TemA, 26 Janar 2012
Kryeprokurorja, Ina Rama, flet në emisionin “Opinion” në TV Klan. Ajo thotë se u kërkua ekspertiza e FBI pasi nuk mund të kishte besim tek laboratorët e Ministrisë së Brendshme. Rama thotë se ishte policia që hetoi për organizatorët e protestës dhe nuk kërkoi asnjë masë në raportin e saj. Sipas Ina Ramës, nëse është policia që referon ngjarjen, ajo e heton, ndaj ishte policia që hetoi organizatorët dhe nuk gjeti asgjë. Ina Rama konfirmon fshirjen e serverit të kryeministrisë dhe deklaron se plumbat nuk ishin rikoshet. Rama thotë se urdhër-ndalimet e 22 janarit nuk ishin për zinxhirin drejtues të gardës, por personat përgjegjës atë ditë.
Rama thotë se nuk u gjet asnjë gëzhonjë jashtë kryeministrisë, që dëshmon se vrasjet u kthyen nga brenda. Ajo thotë se lindën dyshime nga prokurorët kur panë se garda po pastronte gëzhojat. Për këtë arsye kërkoi urdhër-ndalimet e gardistëve për të marrë sa më shpejt versionin origjinal të ngjarjes para se të ishin krijuar histori të rreme. Kryeprokurorja thotë se demonstruesit u vranë jashtë kryeministrisë, çka e bën akuzën më të rëndë për gardistët. Madje për Prendin akuza është shumë e rëndë pasi ka qëlluar në mënyrë të rrezikshme mbi turmë. Ina Rama thotë se nuk ka ndërmend të kërkojë një mandat të dytë.
Përse u vonua kaq shumë hetimi i 21 janarit?
Nuk mund të them se është vonuar shumë. Koha që ka marrë është e nevojshme për këtë hetim. Prokuroria e Tiranës, pothuajse e gjitha ka qenë që ditën e parë në detyrë. Janë ngritur disa grupe për shkak të dinamikës së ngjarjes. Një grup ishin në vendngjarje, një grup tjetër ishin në spital, një grup shoqëruan efektivat e policisë nëpër rajonet e policisë dhe një grup mblodhi dokumentet në gardë.
Është një proces që vazhdoi me ekzaminime dhe marrje provash të të gjitha armëve të gardës që iu nënshtruan ekzaminimit, marrje në pyetje. Është një punë shumë voluminoze.
Në një moment u detyruam të presim për shkak se kërkuam ndihmë në SHBA. Për një kohë relativisht të gjatë pritëm këtë përgjigje.
A nuk mund t’i kryenit vetë këto ekspertiza?
Disa prej ekspertizave ishin të pamundura të bëheshin në Shqipëri si pastrimi i pamjeve filmike apo ndërtimi në 3 dimensional i ngjarjeve. Në Shqipëri kemi një laborator të Ministrisë së Brendshme që bëri ekspertizën balistike, por që nuk na ktheu përgjigje për të gjitha pyetjet tona. E bëmë diçka të tillë edhe për çështje kredibiliteti.
Ku është kredibiliteti i prokurorisë sonë?
Ka një detaj esencial. Ne kemi rritur kredibilitetin duke bërë ekspertizë në SHBA. Në çdo rast kemi kërkuar ekspertë. Në të treja këto raste ishin të involvuar persona që kanë lidhje me pushtetin dhe laboratori është në varësi të Ministrisë së Brendshme. Ky është kredibiliteti. Ne nuk kemi thirrur prokurorë, por ekspertë.
Pse nuk hetuat për organizimin e protestës por ia latë këtë çështje policisë?
