ÇFARË FESTOJMË MË 28 NËNTOR?

KOZETA KURTI, 26 Tetor 2012

Prej pak javësh kam nisur një jetë të re, në një nga vendet më të standardizuara e më të lumtura të Europës, ndoshta edhe më gjerë, duke lënë pas jetën publike që bëja në Tiranë. Sot, nuk kam më dy emisione të mëdha radiotelevizive që më mbanin në vëmendje të njerëzve, por edhe më jepnin mundësinë të shprehesha vetë… Sot nuk kam më një telefon që bie një qind herë në ditë e që më fton më pak për punë e më shumë për “llogje Kavaje”… Nuk kam më net të kaluara me muzikë live qendrës apo periferisë së kryeqytetit, nuk kam më flokë të krehura përditë, ku nuk del asnjë fije jashtë kontrollit…

Kam vetëm një shtëpizë të vogël, një bibliotekë të madhe që mund ta shfrytëzoj sa të dua dhe një kompjuter që më lidh me të dashurit e mi… Por prapë se prapë jam e lumtur, sepse jam e qetë. Nuk më shqitet nga mendja imazhi i fytyrës së përlotur të nënës dhe motrës sime atë mbrëmje kur u bëra gati për t’u nisur, madje edhe i babait tim, që edhe pse vetë është mësuar të largohet shpesh, ishte mësuar që unë isha gjithnjë aty, në shtëpi. Nuk më shqitet nga mendja as këmbëngulja ime për të mos e takuar vëllain tim, pak para nisjes, sepse nuk do të mund ta duroja dot ndarjen nga nipi im më shumë se 3-vjeçar e mbesa ime pak më shumë se një vjeçe…

Si t’ia shpjegoja unë familjes sime që Shqipëria ime, që jo vetëm e kam dashur dhe e dua, por e kam adhuruar dhe e adhuroj (ndryshe kisha ikur më shpejt se sa kaq), është e padrejtë me ne? Si t’ia shpjegoja unë nënës sime që nuk doja të më ndodhte siç i ndodhi asaj… që e shtynë nga autobusi për t’i vjedhur çantën, në të cilën nuk kishte asgjë me vlerë… dhe nuk doja as të isha aty, kur asaj mund t’i ndodhte sërish, sepse nuk e di çfarë mund të isha e aftë të bëja. Si t’ia shpjegoja unë motrës sime që nuk jam aq e aftë sa ajo, sa pasditeve të ftohta të dhjetorit, “të luftoj” me çunakët me kapuç, hajdutë amatorë që nuk dinë as çfarë vjedhin, të cilët çfarë nuk janë të aftë të bëjnë për një thërrime heroinë…

Si t’ia shpjegoja unë, se vajza e tyre, së cilës dikur nuk i bënte syri tërr, tani, para se të hapte portën e pallatit, fuste nëpër xhepa aq lekë sa kishte, telefon a kartë identiteti, në mënyrë që të thjeshtonte punën e hajdutëve e agresorëve dhe të minimizonte sadopak dëmin… Si t’ia shpjegoja unë atyre, që unë, vajza e tyre, kam bredhur nëpër Shqipëri në ditë e në natë, në shi e në diell, në pyje e rrugica qorre, ndërsa sot hoqa vëthët, varësen, për të eliminuar vjedhje njëqindmijë lekëshe dhe operacione milionëshe, se aq kushton rindërtimi i llapave të veshëve…

Si t’ua shpjegoja unë atyre, që pasi dilja çdo mëngjes në punë dhe lexoja në gazeta se filani vrau kaq vetë nga një familje, fisteku vrau gruan për motive të dobëta xhelozie, vëllai vrau vëllain për një vijë uji etj., etj. Nuk më bënte më asnjë përshtypje… më vinte ndot që bashkëjetoja si pa të keq me këtë situatë… unë, që prekesha për një skenë filmi a një pasazh libri!

