Cikël poezish nga Hesse, Bishop, Perse, Plath, Joyce, Verlaine

Elisabeth Bishop

NË PARADHOMË

Teze Konsuela më mori me
vete në Vorkest të Masaçusetsit,
për një vizitë te dentisti,
unë ulur në paradhomë
prita që ajo të mbaronte.
Qe dimër. Errej heret.
Dhoma e pritjes qe plot me
njerëz në këmbë,
pallto e veshje Arktiku,
llampa e revista.
Brenda qe tezja ime, mu bë
se shkoi shumë kohë
dhe tek prisja lexova
National Geographic-un
(atëherë mund të lexoja)
shikova me kujdes fotot:
brendinë e një vullkani,
të zi, gjithë hi llave:
pastaj kur villte përpjetë
gulçe të zjarrta.
Osën dhe Martin Xhonson
veshur me kilota hipizmi,
shoshove të latuara, helmeta shkëlqyese.
Një të vdekur në pellg
“Alamet derri”, qe diçitura.
Fëmijët me koka gjithë vraja
lidhur cep më cep me spango;
gra lëkurzeza, lakuriqe, me qafat
gisht më gisht me tel
si qaforet e poçave të dritës.

Hermann Hesse

NATË VETMITARE

Ju, vëllezër të shpirtit tim,
Njerëz të mjerë larg dhe pranë,
Nën këtë qiell me yje pa anë
Që n’ëndërrime gjeni ngushëllim;
Ju të plakur pa një fjalë
Nëpër netë yjezbehtë,
Duarduruar mbaheni ngadalë
Dhe ruani dhe vuani vetë,
Turmë e mjerë, e gabuar,
Lundërtarë pa yll e pa fat,
Të huaj e prapë me mua bashkuar,
Ma ktheni përshëndetjen që ju jap!

GËNJEJ

Gënjej! Gënjej! Nuk jam aq plak
Ende nuk jam velur nga jeta,
Se një trup gruaje më bën sado pak
Të më rahin pulsi e mënt’e shkreta.

Për gratë me zjarr vazhdoj t’ëndërroj,
Për ca dosido e ndonjë hirperije,
Për një valzer brilant që dot s’e harroj
Edhe për net dashurie.
Për një dashuri ëndërroj madje,
Një të heshtur, të dlirë, hirplot.
Ajo, e para, e shenjtë qe.
Për të dhe sot mund të qaj me lot.

Saint John Perse

KËNGË PËR NJË EKUINOKS

Mbrëmjes që shkoi gjëmonte
dhe mbi tokën me varre
dëgjova si kumbonte
ajo përgjigje ndaj njeriut,
që qe e shkurtër
e që ish vetëm oshëtimë.

Mike, rrebeshi i qiellit ishte me ne,
nata e Zotit qe stuhia jonë,
dhe dashuria gjithkund ngjitej
drejt burimeve të veta.

Unë e di, kam parë,
jeta ngjitej drejt burimeve të saj,
rrufeja mbledh veglat e veta
në guroret e shkretuara,
pjalmi i verdhë i pishave grumbullohet
në qoshet e tarracave,
dhe shtalpi i Zotit shkon
të puqet në det me fashat
bojëmëllage të larvave.

Zoti i hapërdarë bashkohet me ne te larmia.

Zot, Usta i dheut,
shihni tek po bie dëborë,
dhe qielli s’ka plagë,
dhe toka e çlirët nga gjithçka rreh:
tokë e Sethit dhe Saulit,
e Çe Huang Tisë dhe Keopsit.

Zëri i njerëzve është te njerëzit,
zëri i bronzit është te bronzi,
dhe diku në botë
ku qielli s’bën zë e shekulli s’ka beft,
lind një foshnje
që askush s’ia di racën as sërën,
dhe gjeniu godet me grushta të sigurt
lobet e një balli të pastër.

O Tokë, Nëna jonë,
mos e vrisni mendjen
për këtë soj:
shekulli është i gatshëm,
shekulli është i shtypur,
dhe jeta ndjek rrjedhën e saj.

