Pjesa e parë
Intervistën e zhvilloi Mustafë Krasniqi
Duke shfletuar faqet e historisë shqiptar dhe, njëkohësisht, përpos krenarisë, ndeshem edhe me periudhat e dhimbshme, e të përgjakura, që pa dashjen dhe pa të drejtë ju bënë popullit liridashës, shqiptarë nga pushtuesit.
Megjithatë, populli shqiptar dhe pishtarët e saj të lirisë, krahas qëllimeve të errëta të pushtuesve kanë ruajtur me fanatizëm tiparet dhe vlerat kombëtare që vinin si rrjedhojë e domosdoshmërisë për të qenë të lirë, si popujt tjerë. E megjithatë, fatkeqësisht, Shqipëria u copëtua nga fqinjët e saj, të ndihmuar nga fuqitë e mëdha të Evropës, mbase edhe kishin pretendime, që me filozofin e zhbërjes, ta vënin Shqipërinë në rendin e popujve të asimiluar dhe në anën tjetër ta popullonin në mënyrë të heshtur me ardhacakët e Karpato-sllave.
Kësaj filozofie të zhbërjes, me përkushtim, ju kundërvuan njerëzit e kombit, e të sakrificës; Me që u dashtë një rrugë e gjatë, një sakrificë e madhe, apo një lumë me gjak të vërshoi mbi trojet Pellazgo-Ilire, që për mes përpjekjeve të përgjakshme dhe ato diplomatike e politike të bëhej një zgjedhje e drejtë e çështjes kombëtare.
Për fat të keq Shqipëria as më shpalljen e Pavarësisë së 1912, e as me pavarësinë e Kosovën 2008, nuk e zgjodhi problemin si duhej, jo për fajin e saj, po për fajin e Evropës dhe shteteve pushtues që ende padrejtësisht mbajnë të pushtuara trojet shqiptare, me një dhunë të egër e të sistemuar.
Këtyre përpjekjeve, për Shqipërinë Etnike dhe, të frymëzuar me idealin e legjendës së gjallë, Adem Demaçit, dhe heroit Metush Krasniqit, Fazli Grajqevcit e i shumë të tjerëve dhe, të inspiruar nga rilindësit, e nga i madhi hero i kombit, Hasan Prishtina; Padyshim se kësaj rruge atdhetare i përkiste edhe Ramadan Pllana.
Ramadan Pllana, si shumë atdhetar tjerë veprimtarin e filloi qysh si i ri , e që atëherë kishte bindje se liria vije vetëm me një përkushtim serioz, duke mos përjashtuar dhe çdo formë të mundshme deri te forcat e armatosura, gjë që kjo jo vetëm si ide qëndroi, por krahas veprimtarisë ilegale u realizua dhe në praktikë, u krijua UÇK-ja dhe falë fuqisë së saj u mundë pushtuesi shumëvjeçar.
Ramadan Pllana, vjen nga një familje atdhedashëse, familje që kishte në shpirt atdheun dhe çlirimin e saj. I ati i tij kishte hyrë në Brigadën e Shaban Polluzhës, me të vetmen shpresë se pas luftës do të vije liria, e me atë liri do të bashkohet Shqipëria.
Këtyre gjurmëve liridashëse vazhduan me një përkushtim të madhe edhe Ramadani me të vëllanë, Xhemajl Pllanën, të cilët përpos atdhedashurisë kishin edhe trimërinë, dijen dhe vendosmërinë. Me këtë përkushtim, Ramadan Pllana, me rrugëtimin e tij të pandalshëm u bë njëri ndër udhërrëfyesit denjë të çështjes së bashkimit kombëtar, si edhe dëshmoi se si duhej të luftohej me ngulëm për atdheun dhe, se si duhet të mbrohet çdo cep i Shqipërisë Etnike. Ky veprimtar i palodhur inkuadrohen në organizatën e Lëvizjen Nacional Çlirimtare të Kosovës me Vise tjera Shqiptare në Jugosllavi, LNÇKVSHJ, ku si ideolog kishin Metush Krasniqin dhe Jusuf Gërvallën, e siç thotë: “Ne duhet të ecim, e të mos ndalem kurrë deri atëherë sa t’ia kthejmë Shqipërisë nderin, t’i ribashkojmë trojet e copëtuara në një Shqipëri Natyrale”. E bashkë me vëllain, Xhemail Pllanën dhe ca shokë kishin formuar grupin e quajtur “Shkëndijat e kuqe”.
Kohërat lindin trima, e atdhetar, ndërsa trimat marrin rrugën e nderit edhe pse përjetojnë dhimbjen, torturën, ata nuk i shkel koha dot, as erërat e furtunave nuk i rrëzojnë, po si lisa qëndrojnë, edhe nuk kanë se si të mos qëndrojnë. Rrënjët e tyre janë të thella, aq sa është edhe lisi i madh, i tillë është edhe veprimtari i shquar dhe i palodhur Ramadan Pllana.
Z.Ramadan fillimisht na thoni diçka për jetën tuaj?
Dëgjo, pak ka rëndësi individi për lexuesin se kush ka qenë dhe është Ramadani apo ai tjetri, lexuesi do njohuri dhe sqarim, jo mjegullina, e për fat të keq historinë pa dashje na e kanë diktuar të tjerët me ca element shqipfolës, e në pamundësinë për të qenë të zotët e saj sot jemi ku jemi. Por e them edhe këtë se po u vije koha e atyre që bëjnë përpjekje për pushtet, apo për ta pastruar emrin e tyre duke u zbehur dhe në anën tjetër t’u u vetëdijesuar populli për të ardhmen e moralshme.
Z. Ramadan Pllana: Për lexuesit na thoni dy fjalë, për jetën tuaj, nga që e din edhe lexuesi që ju nuk keni dëshirë të flisni për vetën?
Ramadan Pllana: Po, pasi po insistoni dua të flas shkurtimisht. I lindur në fshatin Shtitaricë, tash Shtruerë, të Komunës së Vushtrri, pas mbarimit të shkollën fillore dhe asaj të mesmen mbarova punova në Francë katër vite, pastaj u ktheva dhe vazhdova studimet Universitare në Prishtinë, në gjuhën dhe letërsinë frënge. Jam arrestuar për aktivitetet e mia ilegale, kur isha absolvent, në nëntor të vitit 1979. Pas lirimit të burgut kam diplomuar. Në arsim nuk më kanë lejuar që të punoja nga se nuk isha i përshtatshëm për sistemin titist-jugosllav. Vetëm , gjatë viteve të 90-ta kam punuar në arsim, në Gjimnazin e Vushtrrisë, si profesor i gjuhëve frënge e latine.
Si shumë veprimtar po ashtu edhe unë kisha një interes për kombin tim, u radhita përkrah shumë veprimtarëve tjerë në vijën për ta mbrojtur dhe çliruar kombin nga kthetrat shekullore të armikut, Me vëllaun tim, Xhemajlin, dhe me disa shokë patëm formuar grupin ilegal “Shkëndijat e Kuqe” më 1975. Grupi ynë i është bashkuar LNÇKVSHJ -së në vitin 1977. Në këtë Lëvizje isha themelues i Komitetit të Rinisë së LKÇKVSH-ës, që është themeluar më 12 mars të vitit 1979 në Tauk Bahqe prej pesë anëtarësh, e këta ishin:
Ramadan Pllana, absolvent i Frëngjishtes- kryetar,
Abdullah Hoxha, student në degën Gjuhë shqipe, nënkryetar,
Kimete Krasniqi, studente në degën e Letërsisë dhe Gjuhës Shqipe-anëtare,
Musa Neziri, student në Fakultetin- anëtar,
Latif Pllana,student në Fakultetin Juridik-anëtar.
