Rrustem Geci
– poemë për shpërnguljen
Atdheu nis tek zemra, tek
gjuha, flamuri, se në dhé të
huaj, ndrron emrin dhe guri!..Stamboll, Prill, 1993
Re të luftës,.. dallgë dhe stuhi
S´na u hoqën mbi qepallë
Më të fortë ishim se vetë Sparta
Natën mbi Trojën nuk di ta falëDielli mbi Shqipëri nuk digjet
Shqipëria s´rron e poshtëruar
Roma Çezarit, Nata Osmanlliut
tokave tona flakën ia vunëNë një kontratë të vitit 1937
Të dënuar ishim,…me kalvar
Në atë ( kontratë ) të fqinjëve
Shpërngulja ish atentati i parëKu jemi, dhe a jemi gjëkundi
Që t´i bëjmë ballë shpërnguljes
Vrasjeve, djegieve, zvogëlimit
Doktrinave fashiste të fqinjëve2
———————————-
O populli im i munduar
tejpërtej i kami rënë ferrit
me vuajtje e kami këtë jetë
prangat po m´i hanë duartBurgjet kudo janë njësoj
uniformë, hetuesi , tortura
zvogëluesit e trojeve tona
të gjitha mynxyrat i dininKrajla, mbretër e perandor
që s´ i patëm kurrë asgjë
na shkulën dhe degëdisën
nëpër vende krejt të huajaNjerëz të mirë të atdheut
ende s´jemi krejt i harruar
gjakun si t´ia fshij plagës
plagën si t´ia fshij zemrës3
————————————-
Lexues, hapi regjistrat e kohës
hape shekullin e 19 dhe 20-të
dhe arkivat tona me Turqinë
brenda janë 2 qind kryengritjeNuk ka njeri në këtë botë, që
ta fshij gjakun e shpërnguljes
plagët janë shumë shekullore
dhimbjet janë të çdoditshmeUdha për Selanik me qerre
ishte një dramë më shumë
një përgjakje e papërshkruar
në ato ndjekje dhe shpërnguljeNjë mik i imi, Armir Kosova
pjesëmarrës i (tre) luftërave
me lot në sy më drejtohet;
si t´ ia fshij gjakun plagësNë çastin kur më dëbuan
tregon miku im i shpërngulur
putha pragun e shtëpisë sime
dhe mora një qese me dhé
që të mos më bjerë hiadha
apo ndonjë gjëmë çmendie4
————————————
I shpërnguluri në dhé të huaj
bën luftë me të aktorët
ai s´pajtohet në asnjë çast
të heq dorë nga atdheu i tijNë këtë luftë të pashpallur
unë gjuhës i kërkoj ndihmë
fjalët ia pastroj çdo ditë
me gjuhën të mos harrohemiNë ato vite të shpërnguljes
Stambolli ishte një vrasje
ku “vetëdorzohej” identiteti
gjëja më e çmuar e njeriutNë Bashkinë e Stambollit
në Zyrat e tyre për të huajt
tek po prisja në korridor
të merrja kombësinë turke
në radhët me ne, ishte një
Vajzë bjonde, vjeç 16 , nga
Keçekolla e Prishtinës, serbi
asaj ia kishin vrarë 17 veta
të familjen, vëllëzërit, xhajat
ndërsa vajza kishte shpëtuar
duke u fshehur në plevicë5
——————————–Ajo vajzë me tërë ato varre
doli nga zyra e zemëruar
ç´janë këto deftere turpi
unë kthehem në Kosovë
te varri i mamit dhe babit
dhe te varri i 3 vëllëzërve
o e gjallë s´ndërroj komb
dajë, dua diellin e fshatit tim
diellin e padjegur të fushave
fshatin me fytyrë bari
në Kosovë dua të bëhem nënë
dhe të lindi shumë fëmijëO më të mirët e shpirtit
Gjergj, Aleks , Trëndëlinë
dhe juve që s´ po u njoh
gjuamëni me gurët tuaj
se unë biri juaj, Azgani
do duhej të isha me ju
të jepja dhe unë pak gjak
nga ( gjaku ) i trupit tim
Sa ( herë ) përmallohem
i bie telefonit e bisedoj;
Kosovë, tungjatjeta, si je6
———————————-
katundi s´i është; si dolët
në mëngjes, a pati bastisje
a jeni të gjithë shëndosh
dhe sa nuse lindën fëmijëNë varrezat e Stambollit
prehen me mijëra shqiptarë
thonë se vdiqën në këmbë
dhe me mall të atdheutNuk ka ilaq në këtë botë
që ma fshinë mallin e zemrës
në Selanikun e atyre viteve
Selaniku ishte një përgjakjeDëshimtari Kastrati rrëfen
tragjedinë e shpërnguljes
e kam përjetuar në Selanik
në një anije të vjetër greke
që transportonte shqiptarët
për në humbje dhe harrimNë atë anije unë kam parë
një grua nga rrethi Gjilanit
pasi gjuan djalin nga anija
edhe ajo pas hidhet në det!..7
————————————-Në botën e të shpërngulurit
i shpërnguluri vuan çdo ditë
për të siguruar një gropë varri
dhe një ëndërr për tokën e tijTë shpërngulurit në Turqi
me mund e bëmë këtë jetë
i këputur, i degëtisur, i huaj
shpërngulja çdo ditë më vretKosovën një jetë se kam parë
Tiranën çdo natë e ëndërroj
lexuar kam mjaft për atdheun
për fushat, malet dhe detinMe mall për atdheun po vdes
moshë më s´ më ka mbetur
veshët më ushtojnë shumë
e shoh se jam i përmalluarTokë e florinjtë është Çamëria
tronditëse është ëndrra e çamit
në det kur trapi d r e m i t e t
dhe çami me çamen puthen8
————————————–Mosha s´ më lë të kap largësi
fëmijët po na i përtëritin emrat
për ju që e kuptoni këputjen
degën e thyer edhe era e thanAtdhé, o i shtrenjti im atdhé
Nxirre këngën që ti vetë e di
Na lësho një za prej atje
Të mos vdesim pa të dashurën liri( I huaji në dhe të huaj, as varr
nuk ka, ligjet e shtetit të huaj
edhe për varre lypin qira!..)O vëlla i gjakut tim, o zemër
jam lindur ku rritet rrushi
jam lindur ku piqet molla
kam gjakun e ujit të Drinit
aty ku i njoh dhe më njohin( Atdheu nis tek zemra, tek
gjuha, flamuri, se në dhé të
huaj, ndrron emrin dhe guri!..)9
———————————Grykën e Bosforit, pyeteni
se flet; gjysma është lot
dhe gjysma është det!..Kjo luftë e ky mundim, do
sjellin një ditë të bardhë
edhe sikur koha të zbres
në zero, Shqipëria do të
jetë një, dhe e bashkuar!..Stamboll, muaji prill, 1993