Një këngë ngrihet ndër ne
që s’e ka njohur burimin
e që s’do ketë gotull te vdekja
ekuinoks i një ore midis Tokës dhe njeriut.

Paul Verlaine

KALORËS I NDJERË

Kalorës i ndjerë maskuar që heshtur shkon kaluar,
Mjerimi me ushtën e tij zemrën ma ka shpuar.

Nga zemra e plakur gjaku çurkë më vërshoi
Pastaj në diell mbi lulet u tret e avulloi

Dhe m’u veshën sytë një klithmë më erdh në gojë
Dhe zemra ime e plakur m’u drodh edhe mbaroi

Kalorësi i Mjerimit atëherë m’u afrua
Me këmbët zuri dhe, me dorë më preku mua

Gishtin veshur hekur e shkoi te plaga ime
Tek numuronte nomet, gjëmim pas vetëtime

Dhe si më preku gishti akull edhe hekur
Krenare e përtërirë m’u ngjall zemra e vdekur

E me afsh të ri e me hir hyjnor
E mirë, e dlirë më rrahu, si në gji rinor

Dhe dridhesha i dehur s’arrija të besoja
Sikur përpara meje perëndinë shikoja

Por kalorësi i ndjerë sërish hipi kaluar
Një shenjë me kokë ma bëri ashtu duke u larguar

E më thirri (sikur shpirti ma dëgjon)
“Kujdes, tashti! Një herë në jetë mjafton”

Sylvia Plath

FJALA E FUNDIT

Mua nuk më duhet një kuti e rëndomtë,
më duhet një sarkofag
Me lara tigri dhe me fytyrë sipër kapakut.
I rrumbullt, si hëna që ta shihnin të gjithë
ç’përposh.
Dua t’i shoh të gjithë ata, kur të vijnë,
Duke depërtuar përmes gurëve memecë dhe rrënjëve.
Tashmë i shoh, – fytyra të zbehta, të largëta,
si yjet.
Tanimë ata janë një hiç, madje as foshnja.
I përfytyroj pa nëna e baballarë, si zotat e parë.
Ata pyesin, në duhet t’isha vallë.

Prej fundjavës sime duhet të ziesh reçel, si
prej frutash!
Pasqyra ime mbulohet mjegullishtë.
Edhe një hukamë tjetër dhe në të nuk mbetet
pasqyrim.
Lulet dhe fytyrat lëbardhen asisoj, sa shndërrohen
në çarçafë.

Nuk ia kam besën. Ai zhduket, si avull
Në ëndrra përmes vrimës së syve ose gojës.
Unë nuk mund ta ndaloj.
Një dite të bukur ai nuk do kthehet. Gjërat janë
sajuar tjetërsoj.
Ata mbeten, madhështitë e tyre të veckla
Të ngrohura janë me përçikje të shpeshta.
Kur më mërdhijnë këmbët,
Syri blu i bruzit tim më ngroh.
M’i jepni kotruvet e bakërta, jepuni kutive me
pomadë
Të shpleksin rreth meje lulet kundërmuese të natës.
Ata do të më mbështjellin në fasha, ata do ta vënë
zemrën time
Në një bohçe të pastër te këmbët e mia.
Zor se do ta njoh veten. Ka me qenë errët.
Dhe drita e këtyre vogëlimave është më e mrekullt
se fytyra e Ishtar-it.

James Joyce

AJO DERDH LOTË MBI RAHUN

Shiu mbi Rahun bie butë, butësisht bie,
Mbi tokën ku i dashuri im i shkretë shtrihet
I trishtë zëri i tij më thërret mua, thirrje e trishtë,
Si një hënë e lindur ngjyrë gri.

Dashuri, dëgjomë
Kaq butë, kaq pikëllueshëm zëri i tij kurrë s’ka qënë,
Kurrë papërgjigje, dhe i terrët shiu si tani,
Asnjëherë s’ka rënë.

Terr zemrat tona, oh dashuri, lermë të shtrihem e ngrirë
Si zemra e tij pikëllueshëm është shtrirë
Nën gjembat e hënës gri, mykut të zi
Dhe ankimeve të shiut nëpër dhëmbë.