Në saje të kësaj veprimtarie arrestohem nga UDB-ja me për herën më 14.11.1979 ku dënohet me 7 vite burgim nga Gjykata e Qarkut të Prishtinës, ndërsa shkalla e dytë më uli dënimin në 6 vite dhe lirohet më 14.11.1985. Bashkë me mua burgosën edhe:
Shefqet Jashari i dënuar me tetë vite burg;
Avdi Kelmendi me pesë vjet burg;
Abdyl Lahu me katër vite burg;
Skënder Jashari, me tri vite burg;
Isa Demaj me katër vite burg;
Sylejman Qyqalla, me katër vite burg dhe
Hysen Gërvallën me tri vite burg.
Kam kaluar nëpër këto burgje famëkeqe, duke filluar që nga burgu i Prishtinës më 14 nëntori 1979 deri 26 mars 1981, po ashtu më 26 mars deri më 1 prill në Burgun Pejë dhe në burgun famëkeq të Mitrovicës së Sremit me 1 prilli 1981 deri në gusht 1981; në Burgun e Zajeçarit në Serbinë lindore nga gushti 1981 deri në prill 1982; në burgun famëkeq të Nishit, prilli 1982 deri më 14 nëntor 1985.
Pas lirimit nga burgu, prapë fillova aktivitetin dhe u lidha me shokë të vazhdoja veprimtarin aty ku e kisha lën dhe filluan kontaktet me Ilmi Muzaqin, nga Bruzniku, Shefqet A. Dibranin nga Dumnica, Ali Jonuzin, Islam Mulakun, Abdullah Zhegrovën etj dhe para rënies në burg më 1993, ka pasur lidhje me Xhavit Hazirin, Shaqir Zenelin, Azem Sylën, Xheladin Gashin, etj. Po veprimtarët më të angazhuar në LPK- u arrestuan nga policia e dhunshme e Serbisë në gusht të vitit 1993, në mesin e të cilëve isha edhe unë, duke filluar nga 2 gushti 1993 ka filluar një fushatë e egër e arrestimeve të veprimtarëve të LPK-së.
Ato ditë janë arrestuar: Xhavit Haziri, Ahmet Haxhiu, Nehat Selimi, Rexhep Avdiu e Shemsi Veseli në Prishtinë, Ismet Mahmuti, Hajredin Hyseni, Faik Ajeti në Besianë, Bejadin Allaqi e Binak Berisha në Prizren, Hysen Gegaj, Shefki Muqaj e Ilaz Kadolli në Therandë, Ramadan Pllana, Islam Mulaku e Ajet Berisha në Vushtrri, Bajrush Xhemajli në Ferizaj, etj. Janë kërkuar që të arrestohen dhe iu kanë shmangur arrestimit, përveç Ramadan Avdiut, edhe Azem Syla, Hashim Thaçi, Kadri Veseli, Ramiz Lladrovci, Ekrem Jashari, Halil Selimi, Mustafë Krasniqi, Ibish Neziri, Hidajete Krasniqi, Adrian Krasniqi etj.
Pra, herën e dytë burgosem më 07.08. 1993, ku dhe jam dënuar me 4 vite burg nga Gjykata e dhunshme e Qarkut të Prishtinës, kurse shkallën e dytë i mban tri vite ku kalon nëpër këtë burgje: në Mitrovicës, afër 6 muaj dhe në Burgun e Dubravës deri më 7 gusht të vitit 1996 ku edhe lirohet.
Pas daljes nga burgu për t’i ikur torturave psikologjike dhe ato fizike që më bëheshin mua dhe bashkëkombëseve të mijë dhe nga rreziku për t’u burgosur prapë mora rrugën e kurbetit me qëllim për t’iu shmangur arrestimit të mundshëm.
Fillimisht vendosem në Zvicër më 1997, vazhdova aktivitetin në LPK dhe veçanërisht në Fondin “Vendlindja Thërret”, kam qenë kryetar i Këshillit të LPK-së për Lozanë, anëtar i Kryesisë së LPK-së për Zvicër si dhe anëtar i Këshillit të LPK-së- Dega jashtë vendit.
Mustafë Krasniqi: Z. Ramadan Pllana këtë intervistë më shtyri më tepër ta bëj me ju një situatë tepër e mjegullt, ku vlera po mundet nga antivlerën. E, për hir të një realitet që sot po shtrembërohej nga ca politikan që duan ta pastrojnë emrin e tyre nga e kaluar dhe, me këtë insistim, ata… po shkelin mbi vlerat e gjakut të dëshmorëve dhe po krijojnë huti dhe paqartësi në popull. Ju për këtë çka mendoni?
Ramadan Pllana: Dëgjo, një pyetje më vend dhe vërtetë është kohë e mjegullt, siç thoni edhe ju, kjo dukuri e shëmtuar duket që nga lartë, por të thënë të drejtën historikisht dihet se çdo herë pas përfundimit të luftës kudo në botë, e veçmas në Ballkan është kjo dukuri më e theksuar, ku ai që ka qenë bashkëpunëtor i armikut, apo ai që ka pas frikë ta vej një gur në mur, për ta ndërtuar kullën shfaqen si “heronj” të ndenjur, sepse me këtë ca mundohen për mes kësaj euforie ta pastrojnë emrin e tyre, ndërsa ata frikacakët, mundohen të krijojnë karrierë, kurse ata që ishin të përkushtuar nuk i mundon as njëra nga këto dy elemente që i përmendëm, por ai siç ka qenë do të mbetet i përkushtuar për qëllimin e çlirimit të kombit dhe rikthimin e trojeve të copëtuara, në gjirinë e mëmës Shqipëri, Shqipërisë Etnike.
E sa i përket pjesës së dytë të pyetjes e them me plot bindje se të tillët do t’i verbojë një ditë gjaku i dëshmorëve dhe ky gjak do ta zgjon nga hutia popullin e përvuajtur e të lodhur kohëve të fundit nga të tillët politikan.
Mustafë Krasniqi: Z.Ramadan Pllana me që jeni një figurë e njohur për opinionin, dhe analizoni drejt, pa lakime çështjen kombëtare. Atëherë çka mund të na thoni për zhvillimin e politikës shqiptare pas viteve 90-ta në Shqipëri dhe Kosovë?
Ramadan Pllana: Të them të drejtën për hir të lexuesit do të mundohem që jem korrekt dhe nuk do ta arsyetoj as një të keqe të qëllimtë që është bërë kundër kombit tonë. Siç dihej Shqipëria pas kalimit nga sistemi socilalist i Enver Hoxhës në atë “demokratik” të Sali Berishës ka pësuar rëndë në të gjitha segmentet. Së pari e zhveshi Ushtrinë dhe policinë e shtetit, madje në vend të kulturës solli antikulturën, që dikur Shqipëria është mburrë me të, hapi rrugën e vëllavrasjes, hakmarrjes, që kurrë më shumë sa në kohën e Salihut nuk ka pasur këso vrasje e hakmarrje; Mbase edhe e bëri Shqipërinë vend të kontrabandizmit, madje edhe përmes Piramidave, thua se e futi në një luftë civile popullin. Politika e Salihut ishte më tepër një nënshtrim ndaj politikës së dështuar dhe asaj karrieriste, kishte edhe shumë gabime të pafalshme që do ta bënin si politikanin më të dështuar të të gjitha kohërave, e sidomos politikëbërja me Milloshoviqin, e ka vë Salihun në taborin e njerëzve të padashur për kombin, sepse përmes kësaj politike të dyshuar i kishte lejuar të qëndronte në Shqipëri UDB-në, si dhe kryekriminelin Arkanin dhe të tjerët, që të qëndronin të rehatshëm, e që nga këtu t’i ndjekin çlirimtarët…
Mustafë Krasniqi: Z.Ramadan Pllana. Pse Shqipëria në kohën trazicionit, që e bëri Ramiz Alija, nuk zgjodhi një njeri më të besueshëm për kombin, po la në duar të Salihut?
Ramadan Pllana: Do të them shkurtimisht për lexuesin tuaj se kalimi nga një indologji në një ideologji tjetër ka qenë shumë demokratike dhe njerëzore, ku Ramiz Aliu pas kërkesave të studentëve hapi rrugë dhe u tha studentëve që të bëhej në mënyrën më të mirë, për këtë kemi më vonë edhe pohimin e Sali Berishës, kur erdhi në krye të partisë së tij- në PD.