Policia e Tiranës dhe ajo e Shtetit kanë qenë në krye të detyrës duke bërë punën si gjithmonë. Edhe për këtë pjesë, për rindërtimin e ngjarjes, ne i kemi kërkuar një kërkesë FBI-së. Pra edhe për këtë pjesë ne kemi tentuar të përdorim ekspertizën amerikane. Por nuk mund të kërkojmë oficerë amerikanë që të pyesin shqiptarët në Laç, Shkodër. Hetimi ende vazhdon dhe nuk kemi konkluzione përfundimtare.
Përse nuk e kërkuat imunitetin e 3 deputetëve të PS para një viti?
Hetimi në Shqipëri drejtohet nga prokurorët dhe veprimtaria zhvillohet nga policia gjyqësore. Në maj të vitit 2008 kemi bashkëfirmosur një urdhër të përbashkët me Ministrin e Brendshëm për hetimin e çështjeve. Kishte një konflikt sepse nuk dihej se ç’duhej të bënin prokurorët dhe çfarë duhej të bënin oficerët e policisë gjyqësore.
Nëse çështja referohet nga Policia e Shtetit ajo kryen hetimet dhe ajo jep qëndrimin e saj se ç’duhet bërë me të në mbarim të veprimtarisë hetimore.
Tani kthehemi tek 21 janari. Në këtë rast kemi një referim të drejtpërdrejtë të Policisë së Shtetit tek prokuroria. Policia e Shtetit pati gjithë kohën në dispozicion që të propozonte çdo lloj konkluzioni për akuza konkrete ndaj deputetëve, kryetarit të PS, gjithmonë në bazë të fakteve që mbledh.
Janë bërë takime periodike çdo të hënë në orën 10:00. Në muajin korrik, Policia e Shtetit sugjeron pezullimin e hetimeve. Arsyeton se nuk arrin të identifikojë organizatorët. Por ne u thamë sërish që të vazhdojnë hetimet. Por prapë nuk patëm një konkluzion nga Policia e Shtetit. Madje as për këta tre deputetët.
Ne çmuam se nuk arrijmë dot të ngremë akuza. Gjithë kohën pritëm konkluzionet e policisë. Ndërkohë erdhën përgjigjet e FBI.
A mund të pyeteshin Rama dhe Ngjela?
Nuk ka fakte që kanë nxitur urrejtje nacionale apo vrasje. Janë deklarata politike. Nëse hetojmë deklaratat politike ju e dini mirë që pastaj politikën duhet ta drejtojmë ne…
Pse u lëshuan urdhër ndalimet për zinxhir drejtues të gardës në ditën kur opozita lajmëroi një protestë tjetër?
Dua të sqaroj diçka për zinxhirin komandues të gardës. Këta gjashtë emra nuk janë zinxhir komandues i gardës. Pse urdhëruam ndalimin? Jemi më 21 janar dhe konstatojmë disa ngjarje. E para dhe më e rënda është vrasja. Kemi tre të vrarë dhe një të plagosur rëndë, shumë të tjerë të plagosur, shumë punonjës policie të dëmtuar. Ngjarje në bulevard është term ligjor, sepse aty ndodhi ngjarja.
Ne i referohemi rrugës. Kishim viktima, patëm pamje filmike që u transmetuan. Ndërkohë ishte mbaruar këqyrja e vendit të ngjarjes jashtë kryeministrisë dhe nuk u gjet asnjë gëzhojë. Dmth nuk ishte përdorur asnjë armë nga protestuesit. Prokurorët konstatuan ushtarë të gardës duke mbledhur gëzhoja, dmth refuzim të gardës për të bashkëpunuar. Pamë që kishte tendencë për të manipuluar hetimin.
Arsyetimi që bëmë ishte i tillë. Kush ka qenë nga Garda brenda kryeministrisë dhe pamë që këta individë ishin të dislokuar aty brenda. Ne nuk e dinim kush kishte qëlluar. Por pamë që ata individë po kontrollonin situatën atë ditë. Duke pasur dyshimet, ne e pamë të arsyeshme të pyesnim të gjashtë komandantëve menjëherë, pa u dhënë mundësinë të përpunonin një strategji, në mënyrë që të përfitonim një rrëfim origjinal. Kjo është ajo ngjarje që do lërë gjurmë. Qëllimi ishte që të gjashtë personat të pyeteshin menjëherë, pa u lënë mundësinë që të krijonin një version të tyrin larg të vërtetës.
