Nga Mero Baze
Për zgjedhjet në Kosovë ka konsensus nga të gjithë palët, por sidomos nga Bashkësia ndërkombëtare për dy pika kryesore. E para që në Skenderaj dhe Drenas (Gllogoc) janë mbushur kutitë duke e çuar pjesëmarrjen nga 95 për qind dhe në disa raste 150 për qind. E dyta, që ky proces kontestimi të kalojë përmes Panelit Zgjedhor, një lloj Kolegji Zgjedhor i ngjashëm me atë të Shqipërisë. I vetmi që nuk ka folur për manipulime deri tani është kryeministri në detyrë, Hashim Thaçi, i cili ka bërë një gjë të pazakontë në historinë e një vendi në zgjedhje, kur ka mbajtur një fjalim gati një orë para mbështetësve të tij duke kumtuar fitoren, pa u numëruar zyrtarisht fleta e parë e votimit.
Por sa cilësor është manipulimi serioz dhe brutal në dy komunat dhe sa është përsëritur ky fenomen në mënyrë kapilare në gjithë Kosovën?
Nëse i hedh një sy qendrave të votimit, në Skenderaj dhe Drenas janë gjithsej 52 të tilla. Pjesëmarrja zyrtare në zgjedhje ka qene diku tek 48 për qind, ndërsa rezultati i pritshëm i PDK në këto dy komuna duhet llogaritur nga tradita 60 deri 70 për qind. Në këto kushte teorike do të duhej që në zgjedhje në këto 52 qendra të dilnin rreth 400 vetë për qendër, që do të thotë afërsisht 20 mijë votues. Nëse në këto 20 mijë votues i japim shumicën prej 65 për qind partisë së Hashim Thaçit, i bie që ai të ketë rreth 13 mijë vota në këto dy komuna të sigurta si bastione të tij.
Por ajo që ka ndodhur duket se e ka çuar PDK-në e Thaçit në rreth 40 mijë vota në këto dy komuna. Pra, kemi një manipulim serioz me rreth 25 deri 17 mijë vota, sikur të tregohemi të kursyer. Dhe nëse përkthejmë këtë fenomen në pjesëmarrjen prej rreth 750 mijë vetëve në votime, i bie diku tek 3.3 për qind të votave në rang republike vetëm në këto dy komuna. Nëse vetëm këtë përqindje ja ulim Thaçit dhe ja japim partisë së dytë, ajo kalon parti e parë, ose barazohet nëse një përqindje ia japim partisë së tretë.
Që të mos e lodhim më lexuesin me llogari, është e mjaftueshme të themi ashtu sikundër theksoi ambasadori amerikan në Prishtinë, Kristofer Dell, që manipulimi në këto zona ishte serioz dhe ai u raportua.
Pas kësaj kalojmë tek problemi i dytë, mënyra institucionale se si duhet të kundërshtohet ky manipulim. Pasi fituesi është shpallur përmes vetëshpalljes, procesi mendohet se ka degraduar dhe në qendra të tjera numërimi që kanë qenë nën presionin e fitores së shpallur. Pa dashur t’i shtoj dhe një set tjetër prej së paku 1 deri 1.5 për qind, është qartazi një rezultat i përmbysur.
Në këto kushte përsëritja e zgjedhjeve në Skenderaj dhe Drenas nuk do të ishte një vënie në vend e drejtësisë. Anulimi i atij rezultati zgjedhor dhe nxjerrja nga tabela e rezultateve do të ishte ndëshkimi i duhur për të edukuar jo vetëm pushtetin, por dhe qytetarët që të mos ngazëllehen me vjedhjen e votës dhe kapitalizmin e këtij akti me përfitime të mëtejme nga pushteti. Anulimi i rezultatit zgjedhor në dy komunat duhet bërë më tej dhe për faktin se ripërsëritja e tyre në kushtet e një fituesi të shpallur, e bën formal garën aty dhe cenon parimin universal të garës, e cila bëhet në një ditë, në një sipërfaqe, me të njëjtët njerëz.
Copëzimi i garës zgjedhore, fenomen ky i shëmtuar i zgjedhjeve të vitit 2001 në Shqipëri, është një mënyrë për ta tërhequr zvarrë kundërshtarin drejt fitores që ke shpallur. Duke qenë se Drenica është një bastion i Thaçit dhe një gjest i tillë i ulët njollos integritetin e mëtejshëm politik të tij, ato vota duhen përjashtuar si ndëshkim për të mos inkurajuar askënd që prekë lirinë e qytetarëve të Kosovë për të votuar.
Fatkeqësisht Kosova duket se importoi, jo vetëm bojën e skaduar të KQZ, por dhe modelin e zgjedhjeve shqiptare. Shumë të qeta gjatë paradites, nervoze në mesditë, të tensionuara në mbyllje, dhe pastaj dhunë verbale për të vetëshpallur fituesin, pa u numëruar ende fleta e parë nga KQZ-ja. Ky skenar, i cili është tashmë shumë popullor në Shqipëri, mbart në të vërtet pak a shumë të njëjtat personazhe që “këshillojnë” fituesit e vetëshpallur në të dy anët e kufirit.
Që të mos kthehemi në dy shtete talibane, ku e drejta e votës është një formalitet pa rëndësi, duhet që Kosova ta korrigjojë me seriozitet, pa iu kthyer në plagë të pashërueshme vjedhja e votës. Në lirinë e brishtë të Kosovës, në shtetin e krijuar “për arsye demokratike” nga ndërhyrja e NATO-s dhe mbikëqyrja e OKB-së, në vendin ku Serbisë ju hoq sovraniteti pse ka shkelur liritë dhe të drejtat njerëzore, nëse nuk arrijmë të ndërtojmë dot një demokraci funksionale dhe zgjedhje të lira, i kemi rihequr atij vendi të drejtën për të ekzistuar si shtet. Dhe këta janë armiqtë më të mëdhenj të Kosovës.