Të them të vërtetën Tranzicioni në Shqipëri ishte model për të gjitha vendet që kaluan këtë trazicion, e aq më tepër i ca vendeve që kaluan nëpër revolucione, e luftëra.
Po për fat të keq, më vonë Shqipëria u shndërruar në një vend trazirash; Për këtë, përpos kohës ishim edhe ne dëshmitare se që ndodhi në pushtetin e Salihut, qoftë nga uria për pushtet, qoftë nga pavetëdija e tij, sido qoftë ky veprim i ka sjellë dëm vendit, Shqipërisë, më vonë Salën e shohim edhe përtej asaj kombëtares.
Mustafë Krasniqi: Z.Ramadan Pllana Kur jemi te Ramiz Aliu dhe Slihu, sa kanë bërë këta për UÇK-në?
Ramadan Pllana Po, Ramiz Alia ish-president, në atë kohë, kohën kur lëvizjet përparimtare kombëtare filluan një proces të ri, përgatitjen për luftë, për një ushtri të Kosovë, siç lindi UÇK-ja, Ramiz Alija i ka lejuar që Shqipërinë ta kenë si çerdhe stërvitore dhe ajo më e rëndësishmja që është se, Ramiz Alija ka premtuar që sipas mundësive do ta ndihmojë çështjen e Kosovës dhe bijtë e saj në UÇK-në, dhe mu në kohën e tij kanë filluar të shkojnë në ushtrime ushtarak grupe të shumta nga Kosova, ndër këto grupe ishte edhe Adem Jashari, Zahir Pajaziti e të tjerë. Rrugën e Ramiz Alisë më vonë e ndoqën ish-kryeministrat e Shqipërisë, Fatos Nano, Pandeli Majko, ku edhe i dhanë një rëndësi të madhe UÇK-së.
Për fat të keq me ardhjen e Sali Berishës në krye të shtetit u bë një trysni ndaj atdhetarëve, sidomos çka ishte edhe më e keqja i ndaloi këto ushtrime, pastaj i ndoqi dhe i burgosi ushtarët e UÇK-së, si legjenda e gjallë Adem Jasharin, Zahir Pajazitin, ku dhe shumë gjëra të dyshimta ende janë mbetur enigmë. Po ashtu UÇK -në e shpalli si grup mafioz, mbase të njëjtën mendim e kishte edhe lideri i pacifizmit, Ibrahim Rugova, kur Ushtrinë e quajti me lloj-lloj epitet, si njerëz të frustruar, të shtirë na Serbia, apo çka jo tjetër.
Kjo ishte ajo politikë që e udhëhiqte politika para fillimit të UÇK-së, vlen të theksoj se kjo politikë ka qenë edhe përtej vetës, ta marrim rastin e Ukshin Hotit, apo kushdo që ka tentuar ta bëjë një ndryshim në vijën e tyre politike, janë vë në thumb, si p.sh. Ukshin Hoti i cili ka kërkuar ndryshime nga rruga pacifiste, e nënshtrimit, ka pësuar, po ashtu edhe bashkëpunëtorët më të ngushtë të kësaj politike, që nuk kanë pranuar nënshtrimet e tij, e kanë pësuar gjithashtu. Po edhe Fehmi Agani, i cili në momentet e fundit e ka kuptuar rolin dhe rendësin luftës së armatosur, me një fjalë nuk ka qenë kundër UÇK-së, e ka pësuar.
Mustafë Krasniqi: Kur jemi te kjo pyetje që mendon se kush i ka vëra anëtar të LDK?
Ramadan Pllana: Me të drejtë konstatoi se ata që filluan ta kundërshtonin politikën pacifiste, vriteshin, siç ishte rasti me Latif Berisha, një shkrimtar i njohur, Agim Hajrizi, një veprimtar i njohur aktiv i LDK-së, pastaj, ka qenë Idriz Rreci etj.
Mendoni se vet LDK-ja?
Unë i përmenda këta emra që kishin kundërshtuar politikën Rugovjane, kjo i mbetet historisë, gjykatave ta vërtetojnë.
Mustafë Krasniqi: Ramadan Pllana për hir të lexuesit a mundni të na flisni për periudhën e politikës shqiptare, para luftës së UÇK-së, dhe që pozicion kishin lëvizjet legale dhe ilegale?
Ramadan Pllana: Këtë ta kemi të qartë, se pak a shumë e ceka në pyetjen e mëparshme, por ajo që duhet ta dijë lexuesi është se organizatat çlirimtare që kishin për synim ta çlironin dhe ta bashkonin Shqipërinë me trojet e copëtuara, në atë kohë u sulmuan nga politika pacifiste, pse edhe jo nga ajo e Shqipërisë, politika e Salihut. Me një fjalë LPK-ja që ishte promotor i çështjes kombëtare dhe ajo që e krijoj UÇK-në u ndoq politikisht, pa lënë anësh edhe atë fizike, që ka qenë prapa skenës, nga kjo politikë.
Ne nuk shohim vetëm zi, duke përjashtuar prijësit e politikës pacifiste shumë nga anëtarët e saj kanë qenë korrekt dhe të përkushtuar për atdhe, që një pjesë e tyre më vonë duke kuptuar se kjo politik ishte vetëm nënshtruese, një pjesë e tyre u larguan dhe nga ta iu bashkëngjitën UÇK-së, ndonëse kemi pasur edhe të tillë që kanë synuar ta përmbysnin qëllimin e UÇK-së.
Mustafë Krasniqi: Kur jemi te kjo pyetje a mundni të na sqaroni diçka për Mbledhjen konsultative që është mbajtur në Kollar të Kërçovës, në prill të vitit 1993?
Ramadan Pllana: Po, kjo mbledhje dhe Mbledhjen konsultative që është mbajtur në Kollar afër Kërçovës, si edhe mbledhja e përgjithshme që është mbajtur në Prishtinë ka pasur një rëndësi të veçantë, si në ato politike po ashtu dhe në atë ushtarake. Përpos tjerave që është diskutuar është vendosur që të përforcojmë aktet luftarake, duke i përkrahur edhe grupet e armatosura kryengritëse, dhe që të bashkoheshim në një bërthamë të armatosur për të vazhduar luftën çlirimtare.
Nuk më vjen keq që ta them të vërtetën, prapë Rugova me udhëheqësit tjera politike shqiptare, qoftë në Shkup, Tetovë, Preshevë e gjetiu, e zgjodhën rrugën e nënshtrimit, pacifizmit. Kjo rrugë e tyre politike ishte e gabuar dhe e dështuar, gjë që në fakt, kjo politikë, i ka sjellë dëme lëvizjes shqiptare, sidomos atyre vashave e djemve që ishin të përcaktuar për çlirim nga pushtuesi me të gjitha format e mundshme, duke mos u mbështetur në atë që dikush na e sjell lirinë në pjatë.
Mustafë Krasniqi: Z.Ramadan Pllana Sa po shihet periudha e 81-ës sipas disa politikanëve, për interesat e tyre naive, po mundohen ta minimizojnë rëndësinë e saj, kur dihet se kjo periudhë ka qenë realisht, sipas mendimit tim, një bombë për shkatërrimin e ish-Jugosllavinë. Çka mendoni ju?
Ramadan Pllana: Është e vërtetë se kjo periudha, dhe periudha menjëherë pas luftës Nacional Çlirimtare e këtej kurrë nuk janë ndalur përpjekjet për ta bashkuar Shqipërinë dhe çliruar vendin, por 81-ës ka qenë periudha më ndezur, më e hapur për botën, që përmes kësaj demonstrate të madhe e të lavdishme bota demokratike filloi ta kuptonte gjendjen e mjeruar të shqiptarëve, po ashtu edhe fillet e shkatërrimit të ish-Jugosllavisë. Demonstrata dhe kërkesat e studentëve vërtetë, siç thoni ju, ka qenë bombë për ish-Jugosllavinë.