Urdhrat e ndalimit janë në kushte emergjence. Prokuroria përdor shpesh në rutinë urdhrat e ndalimit. Kjo kërkon të ketë dyshim, arsye që ndoshta mund të largohet dhe të jetë një vepër që dënohet me më shumë se dy vjet.
A kishte të drejtë kjo mazhorancë të ishte skeptike ndaj jush pasi Drejtori i Policisë u tha që urdhër-ndalimet kishin një lapsus dhe Rama tha po këtë gjë në konferencë për shtyp?
I jam rikthyer deklaratës së zotit Rama. Urdhrat e ndalimit janë dorëzuar në gjashtë të mëngjesit në Drejtorinë e Policisë. Në orën shtatë të mëngjesit drejtori i kabinetit të zotit Burgaj i ka telefonuar zëvendësprokurorit të Tiranës dhe i ka thënë se urdhër-ndalimet kanë një lapsus, por nuk ishte fondamental. Unë nuk di rast tjetër kur urdhrat e prokurorit nuk zbatohen. Kjo është ngjarje e jashtëzakonshme dhe natyrisht ka jehonë. Kjo lë gjurmë. Pas kësaj bisede, unë kam folur me zotin Burgaj.
Dhe disa kohë më pas ka dalë zoti Rama. Ka qenë një çështje që është diskutuar gjithë ditën mes prokurorisë dhe policisë. Fjala lapsus është përmendur që në mëngjes. Lapsusi ka qenë motivi i përdorur për mosekzekutimin e urdhrave. Pse të mos e nxirrte policia diçka të tillë? Unë them që kjo nuk ka dalë nga biseda ime, mund të ketë dalë edhe nga prokuroria dhe nga policia.
Me zotin Rama nuk kam folur kurrë në jetën time në telefon.
A keni biseduar me presidentin?
Kam komunikuar me presidentin, nuk ka qenë një komunikim aq i shpeshtë sa mendoni. Ka qenë një komunikim informues. Zoti Topi ka kërkuar përkushtim nga ana e prokurorisë. Ka qenë krejt institucionale.
A mendon se një grup protestuesish kishte axhendë tjetër?
Kjo është një çështje që po e hetojmë.
Berisha ka thënë se prokurorët kanë thënë se do i bëjmë rreshtore kryeministrit…
Personalisht nuk i ndërtoj marrëdhëniet me këto raporte, i tha atij, i tha këtë. Unë do hyja në diskutim nëse do kishte diçka konkrete.
A ka insistuar ambasadori amerikan më shumë për këtë hetim?
Ambasadori dhe forcat e ICITAP dhe OPDAT kanë tentuar që të gjejnë një zgjidhje për urdhrat e ndalimit sepse u bë një rast i rëndë.
Përgjegjësia për hetimin ka qenë e jona. Kemi qenë të gjithë të ndërgjegjshëm për punën.
Pse përkojnë të gjitha ngritjet e akuzave me ngjarje politike?
Të gjitha këto raste lidhen me afatin e hetimit. Duke iu referuar rastit Basha, ne jemi shumë të kujdesshëm për të mos zgjatur afatet se mund të na shkatërrohet e gjithë çështja.
Për çështjen Meta jemi sërish në të njëjtin argument. Rasti Meta është regjistrur më 9 shkurt. Afati i hetimit ishte deri më 9 maj, pra tre mujor. Nëse zgjatej hetimi, Meta mund të na e mbyllte çështjen. Ndërkohë që Meta deklaronte se çështja po zvarritej. Ishte një predispozitë e qartë për të thënë se çështja nuk mund të zgjatet. Më 19 prill është kthyer përgjigja e dytë e ekspertit britanik.