Shqipëria ime, varri i madh që po na fut të gjithëve brenda! Nuk do të thotë të vdesësh që të kesh nevojë për nëntokën… ashtu shpëton! Është më keq ta shohësh dhunën, lotin, pasigurinë, vdekjen përditë në sy dhe të presësh radhën. Ndoshta dikush që më lexon, thotë, qenka treguar egoiste; kur i vika kaq shumë keq për të gjitha e për të gjithë, pse iku? Por, jo! Të paktën, për ta, unë jam një kërcënim më pak, ama ata janë “kërcënimi” im i vazhdueshëm, i përditshëm, sepse ata jetojnë në vendin ku makinat e zeza, të shndritshme me targa Z, nuk duan t’ia dinë pse një adoleshent kërcënon me thikë, për të marrë një çantë, brenda së cilës as nuk e ka idenë se çfarë ka… rrezikon pa qenë i sigurt; ata janë ende aty, ku telefonon policinë dhe nuk përgjigjen thuajse kurrë… dhe, edhe kur përgjigjen, kanë batuta të ngjashme për në show humoristikë; ata jetojnë aty, ku edhe ata që kanë veshur rrobën blu, kanë frikë nga të fortët; ata jetojnë aty ku një burrë i akuzuar guxon të godasë gruan në sallën e gjyqit; ata jetojnë aty ku si në ligjet e xhunglës e të detit, i madhi e ha të voglin!

Për pak më shumë se një muaj do të kulmojnë kremtimet për festën e 100-vjetorit të shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë. Shpëtuam nga i huaji, por nuk po dimë si të ruhemi nga i yni. Çfarë do të festojmë: Lirinë? Pse, jemi të lirë? Stabilitetin? Pse, kemi? Sigurinë? Ai që thotë se e ka, gënjen! Edhe ata që ne mendojmë se janë të sigurt, i gënjen mendja, sepse ata kanë më shumë frikë se ne, ndryshe nuk investojnë aq shumë për të krijuar sigurinë e tyre artificiale. Çfarë tjetër do të festojmë si arritje në këto 100 vjet? Mirëqenien? Nuk më pëlqen të bëj shaka me gjëra serioze. Garantimin e të drejtave dhe barazinë para ligjit? Si mund të ndodhë kjo kur ligjin e bën Maliqi, që ka në dorë edhe gurin, edhe arrën, kur penalltinë e gjuan ai që ka sjellë topin e vet në lojë?

Do të vishen të tërë me kostum e kollare, me këpucë të shndritshme, me fund dhe xhaketa të kuqe e të zeza, do të shtrëngojnë duart e do të buzëqeshin vesh më vesh përpara kamerave të televizioneve, do ta bëjnë natën ditë, duke hedhur fishekzjarrë ngjyra shumë, ndoshta do të presin edhe një tortë të stërmadhe, ndërkohë që shumë pranë tyre, do të ketë të tjerë që turra vrap do të zhyten në kazanët e plehrave, për të mbledhur mbeturina e thërrime për të mbajtur frymën gjallë. Nuk ka barazi në kapitalizëm, ka garë, por në garë ka start dhe finish. Nëse nisesh para meje dhe mbërrin para meje, nuk do të thotë se je më i shpejtë se unë. Nuk ka barazi në kapitalizëm, por Shqipëria ime thotë se është shtet social, një shtet social ku e majta bën si e djathtë dhe e djathta bën si e majtë.

Gëzuar 100-vjetorin e Pavarësisë Nëna Shqipëri me kartolina shumëpamjesh: me uri dhe gjak; me SPA dhe çadra plastmasi; me të nginjur dhe greva urie; me mbretër dhe pronarë pa prona; me gjahtarë dhe viktima… njësoj si Shqipëria e Pashko Vasës” …Si mal me borë, si fushë me lule ke pas qenë veshun, sot je me crule/E s’të ka mbetun as em’n as besë/Vet e ke prishun për faqe t’zezë/ Shqyptar’, me vllazën jeni tuj u vra/Ndër nji qind çeta jeni shpërnda….”

Gëzuar Shqipëri që shpesh të thonë Albanistan! Nuk e di nëse do ta shoh përvjetorin e 100 të krijimit të shtetit tënd të parë, sepse më dhemb të dëgjoj gënjeshtra në emër të tij, zbukurime të një realiteti që nuk kam nevojë ta fantazoj, as të ma fantazojnë, se e shoh përditë vetë.