Kemi të tillë njerëz që e kanë akuzuar dhe end ende e akuzojnë lëvizjen studentore, demonstratat e 81-ën, gjoja si të inspiruar nga Beogradi, ku ende ca shqipfolës dhe politikan nuk heqin dorë nga kjo tezë e ndyrë e tyre. Për këtë demonstrata e 81-ës, hapur kanë dalë shumë shqipfolës, nderta është edhe i famshmi Azem Vllasi, që sot kërkon ta ketë statusin e të burgosurit të ndërgjegjes, librezën e veteranit, e si ky kemi shumë të tjerë që i dënuan demonstratat si armiqësore e kundrarevolucionare.
Për fat të keq të tillët sorollatën poshtë e lartë dhe si gangsterë shitën, siç thotë populli: “ më papë se papa”.
Mustafë Krasniqi: z.Ramadan Pllana Si e shihni rolin e ca politikanëve të cilët po mundohen të përfitojnë nga gjaku i dëshmorëve, e aq më keq kur luftën e Koshares, për qëllime e tyre të errëta, e personalizojnë me dy personazhe, Agim Ramadanin dhe Salih Çekaj?
Ramadan Pllana: Po, është shumë e vërtetë se nga kjo katrahurë politike, ish titistët me të gjitha metodat e mundshme dhe të pamundshme mundohet që identitetin e vet, të krimbur, ta pastrojnë dhe mu për këtë krijojnë mite për figura që ende janë të mjegullta, që nesër për të thënë se me këta kemi punuar së bashku, jemi fotografuar, apo kemi qenë nëpër restorante dhe kafeteri të botës; Fjala është për figurat politike. Sa i përket pyetjes tuaj se luftën e Koshares po e personalizojnë si të vetën, LDK-ja, përmes dy personaliteteve, keni të drejtë se edhe po shihet. Por ajo që është e vërteta UÇK-ja ishte prijëse e të gjitha aksioneve, ndërsa Agim Ramadani është dhe do të mbetet njëra ndër figurat e UÇK-së si figurë emblematike dhe është turp nga forcat politike t’i ndajnë heronjtë, apo me emrin e tyre të përfitojmë, në këtë betejë ishte edhe heroi i paepur, e i vendosur, Xhemail Fetahu, Nasim Haradinaj dhe shumë të tjerë. Këtë e bëjnë vetëm njerëzit e regjur të kohës së e ish-Jugosllavisë, ata që në emër të bashkim-vëllazërimit dhe “idolit” të tyre që kishin satrapin e Ballkanit, Titon, veprojnë kështu.
Mustafë Krasniqi: Z.Ramadan Pllana kur jemi të kjo pyetje, si për çudi shohim se si krahas dëshmorëve të kombit dekorohen edhe njerëzit ish-partiak që pas lufte dhe janë ekzekutuar që deri më sot ende drejtësia nuk ka dhënë ndonjë përgjigje rreth këtyre vrasjeve enigmatike, çka mendoni ju?
Ramadan Pllana: Po, siç u thash pak më parë qëllimi i tyre është që përmes një emri apo një grusht emrash ta identifikojnë vetën si luftëtar të denjë të kombit, mbase edhe po shihet edhe ajo më e turpshmja në votimi, nëse e voton këtë…, duhet ta votojmë edhe atë …, e në emër të votimit vlerësohen njëjtë si dëshmori dhe ai që është ekzekutuar pas lufte, që ende qëndron enigmë vrasjet e tyre. Unë nuk ngrehi as një dyshim, por duhet të vlerësohet, sepse nuk mund të jetë i njëjtë si ai që ka rënë në fushë të betejës dhe, si ai që ka rënë në prit shumë vite pas luftës.
E për këtë fenomen e shoh si të rrugës që edhe mediet ta luajnë një rol të rëndësishëm dhe ju si hulumtues dhe analist t’i vërtetoni me saktësi këto procese të dëmshme, para opinionit, lexuesve tuaj.
Mustafë Krasniqi: Po, si mendoni zotëri Ramadan?
Ramadan Pllana Shumë lehtë, vetëm mblidhni gazetat, artikujt e ndryshëm nëpër gazeta, apo edhe intervistat e mendime të dhëna nëpër Radio dhe TVP. Këto janë dokumentet më të sakta dhe të bindshme për lexuesin. Atëherë lexuesi dhe populli i mashtruar, pa fajin e tij, do ta gjykoi drejtë, sepse popullit dhe lexuesit i kemi ofruar pasaktësi, gënjeshtra, pretendime dhe shumë pak atë realisten, që në të shpeshtën e rasteve realja sikur përballet pranë gënjeshtrës dhe hera-hera për një kohë mundet nga jorealja.
Mustafë Krasniqi: Z.Ramadan Pllana kur jemi te kjo pyetje, çka mendoni për Adem Demaçin, ku kohëve të fundit si shumë e kanë sulmuar, sidomos LDK-ja dhe vajza e heroit të kombit Jusufë Gërvalla?
Ramadan Pllana Të them të drejtën kjo edhe është pritur, nuk është çudi pse reagojnë kështu LDK-ja, ndërsa Vajza e Jusufit kaherë ka marrë një rrugë të gabuar, se po të ishte gjallë Jusufi, nuk e kishte lejuar të gabonte aq rëndë, kur dihet se mësuesi ynë dhe i Jusufit dhe i tërë popullit ka qen baca Adem, e kjo është një figurë e paprekshme, ku më të drejtë e keni konstatuar edhe ju përmes një shkrim që keni bërë për bacën Adem, Adem Demaçin. Baca Adem ka qenë, është dhe do të mbetet simboli e frymëzuesi i gjithë veprimtarëve të angazhuar për çlirim e bashkim kombëtar.
Mustafë Krasniqi: Z.Ramadan Pllana si i vlerësoni Konferencat e Rambujes, Parisit, Vjenës dhe, që dallim kanë këto konferenca nga ato konferencat famëkeqe të viteve 1878-1912-13-20 apo edhe më tutje?
Ramadan Pllana: Është një pyetje e gjatë historike, që donë një koncentrim dhe përgatitje historike. Ne si popull pa i lexuar fare historinë e dimë me mbamendje rëndësinë e saj, sepse ishte kënga popullore që na frymëzonte, bashkë me veprat e ndritshme të rilindësve, si i Abdyl, Sami e Naim Frashrit, Pasko Vasha, Jani Vreto dhe i shumë të tjerëve, për të mos i përmendi me radhë… Pra, të gjitha këto konferenca ndërkombëtare, duke filluar që nga konferenca famëkeqe e Shën Sfanit, mbajtur afër Stambollit me 3 mars 1878, i copëtuan tokat shqiptare pa vullnetin e tyre. Traktati i Shën Stefanit i dhuroi toka të shumta shteteve fqinjë, si Bullgarisë Serbisëe Malit të Zi. Pra fuqitë e mëdha Evropiane që në atë kohë kanë qenë Gjermania, Anglia, Franca, Rusia, Austro-Hungaria duke përfshirë edhe Italinë, nuk e miratojnë paqen e Shën Stefanit, në mes të Rusisë e Turqisë sepse Rusia dëshironte të depërtonte në detin Adriatik dhe veçmas në Ballkan.
Kongresi i Berlinit, i mbajtur nga 13 qershori i atij viti, na ka dëmtuar gjithashtu edhe pse i bëhet një përmirësim ndarjes së Ballkanit sipas traktati të Shën Stefanit. Pra dëmtohemi si popull dhe bëhet copëtimi i ri, ku Serbia merr pjesët veri-lindore që është rrethi i Nishit, Pirotit, Vranjës, Toplicës etj; pastaj fuqitë e mëdha i japin pjesë tjera Malit të Zi, si Ulqin, Plavën, Krajën deri edhe Rugovën, por Rugovën nuk kanë mundu ta pushtojnë sepse kundërvënia e forcave shqiptare në kohën e Lidhjes së Prizrenit ka qenë e fuqishme. Por, mjerisht fuqitë e mëdha ia dorëzojnë Malit të zi këto troje, e siç është edhe kënga “Shtat Krajli e pushuan Ulqinin”. Është në interes të përmendet edhe një fakt edhe pse fuqitë e mëdha ia dorëzojnë Malit të Zi këto troje, bëjnë marrëveshje që pas njëqind vitesh prapë t’i rikthehen Shqipërisë troje e pushtuara. Po në të vërtetë kjo marrëveshje sot e kësaj dite nuk përmendet më, as nga historianët dhe as nga qeveritë tona.