Më 29 prill është thirrur Meta për t’i komunikuar përgjigjet e ekspertimit. Meta tha se ishte e pamundur. Atëherë i thamë për datën 5. Ai sërish tha se nuk vinte. Për këtë arsye e kemi thirrur Metën me datën 9. E kemi thirrur kur shqiptarët kishin votuar të gjithë. Ne nuk mund të kërkonim zgjatje afati sepse Meta kishte kohë që ankohej.
Fshirja e serverit u konstatua nga ju apo FBI?
U konstatua fillimisht nga laboratori i Ministrisë së Brendshme. Ne e dërguam në FBI se mund të rikuperoheshin pamjet. Ato mund të cilësoheshin shumë të vlefshme sepse jamë pamje nga brenda. Por pamjet nuk u rikuperuan.
Kryeministria thotë se u ka informuar në mars për riformatimin e serverit…
Në muajin mars ka ardhur një shkresë ku informohemi për një auditim që i ishte bërë sistemit të kamerave nga një kompani. Në shkresën e auditimit thuhet se sistemi i kamerave ka qenë në punë më 21 janar dhe së dyti thuhet se është zbuluar një pamje nga një kamera tjetër, sepse na ishin sjellë pamjet e një kamera dhe në shkresë flitet për formatim. Por janë bërë dy formatime më 21 janar. Shkresa e kompanisë TIS konfirmon formatimin e bërë në orën 12:00, që serveri të ishte bosh dhe të regjistronte sa më shumë pamje nga protesta. Por nuk konfirmohet formatimi i mesnatës. Ky person që kërkojmë të burgoset merret me serverin dhe ai pranon vetë se ka bërë formatimin e drekës duke thënë se duhej të ishte bosh që të kishte sa më shumë pamje. Por nuk pranon formatimin e darkës. Garda përgjigjet për kamerat, por ne po flasim për serverin. Përgjegjësi për serverin është ai individ (Armando Kasaj).
A kanë qenë vrasje të detyrës nga këta persona apo vrasje me dashje?
Ne kemi bindjen se janë vrasje me dashje. Kemi konsultuar ligjet për gardën, për armët e zjarrit. Rregulli është se në rast se tubimet bëhen të kundraligjshme, parimi është se duhet bërë minimumi i forcës. Ne kemi parë nga pamjet filmike dhe nga vendi ku janë gjetur këta viktima, ata nuk ishin duke sulmuar kryeministrinë. Ata ishin jashtë dhe janë qëlluar.
Prendi ka vrarë në mënyrë të rrezikshme, sepse ka qëlluar në turmë. Në rast se edhe turma tenton të hyjë, ti duhet të identifikosh agresorin e vërtetë.
Mendohet se plumbat që kanë goditur viktimat janë rikoshet. A e keni marrë parasysh këtë?
Në dijeninë time është ngritur ky pretendim për Ziver Veizin. Për atë është ngritur ky version. Ne ia kemi shtruar këtë pyetje laboratorit të FBI. Ata thonë se nuk ka shenja dëmtimi, duke përjashtuar rikoshetin. Për viktimat e tjera nuk është ngritur kjo çështje.
Berisha ka thënë që ju jeni për tu hetuar vetë. Cili është mendimi juaj?
Unë e shoh atë si një presion për hetimin. Por gjithashtu më duhet të them se frikë kam vetëm nga ligji. I bëj gjithmonë llogaritë me ligjin kur bëj diçka. Them se përderisa nuk e kam shkelur atë, nuk kam frikë.
Përse nuk e thirrni zotin Rama për këtë çështje?
Nuk e thërrasim zotin Rama pse do ai, por kur të jetë e nevojshme. Po të dojë të ofrohet dhe të deklarojë fakte ose të dhëna që ka për një vepër penale.
