në një zonë prej rreth një deri në dy kilometra katrorë në rast të një shpërthimi në tokë.
Austria nuk do të ndikohej drejtpërdrejt nga efektet kryesore të përdorimit të bombave atomike taktike. Por në rast të një rënieje radioaktive, grimcat radioaktive mund të përhapen. Kjo është vlerësuar nga ekspertët në qendrën e mbrojtjes NBC në Korneuburg bazuar në kushtet e motit. Është gjithashtu e mundur që ndotja të jetë sjellë nga njerëz ose automjete nga zona, në të cilën është përhapur rreshja radioaktive. Gjithashtu, sipas ekspertit të ushtrisë, duhet pritur edhe rrezatim i ushqimit dhe mallrave të tjera tregtare.