—————————
Pjesa e dytë
INTERVISTË ME ISH TË BURGOSURIN E NDËRGJEGJES RAMADAN PLLANA
Mustafë Krasniqi: Pavarësisht historisë që përmendët, çfarë dallimi mund të ketë?
Ramadan Pllana Po, një gjë duhet të dihet se edhe pas pavarësisë së Shqipërisë, gjysmës së saj, sa ishte në administratën e saj, shqiptarët nuk kanë marrë pjesë në këto konferenca dhe traktate famëkëqija, me gjithë kundërshtimin e Abdyl Frashërti e Lidhjes së Prizrenit. Pra dallimi është se në të gjitha këto konferenca nuk ftohen shqiptarët, dhe nuk merret për bazë qëndrimi dhe zëri i atdhetarëve për ruajtjen dhe kthimin e trojeve të pushtuara të Shqipërisë.
Vet Shqipëria si shtet që nga 1912 është një marrëveshje e fuqive të mëdha për interesat e tyre, sidomos të Austro-Hungarisë dhe Italisë, që ishin për krijimin e shtetit shqiptar. Me këtë do të thotë se nuk ka pasur drejtësi kurrë për popullin shqiptar. Dallimi është këtu se, në konferenca e Rambujes, serbët kanë shkuar me bindje se do të ketë përvilegje, si në të kaluarën, nga miq e saj të përbetuar, si Franca Rusia etj, që me bekimin e Berlinit kishte pushtuar trojet shqiptare nga viti 1878, 1912 e tutje. Për fat të mirë serbët duke u mbështetur në miqtë të tyre kanë menduar se edhe kësaj radhe do të perviligjohen dhe do të mbesin në Evropë si të përkëdhelurit e tyre.
Por mund të themi si rezultat i kësaj është fat i shqiptarëve që kanë shpëtuar fizikisht, sepse serbët nuk e nënshkrua këtë marrëveshje dhe më këtë ata pësuan dhe humben seancat për të mbajtur ende të pushtuar Kosovën. E, siç dihet në të gjitha konferencat e mëparshëm që nga ajo e Shën Stefani e deri te këto të fundit shqiptarët pa të drejtë kanë pësuar duke humbur më tepër se gjysmën e Shqipërisë. Me një fjalë them se shqiptarët kanë shpëtuar fizikisht në saje të politikës së dështuar të Serbisë, por politikisht fuqitë e mëdha kanë punuar dhe ende po punojnë me hile dhe kurrë nuk kanë vepruar sipas parimin të vetëvendosjes së popujve, e drejtë e sanksionuar me Kartës e OKBS-së.
Për lexuesin është në interes të dihej se ka qenë edhe një traktat famëkeq, Traktati i fshehtë i Londrës, mbajtur më 1915, së par së cilit disa pjesë të Shqipërisë së mbetur të ndaheshin në në mes Italisë, Serbisë dhe Greqisë. Për fat të mirë ky traktat s’u përfill sepse Lenini e shpalli të pavlefshëm kur e rrëzoi Rusinë Cariste.
Po e them edhe një herë se falë politikës shoviniste të Serbisë që nuk ka deshi ta menaxhoi mirë këtë konferencë ka pësuar dhe në saje të këtij dështimi ne kemi fitua Pavarësinë e Kosovës.
A është e njëjtë në aspektin politik kur dihet se janë lënë anash pjesë tjera të kombit?
Ramadan Pllana: Po, shiko ka ndryshime, por faktori shqiptar ka qenë i dobët, dihet se Shqipëria vetëm në kohën e Enver Hoxhës ka pasur pavarësi të plotë. Duke qenë realist, them se duke i parë hilet e pazarllëqet që bëheshin mbi trojet shqiptare, atëherë kishte një qëndrim parimor, të drejtë kombëtar duke e bërë shtetin e lirë e sovran. Pas ndryshimeve të sistemin socialist shteti shqiptar mbeti ashtu siç ka qenë, sepse u zhvesh nga çdo forcë shtetërore që e kishte dh.m.th erdhi një klasë që nuk ishte në përputhje me interesat e kombit. Shihet, sot e kësaj dite, se apetitet për pushtime të tokave shqiptare mbesin ende nga Grekët e nga serbët…
Siç dihej atdhetarët e paepur luftuan gjithmonë për çlirim e bashkim kombëtare dhe erdhi deri te formimi i UÇK-së që kishte këtë qëllim dhe me luftën e saj të sinqertë, me përkushtimin e bijave dhe bijve të saj më të mirë arritën ta largojnë pushtuesin serb dhe ta ruajnë në popull dashurin për Shqipërinë Etnike. Ndërsa fuqitë e mëdha për interesat e tyre i dhanë një vijë të kuqe Serbisë, po megjithatë i lanë një tolerancë që të mund të përfiton me një luftë të re politike, sepse dihet se më luftë klasike, apo fizike nuk do të ketë më.
Z. Ramadan Pllana periudhën pas shpalljes së Pavarësisë e sidomos për Pakon e Ahtisarit çka mund të na thoni?
Ramadan Pllana: Po shiko, ne si popull kemi kërkuar edhe me paqë të na mundësohet parimi i vetëvendosjes, sanksionuar edhe në OKB-ja, sipas Kartës së Vetëvendosjes së popujve. Çka do të thotë, si rezultat i këtyre përpjekjeve shekullore, ne luftuam luftuan dhe në fund edhe krijuam UÇK-në. Mos vallë të diktohemi prapë nga politika serbe, apo të shkelim mbi vullnetin tonë për t’i ushqyer prapë epshet e Serbisë, e për t’ falë toka që i donë Serbia në emër të ndonjë marrëveshje?!… Kjo marrëveshje, sipas Pakos së Ahtisarit nuk e përfilli fare parimit e vetëvendosjes, të drejtën çfarë i takonte një populli, e në veçanti popullit tonë shqiptar. Me këto marrëveshje agresori dhe pushtuesi serb nuk është ndëshkuar, përkundër po i mundëson Serbisë ende që të ketë interesa në Kosovë.
Shiko ne nuk kemi luftuar që ta kemi një pavarësi të cunguar, pa gjysmën e trojeve shqiptare, madje as nuk kemi luftuar që të diktohemi prapë nga politika e Serbisë, siç po ndodh që përmes UNMIK-ut dhe tash me EULEX-in në po torturohemi si popull dhe bijtë tanë çlirimtar po e përjetojnë dhunën psikologjike e morale, edhe po arrestohen e dënohen, çfarë nuk është dashur të prekën, por të shpërblehen edhe nga Bashkësia ndërkombëtare për luftën e tyre të pastër. Përkundër kësaj në anën tjetër serbët dhe kriminale e saj po përviligjohen, madje edhe po dekorohen. Kjo po shihet qartë në pjesën e Mitrovicës Veriore ku përmes bisedave dhe marrëveshjeve strukturat paralele e kriminale serbe po rehabilitohen.
Z. Ramadan Pllana kur jemi te kjo pyetje çka ka fituar Kosova?
Dëgjo, de jure e de facto, Kosova nga kjo Pako nuk ka fituar, por ka humbur shumë, nuk është përfillur vullneti i luftës dhe i popullit, mbase as e drejta që na takon sipas së drejtës së Gjenevës. Fatkeqësisht Mitrovica veriore është në duar të serbëve, kur dihet se me krijimin e bashkësive Serbe, Serbia po fiton shumë politikisht e ekonomikisht. Dihen qëllimet e Serbisë! Që ta ketë minierën e Trepçës dhe Liqenin e Ujmanit në duart e veta.. Sipas Pakos së Ahtisarit dhe takimeve të mëvonshme kjo Bashkësi e Komunave Serbe vetëm që nuk do të quhet një “Republika Serbska” si në Bosnje, në praktik kjo lojë po luhet…
Kosova, d.m.th. qeveria e saj kurrë nuk do të merr vendimmarrje siç duhet sepse serbët do të bojkotojnë, sabotojnë, kur dihet se kanë në duar të gjitha ato forca që mund të pengojnë, që i ka ofruar kjo marrëveshje, deri te rehabilitimi i kriminelëve. Çka është më e keqja e kemi Kosovën pa himn, flamur kombëtar, kështu e decentralizuar ( që në botë nuk ka mbi 95 për qind të jetë e barabartë me 3 apo 4 për qind) ku të gjitha këto shkojnë në favor të Serbëve, do me thënë se kjo është ardhur si pasoj e marrëveshjes dhe Pakos famëkeqe të Ahtisarit që është nënshkruar nga të gjitha partitë, në përjashtim të Lëvizjes Vetëvendosje, Lëvizjes për Bashkim dhe ca partive tjera pa ndikim…
Z. Ramadan Pllana Të kthehemi te Shqipëria, a mundni në pika të shkurtra të na pasqyroni rolin e Shqipërisë sipas politikës së saj që nga 1912 pas shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë e deri më tani, dhe sa ka qenë politika e saj në favor të bashkimit?
Ramadan Pllana: Shiko e para punë Shqipëria si shtet, qysh nga pavarësia e saj më 1912, nuk ka pasur fuqi, nuk ka mund të forcohet, s’ka pasur ushtri, nuk ka pasur zhvillim ekonomik për t’u forcuar e për t’u bërë e pavarur e sovrane në kuptim të plotë. Edhe pse Ismail Qemaili e kishte në Kushtetutën e Qeverisë së saj që gjitha trojet shqiptare t’i ketë Shqipëria nën juridiksionin, kjo nuk u përfill nga fuqitë e mëdha dhe as që u mor përbazë qëndrimi i qeverisë shqiptare, Pastaj Fuqitë e mëdha e emërojnë Princit Vid-in se sundimtar të shtetit shqiptar, si shtet neutral, që nuk u përfill në Luftën e Parë Botërore sepse Shqipëria bëhet pre e apetiteteve të fqinjëve sllavë e grekë që kishin për synim copëtimin e saj…
Mbase më vonë dihej se qeveria e Zogut nuk i ka dhënë kurrfarë rëndësie bashkimit kombëtar, kur dihej se ky ka ardhur me ndihmën e qeverisë së Beogradit, Pashiqit dhe mu në këtë kohë fillon një përçarje kombëtare në mes forcave përparimtare e ato reaksionare. Siç dihej pishtari i kombit, simboli i bashkimit kombëtar – Hasan Prishtina me 1921 vije si krye ministër i Shqipërisë, por për fat të keq nuk qëndroi më gjatë se 6 ditë, sepse bejlerët në krye e Ahmet Zogun kanë kundërshtuar qeverinë e Hasan Prishtinës, e duke parë një gjakderdhje të mundshme ndër vëllazërore Hasan Prishtina jap dorëheqje me të vetmit qëllim për t’i shmangur kësaj gjakderdhje.
Më vonë vije Qeveria Demokratike e Nolit që kishte për qëllim Shqipërinë e bashkuar ku edhe kjo nuk mund të qëndron më shumë se 6 muaj, prapë Zogu vije në pushtet me ndihmën e Pashiqit. E vetmja qeveria e Enver Hoxhës del në ndihmë fatit të kombi që me 31 dhjetor 1943, e më 1 e 2 janar 1944, në konferenca e Bujanit del qëndrimi se pas luftës kundër nazizmit për të gjithë popujt do të respektohet parimi i vetëvendosjes, dmth Kosova dhe viset tjera shqiptare do t’ i bashkohen Shqipërisë. Këtë marrëveshje e shkel Tito, satrapi i Ballkanit, dihej se këtë marrëveshje për vetëvendosje e ka pranuar vetëm Shqipëria, po pas prishjes me Jugosllavinë, më1948, për shqiptarët nën ish Jugosllavi janë ushtuar reprezialet më antinjerëzore deri te ato të asimilimit.
Z.Ramadan Pllana sikur na kanë dal shumë politikan dhe historian, vlerësojnë njëanshmëri historinë, qoftë atë të Bujanit, apo konferenca e takime tjera, çka mund të na thoni ju për këtë dukuri?
Shiko tash po dalin dokumente që përpara nuk kanë pasur mundësi dalin në shesh, shihet qartë të gjitha sabotime që janë bërë në atë kohë ishin të Titos, shqiptarët kanë bërë luftë të përbashkët, kjo ka qenë e vetmja alternativë që Shqipërisë t’i rikthen trojet e veta të copëtuara pa vullnetin e saj nëpër traktate apo konferencat e më hershme ku vetmja Shqipëria e ka çliruar Shqipërinë me forcat e saj dhe e ka ndihmuar Jugosllavinë me qëllim që pas lufte trojet shqiptar të kthehen Shqipërisë.
Tash dalin për qëllime personale, apo tjera përtej personales dokumente të shtrembëruar nga ata që janë të papërgjegjshëm, është e vërtet se Shqipëria ka qenë e izoluar, ka qenë e detyruar të jetë e izoluar për shkak të epsheve të mëdha të sllavizmit të Ballkanit që dëshironin ende ta kenë Shqipërinë republikë të shtatë të Jugosllavisë, dhe një pjesë tjetër ta merr Greqia dhe Mali i Zi.
Kështu vetëm mbetja e popullatës në Kosovë si qenie fizike ka qenë dhe është shpëtimi i Kosovës.
Z.Ramadan Pllana Pas rënies së komunizmit në Shqipëri, a është lindur një parti dhe lider i ndenjur, për ta realizuar aspiratën e Shqipërisë Etnike, ndonëse kohëve të fundit lideri i PD së Shqipërisë Sali Berisha premtoi se do ta bënte Shqipërinë e bashkuar, sa i besoni ju kësaj ere të Salihut?
Ramadan Pllana: Shiko në praktikë thotë një fjalë popullore: “ Fjalët si Demushi, punën si kërkushi” Politika e Salih Berishës në praktikë është dëshmuar si jo e mirë, të themi edhe antikombëtare, vetëm të ndalemi tek embargo-ja, kur fuqitë e shteteve të mëdha ia bënë Serbisë, ky e theu pastaj për qëllime të ulta, mbase më vonë kemi edhe takimet e shumta me njerëzit e Beogradit, siç kemi të bëjmë me mikun e tij Fazliq njërin nga nipat e kriminelëve që u liruan nga Haga.
Sali Berisha është një Esat Pashë Toptan modern, vetëm që nuk mund ta shet Shqipërinë në mënyrë klasike. Ka mjaft dëshmi për tradhti e tij ndaj interesave kombëtare: Thyerja e embargos ndaj Serbisë, kur Kosova digjej e vritej nga Serbia fashiste, vrasja e Remzi Hoxhës, Miqësia me UDB-en, si me Fazliq e kompani, shitja e territorit shqiptar të Detit Jon Greqisë, deklarimet e shpeshta kundër Bashkimit kombëtar etj.etj. Zbulimi serb dhe ai grek në bashkëpunim me njeri-tjetrin dhe ndihmën e Sali Berishës kanë shkatërruar dhe po e shkatërrojnë Shqipërinë. Ata nuk shkatërruan vetëm ekonominë nga veriu në jug, po krahas kësaj duan ta shkatërrojnë edhe kombin shqiptar. Serbët nga veriu dhe grekët nga jugu filluan zbatimin e planit të tyre.
z.Pllana, kur jemi te kjo pyetje sa është e vërtet që Sali Berisha e ka penguar UÇK-në dhe i ka burgosur ushtarët e saj si Adem Jasharin etj.
Po jo vetëm që thuhet po kjo dihet publikisht që i ka burgosur edhe ka qenë kundër UÇK-së. Kjo dihet botërisht e më së miri flasin shokët dhe bashkëluftëtarët e Adem Jasharit, kësaj të keqe i ka ndihmuar edhe zyra e Kosovës në Tirane, d.m.th. “Qeveria e Bukoshit”.
Z.Ramadan Pllana po kthehemi te Dardania-Kosova e sotme. A pajtoheni ju me elitën e kësaj politike dhe si mendoni se do të tejkalohen këto vështirësi politike?
Ramadan Pllana: Shiko, e para punë është se këto qeveri të dala pas luftës kanë bërë gabime të shumta, secila më pak a më shumë, po të pafalshme kanë qenë edhe partitë qofshin ato që ishin në pushtet, apo ato në opozitë. Unë, as populli, nuk jemi të kënaqur me këto gabime të politikës, apo të partive dhe as me këtë pavarësi. Pavarësinë e Kosovës populli e ka marrë si një nismë të mbarë për bashkim dhe jo për t’i lënë anash troje tjera shqiptare, e para kjo me kushtetutën e Kosovës është sanksionuar që nuk ka drejtë pa miratimin e shteteve ndërkombëtare t’i bashkohet Shqipërisë. Edhe politika e sotme, që ndjeket nga kushdo qoftë, është në duar e fuqive të mëdha dhe sikur janë mbështetur shumë ne to e sa janë në gjendje në mënyrë të heshtur të kalojnë përtej vullnetit të popullit. E për fat të keq pakoja e Ahtisarit nuk i mundëson popullit një shprehje të vullnetit për një referendum, që nga ky referendum do ta kishim bashkimin me shtetin amë.
Z.Ramadan Pllana ju nuk i përkisni as një partie, jeni njëri ndër ata që mbroni vullnetin e popullit për bashkim, sipas jush si do të vije ky bashkim?
Ramadan Pllana: Unë mendoj se udhëheqësia e politikanëve të qeverive, si ajo në Tiranë dhe ajo në Prishtinës,nuk janë aspak në favor të bashkimi, por pavarësisht këtyre politikave bashkimi do të ndodh një ditë dhe unë e them atë pa luftë se tash ndërkombëtarët janë këtu dhe ata nuk lejojnë një luftë të re në Ballkan, do të thotë se interesat e një populli shumicë janë të sanksionuar edhe me kartën e OKB-së deri te bashkimi kombëtar, për këtë duhet të gjitha forcat politike apo apolitike të mos i shikojnë interesat e tyre të ngushta, ata duhet por të përcaktohen për këtë bashkim duke pasur parimin se kombi është mbi të gjitha. Atëherë mendoj se do të vije bashkimi, sepse është një e drejtë natyrore dhe e pashmangshme.
z.Pllana:A mendoni se do të vije për mes kulturës ma shpejt se sa përmes politikës?
Ramadan Pllana: Po pyetje më vend, kjo është e vërtetë, por të them se nga aspekti kulturor ne kemi qenë të bashkuar gjithmonë e sidomos prej rilindësve e këtej e sidomos tek ata poetë që për shpirt e kishin atdheun, me një fjalë kultura gjithmonë ka qenë e lidhur ngushtë dhe kjo i ka parapri që sa më shpejtë përmes saj të vije bashkimi, qoftë një poet, apo gazetar apo analist, kudo qoftë në trojet shqiptare është kuptuar, lexuar si një kulturë që e identifikon një popull, ndonëse kohëve të fundit kemi ca element që mendojnë t’i kemi dy gjuhë, dy popuj, por kjo është e rrezikshme dhe e pamundshme. Dihej se kultura është në rend të parë, po që se edhe politikanët e partive, qeveritë e popullin ta kenë vetëdijen e plotë se pa bashkim nuk ka qetësi, atëherë bashkimi do të vije edhe më shpejtë, por duke shtruar para bashkimit kombëtar këtë çështje si të domosdoshme.
Z.Ramadan Pllana si i vlerësoni dekorimin e ca figurave nga ana e Kryetares së Kosovës dhe si e shihni ndërrimin e emrave të dëshmorëve dhe vënia e emrave të liderëve politikë. Kjo a i bën nder Kosovës apo e vënë në një huti popullatën?
Ramadan Pllana: Edhe kjo është një politikë e gabuar, ndoshta edhe e qëllimtë, e mjegullt në popull, për hesapet e atyre që mendojnë të fshehën pas hijeve të veta, me një fjalë që të futet të gjithë në një rrugë dhe më këtë të rehabilitohen edhe ata që dikur kanë qenë bashkëpunëtor të pushtuesit, shpresoj se edhe kjo kaloj, se populli i mban në mend e për këtë duhet shkencëtarët, hulumtuesit ta qesin një dritë sa më parë realitetin që të mos iu lamë brezave mjegullnajë. Por mjerisht sot kemi shkencëtar akademik që më primare e kanë partinë se sa kombin dhe më zellshëm i përgjigjen partisë se sa kombit.
Më fal por pa dashje o duhet ta përmendi disa herë Salihun, edhe pse nuk dua të merrem me të, ajo që është më prekëse në emër të politikës i ka rehabilitua të gjithë kundërshtarët e kombit, përpos Esat Pashë Toptanin ende nuk e ka rehabilitua. Kur dihej se edhe ai që ka vëra në emër të qeverisë së Beogradit dhe ai që ka qenë kudër pushtimit atdhetar i kombit të shpërblehen. Këto çudira po ndodhin vetëm te politika shqiptare.
Z.Ramadan Pllana siç shihet edhe faktori ndërkombëtar a ka ndikim, me një fjalë kas gisht në këtë. Çka mendoni ju?
Pajtohem me ty, po këtu është edhe një gjë që faktori ndërkombëtar është duke shkuar nga ajo ta ndryshoj mendimin e popullit, të paktën të politikës shqiptare, të atyre që si për synim kanë mbrojtjen e figurave kombëtare, me këtë edhe po shihen përpjekjet që heronjve t’ua humbin meritën, në këtë janë të ndikuar edhe ca historia që me aftësitë e tyre të të shkruarit mundohen ta përfitojnë historinë dhe të shkruajnë ashtu siç e donë ata. Por shpresoi se një ditë rinia dhe historianët e rinj, sikur që ishte organizata jonë LPK-ja dhe të gjitha organizatat atdhetare të më pazëshme që kanë kundërshtuar njerëzit e tillë që edhe ka qenë bashkëpunëtor të UDB-ës, edhe në të ardhmen jo të largët do ta kundërshtojnë devijimin e historisë, nga historianë e pandërgjegjshëm.
Kemi edhe tentimet e Jusuf Buxhovit, ku mundohet ta mitizon rolin e organizatave ilegale dhe mbi to ta vejë lëvizjen pacifiste, apo vetë figurën e Rugovës si një figurë qendrore të çështjes kombëtare. Realisht, për kundër kësaj, politika pacifiste, ka qenë një politikë dështues dhe pengues; Për lexuesin po ua sjelli edhe një fakt, sipas Mehmet Krajës, njërit ndër themeluesit e LDK-së thotë se: Programin na e solli Jusuf Buxhovi në serbisht, dmth tjetërkund është gatu ky program që atë kohë kanë vepruar me atë, e këtyre pseudohistorianëve nesër historia nuk do t’i fal, sepse do të dalin shkencëtarë, historian që nuk do të pyesin për politikë, e parti, po do ë shkruajnë historinë atë çfarë ka qenë, pavarësisht ai pëlqen dikujt, apo jo.
Z.Ramadan Pllana po si e shikoni drejtësinë ndërkombëtare, e atë të EULEX-sit?
Edh këtu faktori ndërkombëtar, përpos Anglisë dhe SHBA-ve, nuk kanë pasur kurrfarë shtytje për ta sanksionuar regjimin e Milloshoviqit, kështu të gjitha çka bëhen tash janë pothuaj në dëm të popullatës dhe vetë çlirimtarëve. Shiko vetëm një gjë duhet ta dimë, në Hagë kush shkoi? Ramush Haradinaj me bashkëluftëtarët e vet, Fatmir Limaj me bashkëluftëtarët e vet, tash i kanë burgosur edhe grupin e Llapit, të Drenicës e tjerë. Kurse kriminelët serb në Mitrovicë dhe gjetiu po rehabilitohen, ky është një turp i lloit të vet…
Prandaj unë mendoj se deri sa nuk dënohen kriminelët e vërtetë, po në anën tjetër mundohet me e njollos UÇK-në me prapavijë, montim duke i burgosur edhe ushtarët dhe komandantët e saj, kjo jo vetëm që i bën nder Kosovës, po është edhe një provokim i hapur i EULEX-sit ndaj UÇK-së që lë përshtypje se është duke vepruar sipas urdhrave të Beogradit, kjo është një dëm dhe nuk do të ketë rehati kurrë deri sa nuk dënohen kriminelët dhe të mos ndiqen çlirimtarët.
Ta marrim si shembull, gjatë luftës së dytë botërore nuk bëhej paqë me partinë e Hitlerit, po ashtu as me të Muselinin, sepse i konsideruan politika të gabuar dhe pushtuese. E tash për habi zhvillojnë (Evropa demokratike, lirshëm e njëanshme) dialog me qeverinë e Serbisë, qeveri e cila është vazhduese e politikës së Milloshoviqit dhe më këtë e detyron edhe qeverinë së Kosovës të bisedoi me këtë qeveri që ende nuk ka hequr petkun e krimit dhe e cila mbanë përgjegjësi për tërë masakrat mbi popullatën e pafajshme shqiptare.
Ky është një imponim që nuk do të ketë ardhmëri të Kosovës, qëllimi është që UÇK- ën ta barazoi me kriminelët; Po e them një gjë qe e kanë thënë edhe tjerët, edhe unë se, nuk ka luftë më të pastër se që e ka bërë UÇK-ja, e para punë ne nuk kemi pasur ushtri për ta sulmuar Serbinë, e dyta nuk kemi pretenduar të pushtonim popujj, por vetëm të çlirohemi.
Siç dihet ne kemi formuar vullnetarisht ushtri për ta mundur soldatesken Milloshevinjane. UÇK-ja ishte një shpëtim dhe jo një vrastare çfarë synon ta paraqet EULEX-si, apo Salustro, UÇK-ja nuk ka vrarë, as fëmijë, as gra e pleq, me një fjalë nuk ka bërë masakra, këto i kanë bërë kriminelët serb, vetë Serbia. Qartë po shihet se po donë kriminelin ta barazojnë me çlirimtarin. Këta, ndërkombëtarët, EULEX-si, Salustro, apo kushdo që fshehën pas tyre janë duke bërë gabime të mëdha
Z.Ramadan Pllana A mendoni se është më e drejtë që ta kundërshtojnë EULEX-si, që të mos sillej si xhelat mbi çlirimtarët, po që se do kriminel le ta gjen rrugën për në Serbi, se atje dhe në ca pjesë të Kosovës janë Kriminelët?
Vërtetë se EULEX-si i di se kush ka bërë krime, mbase edhe i ka të dokumentuar me mijëra faqe, ku ka më vandalizëm që për një orë të vriten përmbi 150 njerëz, pa dallim moshe, gjinie brenda një ore , si masakra Në Studime të Vushtrrisë!.. Këtë e kanë bërë vetëm kriminelët serbë dhe për këtë e dinë shumë mirë ndërkombëtarët dhe vetë Salustro dhe EULEX-si. Nuk merren me këta por arrestojnë dhe burgosin çlirimtar, pse kanë vra policë dhe bashkëpunëtorët e tyre? Kjo ndodhë në tërë botën ku ka luftë që të vriten bashkëpunëtorët e armiku dhe vet armiku, kjo është edhe në Konventën Ndërkombëtare të Gjenevës se, tradhtari nuk merret në mbrojtje nga faktori ndërkombëtarë.
Z.Ramadan Pllana Si i shihni Takimet Tadiç-Thaçi dhe nga këto takime kush fiton dhe sipas jush ku do të mbetet Mitrovica?
Shiko unë nuk shoh kurrfarë marrëveshje që shkon në dobi të paqës për Kosovën, si shtet e as si popull. Serbët e para punë po e fitojnë një autonomi e si do të quhet ajo nuk ka rëndësi; E dyta interesat e madhe që po i ruan dhe po përpiqet t’i ruaj është Trepça edhe liqeni i Ujmanit, këto të dyja janë shtylla kryesore të ekonomisë së Kosovës, këto po i siguron Serbia, këtu kriminelët po strehohen dhe me këtë marrëveshje kriminelët po rehabilitohen, bile edhe disa do të punësohen në administratën publike, e në anën tjetër nuk vret mendjen kush se më tepër se 12 mijë shqiptarë që janë larguar nga këto treva, e as që është në rend të ditës, shiko, një marri e madhe është edhe me Preshevën – në Kosovën Lindore, ku nuk kanë lënë kurrfarë mundësie institucionale, e sipas marrëveshjet që t’i ndihmohet Shqiptarëve të kësaj treve që të paktën ta fitojnë të drejtat që i kanë serbët në Kosovë, e siç dihet ende në atë pjesë ka të burgosur politik dhe ende ushtrohet një dhunë sistematike për t’i pastruar ato troje nga shqiptarët.
Z.Ramadan Pllana Çka duhet të bëjë politika shqiptare në tërësi për Luginën e Preshevës Metvegjës dhe Bujanovcit që ata të paktën të gëzojnë të drejtat e Serbëve të veriut?
Po shiko edhe këtu mungon politika e faktorit shqiptar qoftë ajo e Tiranës, Prishtinës dhe e shqiptarëve të Maqedonisë për ta mbrojtur të drejtën e popullatës që na kanë mbetur në Kosovën Lindore. Dihet maltretimet shantazhet që ushtrohen ndaj tyre nga xhandarmëria serbe, për këtë nuk është dashur që as një marrëveshje të mbahet pa futjen në marrëveshje edhe problemin e shqiptarëve të Luginës së P.B.M sikur që është futur Kosova Veriore. Prandaj duhet një koordinim i përhershëm i Qeverive, në Tiranë e Prishtinë, për t’i mbrojtur të drejtat legjitime të asaj pjese të Shqipërisë Etnike.
Z.Ramadan Pllana Për fund si e shihni bashkimin e Shqipërisë, apo Shqipërinë Etnike në të ardhmen?
Të falënderoi vëllazërisht për këtë intervistë! Bashkimi kombëtar do të vije sepse e donë populli dhe kemi punuar për të e siç thotë ideologu i çështjes kombëtare i madhi Hasan Prishtina: “ Luftën dhe kundërshtimin ndaj copëtimit do ta ndaloj vetëm atëherë kur të çlirohet dhe të bashkohet kombi im” pra sipas ideologjisë, amanetit dhe gjakut të Hasan Prishtinës edhe të gjithë dëshmorëve tjerë, dhe deri te heroi i pavdekshëm Adem Jashari e bënë të fuqishëm thënien se, pa bashkimin e kombit nuk do të ketë rehati, paq në Ballkan dhe nuk do të jetë i sigurt kombi Shqiptar.
Unë kam besimin e plotë se bashkimi do të ndodhë një ditë, e për këtë është e moralshme dhe e drejtë natyrore e legjitime, që edhe edhe nga partitë e qeveritë e dy shteteve tona të punojnë që sa më shpejt të vije bashkimi se, dhe është vullnet i popullit dhe mbi të gjitha një arsye e domosdoshëm dhe e arsyeshm
